محمد نصیری مدیرکل بهزیستی استان تهران در گفت و گویی به مناسبت هفته بهزیستی گفت : سالانه حدود ۱۶ تا ۱۷ هزار نفر بر اثر تصادفات جاده‌ای، جان خود را از دست می‌دهند، اما سه برابر و گاهی حتی تا پنج برابر معلولیت ناشی از تصادف در جامعه داریم. یعنی سالانه ۶۰ تا ۷۰ هزار نفر متاثر از تصادفات جاده‌ای یا حوادث کار، دچار معلولیت می‌شوند.
وی تصریح کرد: مولفه‌های وقوع این تصادفات و بروز معلولیت‌ها، خارج از اختیارات سازمان بهزیستی است و موضوعاتی است که دستگاه‌های دیگر مسئولیت دارند البته روی نقش مولفه‌های انسانی در موضوعات رانندگی ایمن و استانداردسازی خودرو‌ها و اصلاح جاده‌ها و راه‌ها با آموزش‌های مردمی برای کاهش تصادفات داریم کار می‌کنیم، اما به هرحال بخشی زیادی از معلولیت‌ها ناشی از تصادفات است که برای پیشگیری از آن، همه دستگاه‌های متولی و خود مردم، نقش زیادی دارند.
کاهش میزان معلولیت‌های ناشی از حوادث کار و تصادفات نیاز به فرهنگسازی دارد
مدیرکل بهزیستی استان تهران گفت: در حوزه معلولیت‌های ناشی از حوادث کار و کارگری و تصادفات جاده‌ای خیلی باید بیشتر از این کار کنیم و بیشترین کار در این حوزه نیز فرهنگسازی است.
نصیری خاطرنشان کرد: بیشترین علت تصادفات جاده‌ای ناشی از اشتباهات راننده و ناشی از عدم آگاهی یا خستگی است. البته ایمنی جاده‌ها و خودرو‌ها نیز در بروز حوادث تاثیرگذار هستند، اما بیشترین دلایل، علل انسانی و فردی هستند. اما فرهنگسازی لازم در این زمینه را متاسفانه نتوانستیم انجام دهیم.
وی تصریح کرد: شاید برخی مولفه‌ها مانند افزایش نرخ جرایم رانندگی یا حضور بیشتر پلیس در جاده‌ها در کاهش تصادفات موثر باشد، اما امید داریم که حداقل بتوانیم رشد تصادفات را کاهش دهیم.
به گفته نصیری، درباره پیشگیری از معلولیت‌های ثانویه ناشی از تصادفات جاده‌ای، ایمنی خودرو‌ها و استفاده از تکنولوژی جدید پیشگیری کننده و مدیریت کننده لازم است، اما متاسفانه در کشور ما موضوع رانندگی هوشمند به واسطه صنعت خودروسازی، انجام نشده است.
بانک‌ها و بیمارستان‌ها باید برای معلولین، دسترس‌پذیر شوند
مدیرکل بهزیستی استان تهران گفت: در حوزه مناسب سازی، دبیرخانه پیگیری و هماهنگی مناسب سازی کشور در اختیار بهزیستی و مسئولیت با وزارت کشور است. جلسات مناسب سازی در استان تهران بسیار منظم در حال برگزاری است و در این حوزه، جهش و جریانی اتفاق افتاده است. یکی از فعالیت‌های خوب در این حوزه، جایزه شهید رجایی به دستگاه‌های دولتی است که در اعطای این جایزه، یکی از مولفه‌های ارزیابی که در اختیار بهزیستی است، مناسب سازی اماکن عمومی است.
نصیری افزود: یکی از دغدغه‌های ما این است که اماکنی مانند بانک، اداره مالیات، اداره بیمه، بیمارستان‌ها و اماکن دیگر باید دسترس پذیر شوند. دستگاه‌های دولتی در این حوزه هم به واسطه قانون مکلف به این کار هستند و هم به عنوان ارزیابی سالیانه جشنواره شهید رجایی درنظر گرفته و باعث شده که همت زیادی در این زمینه وجود داشته باشد. البته مطالبه گری نیز نیاز است.
وی ادامه داد: اکنون شهرداری‌ها برای اعطای پایان کار بناها، مناسب سازی را در نظر می‌گیرند. اگر قبلا در شهرداری تهران، موضوع مناسب سازی در حوزه اماکن عمومی بود اکنون مناسب سازی از درب منزل مورد توجه قرار گرفته است.
نصیری با بیان اینکه جریان مناسب سازی، زمان‌بر است، اما رویکرد به آن، اکنون همگانی شده است، تاکید کرد: مناسب سازی و دسترس پذیری جامعه از مهمترین مطالبات جامعه معلولین است.
وی افزود: مناسب سازی فقط مربوط به اماکن نمی‌شود به طورمثال یک ناشنوا در ارتباط برقرار کردن با دیگران دچار مشکل است.
نقش پیشگیری و علم در کاهش میزان معلولیت‌ها
مدیرکل بهزیستی استان تهران گفت: در حوزه‌های پیشگیری و غربالگری معلولیت با همکاری وزارت بهداشت، موفقیت‌های خوبی در حوزه معلولیت‌های ژنتیکی، بینایی و شنوایی داشتیم و طی این سال‌ها، حرکت رو به رشد معلولیت در جامعه را کاهش دادیم. زمانی در تصادفات جاده‌ای، میزان فوتی‌ها سر صحنه سالانه به ۲۴ هزار نفر رسیده بود.
نصیری درباره نقش علم در کاهش معلولیت‌ها گفت: در حوزه غربالگری اوتیسم، هنوز آنچه که باید در حوزه علمی برای کاهش آن، انجام نشده است هرچند پژوهشگران در این حوزه در حال بررسی هستند. برای غربالگری برخی بیماری‌های ژنتیکی نیز همچنان در حال پژوهش هستیم.
جامعه هدف بهزیستی چه کسانی هستند؟
مدیرکل بهزیستی استان تهران گفت: با توجه به حوزه پیشگیری سازمان بهزیستی، همه اقشار، موضوع جامعه هدف بهزیستی هستند، اما عمده جامعه هدف بهزیستی که به صورت مستمر درگیر آنها هستیم، در حوزه زنان به ویژه زنان سرپرست خانوار و زنان در معرض آسیب، کودکان شامل کودکان در معرض آسیب و عموم کودکان (برای آموزش‌های مهارتی)، سالمندان و قشر وسیعی از معلولان دارای معلولیت‌های ذهنی، روان، جسمی و حرکتی است.
نصیری افزود:، اما شاید آنچه همگان بهزیستی را به آن نام می‌شناسند، خدمات به حوزه معلولین است. شناسایی معلولین، تعیین میزان معلولیت، پرداخت مستمری، تامین تجهیزات توانبخشی، نگهداری و توانمندسازی معلولین ساکن در منازل جزو از خدمات و برنامه‌های بهزیستی است.
وی خاطرنشان کرد: سازمان بهزیستی ۱۷۰ وظیفه دارد که حوزه خدمات پیشگیری مانند پیشگیری از معلولیت‌ها، پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی و آموزش مهارت‌های زندگی بخش وسیعی از آن را تشکیل داده است.
مدیرکل بهزیستی استان تهران گفت: خدمات پیشگیری از معلولیت‌ها شامل غربالگری‌های ژنتیک و آزمایشات مربوط به آن است و غربالگری آمبلیوپی یا همان تنبلی چشم و غربالگری شنوایی کودکان از سوی بهزیستی انجام می‌شود.
نصیری افزود: موضوع پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی مبتنی بر مهارت‌های زندگی، آموزش حوزه جوانان و نوجوانان و آموزش خانواده‌ها است. همچنین حوزه مشاوره و خط ۱۴۸۰ به صورت شبانه روزی در این بخش فعال است.
وی ادامه داد: علاوه بر این حوزه اجتماعی بهزیستی نیز به موضوعاتی مانند نگهداری و ارائه خدمات به فرزندان بی‌سرپرست و بدسرپرست و اورژانس اجتماعی ۱۲۳ می‌پردازد.
روزی نیست که فعالیت حوزه پیشگیری در کشور متوقف شود
مدیرکل بهزیستی استان تهران با بیان اینکه روزی نیست که فعالیت ما در حوزه پیشگیری در کشور متوقف شود، افزود: اکنون هر کودکی که در بیمارستان متولد می‌شود همکاران بهزیستی در بخش غیردولتی با همکاری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، کار غربالگری در بیمارستان در بدو تولد در حوزه بینایی و شنوایی انجام می‌دهند.
نصیری افزود: طرح آمبلیوپی یا همان تنبلی چشم نیز با همکاری وزارت آموزش و پرورش برای کودکان سه تا ۶ سال در مقاطع مختلف سال، انجام می‌شود.
وی ادامه داد: خانواده‌هایی که ازدواج فامیلی داشتند یا فرزندی با سابقه معلولیت دارند، خدمات آزمایش و مشاوره ژنتیک در مراکز متعدد برای آنها انجام می‌شود. اولویت بهزیستی پیشگیری است، اما بسیاری از معلولیت‌ها ناشی از حوادث رانندگی و کاری است.
منبع: ایرنا