فربد امامی یگانه، فوق تخصصی جراحی چاقی و لاپاراسکوپی پیشرفته به بیان توضیحاتی درباره انواع جراحی‌های چاقی، افرادی که می‌توانند این جراحی‌ها را انجام دهند، عوارض این جراحی‌ها و به طور کلی نکاتی که لازم است در مورد این جراحی‌ها بدانیم پرداخت که در ادامه مشروح این گفتگو را می‌خوانید.
چه افرادی نیاز به جراحی چاقی دارند؟
وی در پاسخ به این سوال که چه افرادی نیاز به جراحی چاقی دارند؟ توضیح داد: بر اساس شیوه‌نامه‌های علم پزشکی در این مورد که نزدیک به ۲ سال است تغییر کرده برای افرادی که bmi (شاخص توده بدنی) بالای ۳۵ دارند و یا اینکه bmi (شاخص توده بدنی) ۳۰ تا ۳۵ دارند به شرطی که با بیماری‌هایی نظیر فشار خون، دیابت و کبد چرب همراه با چاقی مواجه باشند و فرد به صورت مکرر با ورزش و رژیم غذایی برای لاغری تلاش کرده، اما موثر نبوده باشد؛ جراحی‌های چاقی نظیر اسلیو و انواع بایپس معده به عنوان اولویت درمان در نظر گرفته می‌شود.
وی ضمن اشاره به اینکه شاخص توده بدنی عددی حاصل از وزن افراد تقسیم بر مجذور قد بر توان ۲ بر حسب متر است، ادامه داد: برای افرادی که bmi (شاخص توده بدنی) ۳۰ تا ۳۵ دارند و همراه با چاقی بیماری ندارند و به طور کلی همه افرادی که bmi (شاخص توده بدنی) زیر ۳۰ دارند، رژیم غذایی و ورزش بهترین راه کاهش وزن است.
این جراح چاقی گفت: رژیم و ورزش همیشه راه بسیار خوبی برای لاغری است، اما ممکن است ورزش کردن برای افرادی که bmi (شاخص توده بدنی) بالای ۴۰ و چاقی مرضی و مفرط دارند، خطر آسیب‌های مفصلی و آرتروز را به همراه داشته باشد و همچنین احتمال دارد در افرادی که وزن بالایی دارند، داشتن رژیم غذایی موجب کاهش وزن پایدار نشود. این در حالیست که خطر بالا و پایین رفتن وزن از چاقی بیشتر است و به همین دلیل جراحی‌های چاقی جایگاه خاص خود را دارند.
این پزشک فوق تخصص با بیان اینکه همه افراد کاندید جراحی چاقی و متابولیک نیستند، توضیح داد: در حال حاضر افرادی که bmi (شاخص توده بدنی) بالای ۳۵ دارند نیز، چون ممکن است با رژیم و ورزش احتمال کاهش وزن پایدارشان کمتر باشد، به شرط داشتن شرایط خوب و کم بودن خطرات، انجام جراحی به عنوان خط اول درمان به آنها توصیه شده است، اما اینکه به عنوان راه میانبر با کمی اضافه وزن به دنبال این راه باشیم، درست نیست.
چه افرادی نباید جراحی چاقی انجام دهند؟
این فوق تخصصی جراحی چاقی و لاپاراسکوپی پیشرفته در رابطه با این موضوع که چه افرادی نباید جراحی چاقی انجام دهند گفت: هنگامی که فردی به جراح چاقی و متابولیک مراجعه می‌کند، در اقدامات قبل از عمل ریسک جراحی چاقی بررسی می‌شود و اگر بالاتر از حدی باشد ممکن است پزشک به این نتیجه برسد که نباید جراحی انجام شود. در شرایط بهینه، با بررسی‌های کامل و در شرایطی که همه موارد کنترل شده باشد ریسک جراحی بسیار کم است، اما ممکن است تعدادی از افراد دچار بیماری‌های کبدی و بیماری‌های قلبی بسیار پیشرفته و یا بیماری‌های ریوی باشند که ریسک بیهوشی در آنها قابل قبول نباشد و در آن صورت پزشک تشخیص می‌دهد که حتی با وجود bmi (شاخص توده بدنی) مورد نظر فرد نباید جراحی چاقی انجام دهد.
برای لاغری نباید به‌دنبال روش‌هایی باشیم که در دنیا جایگاهی ندارند
این پزشک فوق تخصص تاکید کرد: یکی از نکات بسیار مهم این است که به هیچ عنوان نباید برای لاغری به دنبال روش‌هایی باشیم که در دنیا جایگاهی ندارند و یا اینکه مشخص نشده باید برای چه افرادی استفاده شود. تقریبا می‌توان گفت قرص لاغری ایمنی به آن معنا که در ذهن شما است، وجود ندارد و متاسفانه بیشتر قرص‌هایی که فروخته می‌شود تاییدیه‌های لازم مراجع ذی‌صلاح را ندارند و ممکن است دارای ترکیبات شیشه باشند و با اینکه احتمالا موجب لاغری می‌شوند، اما اثرات تخریبی بسیاری دارند.
وی با بیان اینکه قرص‌هایی به نام چسب ناف آمده که دارای موادی است که FTA (سازمان غذای داروی آمریکا) آنها را تایید نکرده است، افزود: روش‌های لاغری باید مورد تایید وزارت بهداشت و علم پزشکی باشد و بر اساس شیوه‌نامه‌های علمی موارد انجامش مشخص باشد. همچنین درباره بستن رگ معده بسیار صحبت شده و سایر روش‌ها نیز ممکن است اثربخشیشان زیاد نباشد.
اینکه همیشه به دنبال روش میانبری برای لاغری باشیم کار اشتباهی است
این جراح چاقی بیان کرد: اینکه همیشه به دنبال روش میانبری برای لاغری باشیم کار اشتباهی است. در علم پزشکی اگر شخصی بنا به شرایطی که عنوان کردم شرایط جراحی چاقی را نداشته باشد، رژیم و ورزش اولویت درمان چاقی است و اینکه کسی به دنبال راه میانبر باشد و بخواهد به هر طریقی از جمله مصرف قرص، دارو مداخله‌ای روی بدنش انجام دهد که سریع‌تر لاغر شود به طور کلی منتفی است. رژیم و ورزش به طور کلی برای بیشتر افراد که غالبا شاخص توده بدنیشان زیر ۳۵ است قطعا بهترین راه لاغری و درمان بیماری‌هاست.
وی با اشاره به اینکه البته رژیم و ورزش باید اصولی باشد، ادامه داد: نکته بسیار مهم این است که لازم است پس از کاهش وزن سبک زندگی نرمال باشد. این سبک زندگی به هیچ عنوان به معنی محرومیت و محدودیت و ورزش‌های طاقت فرسا نیست. همه ما باید ورزش‌های ملایم و عادت‌های غذایی درست داشته باشیم، عادت غذایی درست به این معنی نیست که نمی‌توانیم گاهی خوراکی که هوس می‌کنیم و یا شیرینی و شکلات بخوریم، همه این خوراکی‌ها را می‌توان با رعایت تعادل مصرف کرد و تعادل در این مورد بسیار مهم است.
انواع جراحی‌های چاقی
امامی توضیح داد: جراحی‌های چاقی و متابولیک که یکی از استانداردترین روش‌های درمان چاقی و بیماری‌های همراهش است شامل جراحی اسیلو معده است که در آن ۷۵ تا ۸۰ درصد معده و قله معده که هورمون اشتها را ایجاد می‌کند، بریده و از بدن معده خارج می‌شود. این نوع جراحی بیشتر برای افراد حجیم‌خوار مناسبت است البته فاکتور‌های مختلفی در انتخاب نوع عمل نقش دارد. جراحی اسلیو موجب می‌شود تا افراد نتوانند حجم زیادی غذا بخورند البته می‌توانند به مقدار کافی جذب مواد غذایی را داشته باشند.
وی ضمن اشاره به اینکه انواع دیگر از انواع جراحی‌های چاقی و متابولیک شامل انواع جراحی‌های بایپس به معنی میانبر است که از جمله این نوع جراحی‌ها بای پس کلاسیک، بای پس امگا، ساسچ بای پس و ساسی بای پس و سادی بای پس است، ادامه داد: در این نوع جراحی‌ها معمولا یک معده کوچک ایجاد می‌شود و روده به آن پیوند می‌شود. در این نوع جراحی‌ها ۷۵ تا ۸۰ درصد مواد غذایی که خورده می‌شود، جذب می‌شود و مسیر میانبری ایجاد می‌شود که غذا از تمام مسیر گوارش عبور نکند که حاصلش هم لاغری است و هم اینکه به دلایل هورمونی که در بدن اتفاق می‌افتد موجب بهبود فشار خون، کبد چرب و دیابت می‌شود.
عوارض جراحی‌های چاقی
این فوق تخصصی جراحی چاقی و لاپاراسکوپی پیشرفته درباره عوارض جراحی‌های چاقی گفت: برخی از افراد تصور می‌کنند که عارضه به این معنی است که اگر جراحی اتفاق بیفتد قرار است قطعا برای بدن اتفاقی رخ دهد. هر عمل جراحی می‌تواند خطراتی داشته باشد که قطعیت ندارد. ریسک جراحی‌های چاقی در شرایط مناسب بسیار کم است. خون ریزی، نشتی و آمبولی از عوارض‌های احتمالی جراحی‌های چاقی و متابولیک است و اقدام‌های بسیاری وجود دارد که این خطرات به حداقل برسد. در رابطه با عارضه خون ریزی انجام عمل جراحی به صورت صحیح، کنترل خون ریزی حین عمل و تنظیم دز دارو‌های ضد انعقاد و در رابطه با عارضه نشستی استفاده از منگنه‌های مناسب و محکم کاری‌هایی که بنا به صلاحدید جراحان روی خط منگنه انجام می‌شود می‌تواند احتمال بروز این عوارض را به حداقل برسد.
وی ضمن اشاره به اینکه در رابطه با عارضه آمبولی ۴ یا روش وجود دارد که می‌تواند این عارضه را کاهش دهد، افزود: آمبولی به این معنی است که در پا‌ها لخته ایجاد شود به سمت قلب برود و از آنجا به سمت ریه‌ها پمپاز شود. پوشیدن جوراب واریس و جوراب‌های هوا حین عمل، تزریق آمپول‌های ضد انعقاد از قبل تا بعد از عمل و مهمتر از همه فعال بودن و فعالیت سریع بعد از عمل جراحی مهم است. به طور کلی ریسک این خطرات در شرایط مناسب بسیار کم و قابل پیشگیری است.
امامی ضمن اشاره به عوارضی که افراد ممکن است پس از جراحی‌های چاقی با آن مواجه شوند توضیح داد: یکی از این عوارض ریزش مو است. بعد از هر بیماری جدی و هر عمل جراحی از سرماخوردگی و آنفلوآنزا تا بارداری و زایمان و یا هر نوع استرس شدید ممکن است مو‌ها به فاز خواب روند و پس از ۳ تا ۶ ماه ریزش پیدا کنند و پس از مدتی مجددا دربیایند؛ البته راه‌هایی وجود دارد که می‌توان با استفاده از آنها رویش مجدد مو‌ها را تسریع کرد و نمی‌توان گفت ریزش مو یک عارضه دائمی پس از جراحی‌های چاقی است.
وی با اشاره به عارضه شل شدن پوست پس از انجام این نوع جراحی‌ها بیان کرد: افتادگی پوست ۱۰۰ درصد نیست و به مقدار اضافه وزن بستگی دارد و در وزن‌های بالا بیشتر است البته افراد بسیاری هستند که پس از این جراحی‌ها ۶۰ تا ۷۰ کیلو کاهش وزن دارند، اما پوستشان دچار افتادگی نشده است. ژنتیک افراد و کاهش وزن ملایم که پس از این جراحی پایش می‌شود، بر این مسئله تاثیرگذار است. همچنین روش‌هایی و دستگاه‌هایی وجود دارد که موجب کشیدگی پوست می‌شود.
این پزشک فوق تخصص ضمن بیان اینکه اگر از مجموع این روش‌ها، تغذیه مناسب و مکمل‌های لازم استفاده شود، میزان افتادگی پوست کاهش پیدا می‌کند، ادامه داد: افتادگی پوست مسئله زیبایی است و ممکن است برای فردی به دست آوردن سلامتی مهمتر از این مسئله باشد، اما برای افرادی نیز افتادگی پوست مهم است و این افراد می‌توانند پس از جراحی‌های لاغری با استفاده از روش‌های مناسب این عارضه را کاهش دهند و اگر از نظر زیبایی مورد رضایتشان نیست می‌توانند جراحی پلاستیک نظیر ابدومینوپلاستی را انجام دهد و با این جراحی‌ها این امکان وجود دارد که اضافه پوست به راحتی برطرف شود.
تغییر سبک زندگی پس از جراحی چاقی بسیار مهم است
این جراح چاقی با بیان اینکه افرادی جراحی می‌شوند به طور کلی می‌توانند از تمام مواد غذایی استفاده کنند البته در هفته‌های اول پس از جراحی رژیم‌هایی وجود دارد و طی ۶ تا ۷ هفته به رژیم سفره بر می‌گردد، گفت: قرار نیست افراد پس از انجام این جراحی‌ها از ماده غذایی محروم شوند، اما تغییر سبک زندگی بسیار مهم است.
جراحی چاقی به صورت خود به خود بازگشت ندارد
وی افزود: در جراحی‌های چاقی به هیچ عنوان وزن خود به خود بر نمی‌گردد، اما اگر فردی پس از این جراحی‌ها ریزه خواری داشته باشد به صورت مداوم آجیل، شیرینی، شکلات و بستنی مصرف کند ممکن است فرد با درصد بالایی بازگشت وزن داشته باشد، اما با یک زندگی نرمال که فرد از زندگی لذت ببرد و هر ماده غذایی که دوست داشت را بخورد جراحی به صورت خود به خود بازگشت ندارد.
منبع: میزان