محکومیت دولت آمریکا به دلیل تحریم کودکان پروانه‌ای

پس از طرح دعوای حقوقی ۲۹۵ نفر از بازماندگان و همچنین بیماران پروانه‌ای به طرفیت ۳۰ نفر از اشخاص حقیقی و حقوقی دولت آمریکا که در وضع و اعمال تحریم‌ها علیه این کودکان بیمار نقش داشتند، شعبه ۵۵ دادگاه حقوقی روابط بین‌الملل تهران، پس از برگزاری چندین جلسه رسیدگی، اخذ اسناد مربوط به تحریم این کودکان و بیماران و ارجاع به کارشناسان مختلف و تخصصی‎، تحریم‌های غیرقانونی که منجر به جنایت و ایراد درد و رنج بی دلیل به این بیماران شده است را احراز کرد و رای به محکومیت ۶ میلیارد و ۷۸۵ میلیون دلاری دولت و مقامات آمریکایی به پرداخت خسارت مادی، معنوی و تنبیهی درحق خواهان‌های این پرونده صادر کرد.

در پی خروج دولت وقت آمریکا از برجام در سال ۱۳۹۷‎، برخی از شرکت‌های وابسته به آمریکا و کشور‌های اروپایی مبادلات تجاری با جمهوری اسلامی ایران را قطع نمودند که از جمله این موارد شرکت سوئدی مونلیکه می‌باشد.

این شرکت تنها تولیدکننده پانسمان‌های التیام بخش و بهبودکننده زخم‌های بیماران پروانه‌ای در دنیا محسوب می‌شود که به محض اعمال تحریم‌های مجدد توسط دونالد ترامپ نمایندگی و هرگونه تبادلات با ایران را قطع کرد. 

در فاصله حدود ۸ ماه بعد از این تصمیم، بیماران پروانه‌ای فاقد هرگونه دارو و پمادی برای التیام و بهبود زخم‌های وخیم و عمیق پوستی شدند و به همین دلیل حدود ۲۰ نفر از این بیماران جان خودشان را از دست دادند‏ و سایر بیماران که زنده ماندند علاوه بر درد و رنج فراوان‏، آسیب‌های جسمی غیرقابل جبرانی را تحمل می‌کنند. 

در طول این مدت دولت ایران‏، بیماران پروانه‌ای‏، سازمان مردم نهاد خانه‌ای بی و ... تلاش‌های زیادی برای تأمین دارو‌ها و پماد‌های این بیماران انجام دادند، ولی همه این تلاش‌ها به دلیل عدم همکاری شرکت سوئدی - آمریکایی مونلیکه بی نتیجه ماند. 

در ادامه عده‌ای از خانواده بیماران پروانه‌ای در نهاد‌های قانونی سوئد برای الزام این شرکت به رفع تحریم‌ها علیه آنها اقدام کردند، ولی دولت سوئد برخلاف اصول مسلم انسانی از رسیدگی به شکایت آنها خودداری کرد و با آمریکایی‌ها همراهی کرد!

در نهایت عده‌ای از این بیماران و خانواده آنها که به شدت از تحریم‌های آمریکا دچار آسیب شده بودند با طرح دعوای حقوقی در شعبه بین‌الملل دادگستری تهران درخواست دادخواهی کردند.

دادگاه نیز به دلیل ماهیت انسانی پرونده و اینکه قربانیان همگی از کودکان و افراد بیمار بودند، با دقت و سرعت به درخواست آنها رسیدگی کرد. 

دادگاه در این دادنامه به مواردی از قبیل غیرقانونی و نامشروع بودن تحریم‌های یک جانبه آمریکا علیه ایران، عدم مشروعیت تحریم اقلام بشر دوستانه از جمله دارو، عدم مشروعیت تحریم‌ها نسبت به کودکان و سایر اقشار آسیب پذیر، آثار زیان بار تحریم‌ها بر حقوق سلامت بیماران پروانه‌ای و بررسی تطبیقی حقوق سلامت در نظام‌های حقوقی و آثار تحریم‌های آمریکا بر حیات، سلامت و رفاه بیماران پروانه‌ای و خانواده آنان استناد کرده است.

 بر اساس رای صادره توسط شعبه ۵۵ دادگاه حقوقی روابط بین‌الملل مبلغ محکومیت دولت و مقامات آمریکا از حیث خسارات مادی، معنوی و تنبیهی در این پرونده به شرح ذیل است:

۱- بر اساس رای صادره دادگاه از باب خسارات مادی به ازای هر خواهان مبلغ ۵ میلیون دلار و مجموعا یک میلیارد و ۴۷۵ میلیون دلار حکم بر محکومیت خواندگان صادر شده است.

۲- از باب خسارات معنوی وارده نیز با عنایت به استدلالات و با لحاظ قانون اقدام متقابل به ازای هرخواهان هشت میلیون دلار و مجموعا ۲ میلیاردو ۳۶۰ میلیون دلار حکم صادر شده است.

۳- همچنین از باب خسارات تنبیهی نیز دادگاه با عنایت به ماده ۴ قانون صلاحیت محاکم دادگستری جمهوری اسلامی ایران حکم بر محکومیت خواندگان به پرداخت دو برابر خسارات مادی وارده به ازای هرخواهان ده میلیون دلار و مجموعا ۲ میلیارد و ۹۵۰ میلیون دلار صادر کرده است.