شتر و سگ؛ تهدیدات مهم برای بقای یوزپلنگ

یوزپلنگ آسیایی یکی از گونه‌هایی است که خطر انقراض آن را به‌شدت تهدید می‌کند، به‌گونه‌ای که حدود ۲۵ فرد از آن باقی مانده است. دولت سیزدهم برای حفاظت از این گونه، در تلاش برای فراهم کردن شرایط مناسب برای حضور یوز در زیستگاه خود است که یکی از آنها کاهش تهدیدات و افزایش امنیت برای این گونه است و اجرای این سیاست را در منطقه حفاظت‌شده توران به عنوان زیستگاه مهم یوز دنبال می‌کند.

حسن اکبری با بیان اینکه یکی تهدید‌های جدی یوزپلنگ آسیایی در مجموعه حفاظتی توران، حضور تعداد زیادی دام شتر است، اظهارکرد: دام و شتر در بسیاری از نقاط این مجموعه رفت و آمد می‌کنند. همراه گله‌های دام چوپان و تعداد قابل توجهی سگ است.

وی ادامه داد: تعداد گله‌های گوسفند و سگ‌های گله زیاد است این در حالیست که یوزپلنگ به‌ویژه توله‌ها در مقابل وجود سگ بسیار آسیب‌پذیر هستند، به‌گونه‌ای که دربسیاری از مواقع مجبور به خروج از زیستگاه می‌شوند تا به جا‌های امنی بروند یا اگر در آن مکان بماننمد، اسیب خواهند دید.

معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست اضافه کرد: شتر‌ها از منابع آبی بی‌رویه استفاده می‌کنند و معمولا یک موتورسوار به عنوان ساربان آنها را راهبری می‌کند.

اکبری با اشاره به مساحت مجموعه حفاظتی توران و آزادسازی بخشی از مراتع آن گفت: حدود یک میلیون و ۴۰۰ هزار هکتار مساحت مجموعه حفاظتی توران است و حدود ۱۰۰ هزار هکتار مراتع آن خریداری شده، چون این کار از سویی هزینه‌بر است و از سوی دیگر همه دامداران مراتع خود نمی‌فروشند، مساحت آزاده شده کفاف حیات یوز‌ها را نمی‌دهد.

وی ادامه داد: دام در زیستگاه خریداری نشده تردد می‌کند، اما متاسفانه شتر‌ها در محدوده خریداری شده هم رفت و آمد می‌کنند ولی به خاطر مسایل اجتماعی و ... ممانعت جدی از ورود آنها انجام نشده است. قدری ممانعت از ورود آنها شدن سخت است، چون تعدادی مامور صرفا باید به همین کار مشغول شوند.

اکبری با اشاره به انجام مکاتباتی با دستگاه‌های مسوول برای ممانعت از ورود دام و شتر به مجموعه حفاظتی توران گفت: به این نتیجه رسیدیم از طریق مکاتبه، دستگاه‌ها به‌طور موثر برای حل این موضوع مشارکت نمی‌کنند بنابراین دو دستگاه موثر در این زمینه یعنی سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری و سازمان امور عشایر به علاوه استانداری سمنان و دستگاه قضایی استان را دعوت کردیم و جلسات خوبی برگزار شد البته از نماینده استانداری سمنان شرکت نکرد.

وی اضافه کرد: تصمیم‌های خوبی در جلسات گرفته شد و قصد داریم برگزاری این نشست‌ها تداوم داشته باشد. حتما بعد از مدتی میزان اجرای مصوبات و پیشرفت اقدامات پیگیری می‌شود.

معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: ریل گذاری را انجام داده‌ایم و امیدواریم دولت چهاردهم این راه را ادامه دهد. به‌طور قطع بدنه کارشناسی سازمان حفاظت محیط زیست و استان سمنان قرار نیست فوری تغییر کنند. آنان میزان اجرای مصوبات را پیگیری می‌کنند چراکه مساله مهم است.

وی اضافه کرد: شاید دام را نتوانیم از مجموعه حفاظتی توران حذف کنیم ولی مدیریت ورود و خروج و یا کاهش تعداد سگ‌های گله در دستور کار است. وقتی دام در مقابل خسارت حیات وحش بیمه شده است، دامدار می‌تواند تعداد سگ‌های گله را کاهش دهد. به‌طور قطع هرچه قدر تعداد سگ‌های گله کمتر شود، به همین میزان تهدید یوزپلنگ کاهش می‌یابد. با همین راهکار‌ها هم می‌توان تا حد قابل توجهی آسیب به یوز را کاهش داد.

معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به جلب مشارکت بخش خصوصی برای حفاظت از یوز گفت: محدوده‌ای را در شمال توران در منطقه پل ابریشم تعریف کردیم و بخش خصوصی وارد وتعدادی یوزبان استخدام کرده است. آنان را آموزش داده‌ایم و کار حفاظتی را تحت نظارت ما انجام می‌دهد بنابراین شرایط حضور یوز در این منطقه فراهم می‌شود.

اکبری در پایان اظهارکرد: اگر اطراف توران چنین اقداماتی را انجام دهیم. تعارضات داخل توران را هم کاهش داده‌ایم بنابراین یوزپلنگ می‌تواند توله‌هایش را راحت‌تر بزرگ کند و اگر توله‌ها زنده بمانند قطعا یوزپلنگ می‌تواند بقا پیدا کند.

منبع: ایسنا