دولت سایه تشکیلات نیست؛ یک گفتمان است

سعید جلیلی نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری چهاردهم در برنامه صف اول شبکه خبر به تشریح برنامه‌های خود پرداخت.

نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری در ابتدای برنامه و در پاسخ به سوالی درباره سوابقش گفت: یکی از ویژگی‌هایم این بوده که از پایین‌ترین سطح وارد شده‌ام. روزنامه خبر ثبت‌نام در وزارت‌خارجه را اعلام کرد و من به عنوان کارشناس وارد این وزارتخانه شدم،

جلیلی افزود: سرپرست، مدیرکل، معاون وزیر و دبیر شورای عالی امنیت ملی شدم. اگر امروز درباره رئیس‌جمهوری حرف می‌زنیم خوب است بدانیم که این روند درپایان کار قرار می‌گیرد. باید بدانیم که کارمندان در کجا هستند و اگر سلسله مراتب اصولی نباشد چه عواقبی دارد.

منافع شخصی را باید زیر پا گذاشت

وی ادامه داد: از سال ۶۸ وارد وزارت خارجه شدم. در سال ۸۶ به عنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی انتخاب شدم و ۱۸ سال طول کشیده است تا به اینجا برسم. کسی که نامزد می‌شود باید بداند که این مسیر چیست و چه موانع و عواملی در آن دخیل است. من رشته علوم سیاسی را تا مقطع دکترا خواندم.

جلیلی در پاسخ به سوالی درباره شاخص‌های کاری خود گفت: یکی از موضوعات مهم در کار دولت و سیاست تخصیص بهینه به منابع قدرت است، یعنی منابع باید خوب مدیریت شود تا با کمترین هزینه بیشترین سود را ببریم.

نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری بیان کرد: زمانی که مسئول بازرسی وزارت خارجه بودم می‌شد که به کشور‌های مختلف بروم و بازرسی کنم؛ این موضوع هم هزینه دارد و هم زمان‌بر است. اما مدل دیگر این است که از برنامه‌ریزی امکانات مختلف استفاده کرد. از سال ۷۱ تا ۷۷ به جزء یک مورد هیچ سفری نرفتم، اما در همین دوره بیشترین اشراف را بر نمایندگی‌ها داشتم.

جلیلی افزود: برخی مواقع باید هنر داشت که با کمترین هزینه بیشترین استفاده را برد و لازمه‌اش این است که منافع شخصی را زیر پا گذاشت. من زمانی معاون اروپا و آمریکا وزارت خارجه بودم، چون مسیری را طی کرده بودم با اشراف به مسائل نگاه می‌کردم. نگاه من تعامل گسترده با همه جهان بود و توانستیم با استفاده بهینه از همه هزینه‌ها از منابع استفاده کنیم.

رئیس‌جمهور باید جلوی اسراف منابع را بگیرد

در ونزوئلا، ایران را به نام تراکتور می‌شناسند

نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری بیان کرد: در برخی کشورها سفارتخانه نداشتیم، اما در برخی کشورها ده نمایندگی داشتیم که باید مدیریت می‌شد. برخی از کارمندان را در برخی کشورها کم کردیم و به برخی کشورها نیرو فرستادیم و باعث شد روابط بسیاری در حد چند میلیارد دلار توافقات جدی ایجاد شود. در ونزوئلا، ایران را به نام تراکتور می‌شناسند، زیرا همین تراکتورهای داخلی ما به این کشور وارد شد.

وی در پاسخ به سوالی در باره مدیریت منابع و هدفمند کردن هزینه ها در بخشهای مختلف گقت: یکی از کارهای مهم رئیس‌جمهور این است که بداند منابع چگونه در حال هزینه شدن است.

جلیلی در پاسخ به سوالی درباره شعار خود اظهار کرد: نگاهم این است که امروز کشور در فرصت تاریخی قرار دارد؛ فرصت‌های فراوان سیاسی، منطقه‌ای، تاریخی و حتی تمدنی در برابرش است. امروز هنر رئیس‌جمهور شناخت و اشراف و برنامه داشتن برای این فرصت‌هاست.

 نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری بیان کرد: خوشبختانه در این ۱۰ تا ۱۱ سال این فرصت‌ها شناخته شده و برایشان برنامه داریم. معتقدم که شعار را میتوان بر مبنای جذابیت قرار داد.  شعار باید تابلویی باشد که در ۴ سال آینده سرمشق شما شود و مردم مرتب ببینند که آیا این شعار محقق شده یا خیر؟

نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری اظهار کرد: عصاره و خلاصه برنامه ما این است که امروز در دنیا و کشورما فرصت‌های زیادی وجود دارد، با نگاه به تحولات جهانی می‌شود کارهای زیادی انجام داد، لذا شعار ما یک جهان فرصت و یک ایران جهش است.

جلیلی گفت: مهمترین فرصت ما توانمندی‌های همه آحاد جامعه ایران است. یکی از فرصت‌های تاریخی نسل جوان، تحصیلکرده، خلاق و باهوش است که می‌توانند موثر باشد. 

وی در پاسخ به سوالی درباره هماهنگی بین قوا بیان کرد: خوشبختانه مسئولیت من دبیری شورای عالی امنیت ملی بود و فراتر از یک قوه، وظیفه‌اش این بود که هم‌افزایی‌های مختلف را برای موفقیت‌ها ایجاد کند.

نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری ادامه داد: در سال‌های آخر بین قوای سه‌گانه اختلافاتی ایجاد شد که مردم و رهبری چندان راضی نبودند، اما همان زمان این توفیق را داشتیم که بهترین مناسبات را با قوا برقرار کنیم و دبیرخانه مکانی شد تا اختلافات حل شود.

امروز کشور ما در یک فرصت تاریخی سیاسی، اقتصادی، تاریخی قرار دارد

آمریکا را از مرزهایمان خارج کردیم

جلیلی اضافه کرد: از قوه قضائیه، شهید عزیزمان آقای رئیسی و آقای اژه‌ای و از مجلس دو نایب رئیس و از دولت هم حاضر بودند. آنها معتقد بودند که شورا جایی است که باید هماهنگی ایجاد شود. همان زمان در مورد موضوعات ملی موفقیت‌های خوبی به دست آمد. یکی از کار‌های مهم این بود که در موضوعات مهم مانند امنیت که موضوع وسیعی است بتوان برای شهروندان امنیت فراهم کرد. اتفاقات بزرگی رقم خورد و افراد بزرگی مانند شهید سلیمانی حضور داشتند. افغانستان و عراق را آمریکا اشغال کرده بود، اما هماهنگی‌ها باعث شد تا امریکا نتواند نتیجه بگیرد.

جلیلی بیان کرد: نخست وزیر ژاپن به من گفت ما هنوز نتوانستیم آمریکا را خارج کنیم، اما من به او گفتم که شما شاهدید که ما آمریکا را از مرزهایمان خارج کردیم. گاه باید تهدید را قبل از ایجاد منهدم کرد. در ابتدای موضوع سوریه بسیاری در درون کشور هم دچار تردید بودند، اما کسی که اشراف داشته باشد می‌داند که انتهایش تهدید ماست، اما چرا محقق نشد؟ زیرا حرکت خوبی در شناخت موضوع و همکاری دستگاه‌ها ایجاد شد.

 قوی‌ترین مناسبات را با قوای سه‌گانه داشتم

رئیس‌جمهور باید در دفاع از حقوق ملت ایران جدی باشد

نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری ادامه داد: در همان دوره حقوق ملت ما مساله بود. یک میلیون مردم ما دارویی می‌خواستند که لازمه‌اش سوخت غنی شده بود؛ اینجا شما باید از حقوق ملت خود دفاع کنید. بعد هم دیدیم که اگر حق را نتوان حفظ کرد سایر حق‌ها هم زیر سوال می‌رود، بنابراین رئیس‌جمهور باید در دفاع از حقوق ملت ایران جدی باشد.

وی درباره راه حل‌های خود درباره دیوان‌سالاری اظهار کرد: من سال ۹۲ در انتخابات یکی از مهمترین موضوعاتی که بیان کردم اصلاح ساختار ادارایی و اجرایی بود. اتفاقا بعد از انتخابات هم به رقیبم گفتم که هدیه من به شما این است که باید اولویت شما اصلاح ساختار اداریی و اجرایی باشد. 

جلیلی افزود: عمده بحثی که در کشور ما وجود دارد صرف این موضوع میشود، اما نتیجه‌اش آن‌طور که باید و شاید نیست. این همه کارمند شریفی که شما دارید حتما دوست دارند که کارشان موثر باشد، اما چرا مردم وقتی از جلوی اداره‌ای رد می‌شوند به هم میگوند خدا سر و کارمان را به اینجا نندازد! 

نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری ادامه داد: در سال ۹۲ گفتم لازمه‌اش این است که ساز و کارهایش عوض شود. در دفاع مقدس به همین دلیل موفق شدیم. اگر فرمانده می‌نشست و به نیرو میگفت برو، درست نمی‌شد، اما فرمانده جلو می‌رفت و به نیرو می‌گفت بیا. این خیلی موثر بود. آیا این فرهنگ را نمی‌توان در ادارات ایجاد کرد؟ با وجود فناوری‌های خوبی که ایجاد شده مردم باید بدانند که مسائلشان با همین گوشی حل می‌شود. 

پاسخ جلیلی به سوالی در خصوص کابینه احتمالی دولتش

جلیل در پاسخ به این سوال که اگر رئیس جمهور شوید، نقش اعضای ستاد شما در دولت چگونه است؟گفت: از من پرسیدند از اعضای غیرستادتان استفاده می‌کنید که گفتم بپرسید آیا از اعضای ستادتان استفاده می‌کنید؟ اگر در کشور موفقیتی می‌بینید افرادی هستند که هوشمندانه با کارآمدی آن را انجام دادند و این افراد کمتر دیده می‌شوند. هنر دولت دیدن است.

وی  بیان کرد:  یکی از بحث‌های من در سال ۱۴۰۰ در استان‌ها برای انتخابات این بود که از مردم خواستم اینها را مردم معرفی کنند.  افرادی که بخواهند با لابی کردن و در ایام انتخابات در ستاد‌ها پیدایشان بشوند و زنبیل بگذارند این غلط است.

نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری ادامه داد: اینجا نباید دید که در ستاد کیست. بعضی‌ها واقعا افراد شایسته‌ای بودند و کارشان را به بهترین شکل انجام می‌دادند و باید از آن استفاده کرد. فراتر از گعده‌های سیاسی سعی کردیم در این جلسات شرکت نکنیم و در دفترمان باز کردیم. در این ۱۰ سال افراد با سلایق مختلف از هر جناح که معتقد به نظام هستند به شدت استقبال کردیم.

عینک اینکه چه کسی در باند ما است و نیست را باید کنار گذاشت

جلیلی گفت: در ۱۰ الی ۱۱ سال ۱۴۰ سفر به شهر‌های مختلف داشتم و سعی کردم که موفقیت‌های این افراد را برجسته کنیم. یک نفر را در دولت آقای روحانی در خطبه نمازجمعه اسمش را آوردم و گفتم باید معرفی شود، اما از نظر سیاسی با ما همراه نبود. در سیستان و بلوچستان یک خانم فرماندار بود که عملکرد موفقی داشت و این کار بسیار ارزشمند بود و از وی در مسئولیت‌های دیگر استفاده شد.

وی بیان کرد: باند با تیم فرق می‌کند. در تیم اگر درست قرار بگیرند به قول فوتبالیست‌ها می‌توانند گل بزنند. نام اعضای دولت را بیان نمی‌کنم و همین کارنامه من در هشت سال نشان می‌دهد رویکرد من به چه کسانی هستند.

 به دانشگاه‌ها گفته‌ام دولت سایه باشید

 نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری اظهار کرد: کار یکی از عزیزان را در نظام سلامت دنبال می‌کردم. یکی از ایرادات ما در کشور این است که نظام سلامت را به درستی اجرا نکردیم و نظام سلامت یک تخصص است. کار یکی از برادران را در دولت سایه به مدت ۱۰ سال مطالعه می‌کردم و دیدم بحث‌های دقیق دارد و میگفت چطور مرا رصد کردید؟ این مدل خیلی مهم است که محدود نشوید.

جلیلی گفت: برنامه با اندیشکده نوشته نمی‌شود. کسی که رئیس‌جمهور می‌شود ممکن است ۱۰ تا برنامه جلوی شما بگذارند و هر کدام منطق خود را دارد و کسی که میخواهد برنامه‌ای را اجرا کند باید به موضوعات اشراف داشته باشد.

 نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری اظهار کرد: در یک موضوع کشاورزی که باید انجام می‌شد دوستان در کارگروه نظراتی داشتند، اما یک عده از اساتید نامه نوشتند که به این برنامه ایراداتی وارد است. در جلسه ۱۳ نفر مخالف و ۱۱ نفر موافق بودند و دیدم بحث تخصصی است گفتم بنشینید با هم بحث کنید که دو سال طول کشید که باعث شد به نقاط اشتراک رسیدند.

وی بیان کرد: یکی از مواردی که کشور را جلو می‌برد نظام تصمیم‌گیری به موقع است. اگر رئیس جمهور به موضوع اشراف نداشته باشد با اندک موضوع دچار تردید و تاخیر در تصمیم و تزلزل در تصمیم می‌شود. ما الان زمان نداریم و باید مطالعات از قبل شده باشد و وقتی رئیس جمهور شدی بدانی چه می‌خواهی بکنی.

جلیلی در پاسخ به این سوال که آیا به رسانه ملی تعهد می‌دهید برنامه‌های شما را پایش و اندازه گیری کنند؟ گفت: حتما. من به همه دانشگاه‌ها این را می‌گویم. به همه دانشگاه‌ها گفته‌ام شما باید دولت سایه باشید و کارتان را پیش ببرید.

 نام اعضای دولت را بیان نمی‌کنم

 نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری در پاسخ به سوال دیگری درباره اینکه نظرتان درباره شهید رئیسی چیست؟ اظهار کرد: رفاقت دیرینه‌ای داشتم و هم محله‌ای بودم. شخصیت ارزشمندی داشت. در سه سال گذشته که گفتمان دولت سایه را داشتیم، شهید رئیسی از آن استقبال کرد، در سه سال گذشته جلسات متعدد دو نفره داشتیم.

وی گفت: ایشان با عبارات خیلی قوی میگفت نظرات ما پیگیری شود. این موارد است که شهید رئیسی را شهید رئیسی می‌کند و شهادت وی را حماسه می‌کند. وزن کشور با حماسه‌ای که ایجاد شد ارتقا پیدا کرد.

خبرنگاران: فاطمه تورانلو و محمد امیرحسینی