محمدعلی نیکبخت وزیر جهاد کشاورزی با حضور در صحن علنی مجلس شورای اسلامی با ارائه گزارش از نحوه اجرای قانون خرید تضمینی محصولات کشاورزی به نمایندگان گفت: بنده می‌دانم که دغدغه نمایندگان در مجلس دوازدهم کمتر از بنده در حوزه کشاورزی نیست، انتظار بنده این است که مانند قبل من را همراهی کنید تا بتوانیم موفق شویم.
وی اظهار کرد: در تامین غذایی و امنیت غذایی کشور نیازمند حمایت مجلس شورای اسلامی هستیم. بنده کمتر از یک سال است که در وزارت جهاد کشاورزی مشغول به کار شدم و به محض شروع به کار با توجه به ظرفیت‌هایی که بخش کشاورزی داشت راهبرد‌ها و جهت‌گیری‌هایی را در وزارتخانه پیش گرفتیم تا بتوان از تمام ظرفیت‌ها و پتانسیل‌ها به نحو احسن استفاده کرد.
وزیر جهاد کشاورزی بیان کرد: راهبرد اول ما حداکثرسازی تولید با حفظ منابع بود. اگر بخواهیم نیاز غذایی کشور برای جمعیت بزرگ ایران را تامین کنیم باید از همه ظرفیت‌های تولید در حوزه کشاورزی استفاده کنیم. راهبرد دوم ما یکنواختی در تولید بود یکی از بحث‌هایی که همیشه دچار نوسان بود میزان و مقدار برخی از محصولات بود به عنوان مثال در محصولاتی مانند سیب‌زمینی، گوجه و پیاز ما همواره در کشور با بحران مواجه بودیم و شاهد نوسان در میزان و قیمت این محصولات بودیم.
وی افزود: در نهایت با پیگیری و برنامه‌هایی که صورت گرفت از سال ۱۴۰۲ تا الان وضعیت به حالت ثبات رسیده است. نه تنها در تامین نیاز داخل مشکلی نداشتیم بلکه در برخی مقاطع مازاد تولید داشتیم و نسبت به صادرات اقدام کردیم. ما در برخی از مقاطع حدود ۱۲ هزار تن از این سه محصول را صادر کردیم.
وزیر جهاد کشاورزی گفت: در سال جاری تاکنون خرید گندم از ۴ میلیون تن گذشته است و نسبت به سنوات قبل روند افزایشی داشته است.
وی تصریح کرد: راهبرد سوم ما در وزارت جهاد کشاورزی توازن‌بخشی به تولید و رشد تولید براساس منابع بود. با بررسی‌هایی که داشتیم اکنون سهم شیلات و آبزی‌پروری از کل تولیدات کشاورزی حدود یک درصد است، اما با توجه به منابعی که در اختیار حوزه شیلات وجود دارد سهم تولید این بخش می‌تواند به حداقل ۱۰ درصد افزایش پیدا کند. با توجه به ظرفیت‌هایی که در دریای شمال و دریای جنوب داریم فرصت مناسبی برای رشد تولید در حوزه شیلات وجود دارد. از سوی دیگر راهبرد چهارم ما تولید صادرات‌محور است که باعث توسعه تولید و ارزآوری برای کشور و ایجاد اشتغال خواهد شد.
نیکبخت در ادامه تاکید کرد: کشاورزی دانش‌بنیان و افزایش بهره‌وری از دیگر راهبرد‌هایی است که در وزارت جهاد کشاورزی دنبال می‌شود. تحقیق، پژوهش، آموزش و ترویج سوادآموزی با کمک شرکت‌های دانش‌بنیان و موسسات علمی و نخبگانی می‌تواند عملکرد ما را در واحد‌های تولیدی افزایش دهد.
وزیر جهاد کشاورزی در ادامه با اشاره به دستاورد‌های عملکرد خود در ۱۱ ماه گذشته بیان کرد: با استفاده از راهبرد‌هایی که پیش گرفته شد نرخ رشد ارزش افزوده در بخش‌های کشاورزی در سه الی چهار سال قبلی منفی بوده است، اما در نهایت در این ۱۱ ماه روند رو به بهبود را داشته است. در بهار سال ۱۴۰۲ این عدد منفی ۴.۶ بود و در تابستان به منفی ۳.۲ رسید و در پاییز نیز به منفی یک درصد بهبود یافت.
وی ادامه داد: افزایش صادرات بیش از یک میلیارد دلار در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال ۱۴۰۱ از دیگر اقداماتی بود که صورت گرفت. بهبود تراز تجاری بیش از دو میلیارد دلار در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال ۱۴۰۱ از دیگر اقدامات مثبتی است که انجام شد. آمار و ارقام نشان می‌دهد که آرامش نسبی در بازار وجود دارد. بنده به عنوان وزیر کشاورزی از وضعیت کاملا راضی نیستم، اما باید بگویم که روند رو به بهبود است و ما می‌توانیم مشکلات را حل کنیم.
وزیر جهاد کشاورزی در ادامه با اشاره به وضعیت تولید و ذخیره برخی از کالا‌های اساسی بیان کرد: قیمت مرغ نسبت به سال گذشته به قیمت نرمالی رسیده و قیمت در بازار تثبیت شده است. ما شرایط بدی را در صنعت طیور داشتیم و حلقه بالادستی آسیب دیده بود، میزان جوجه‌ریزی ما به ۱۱۰ میلیون قطعه در ماه رسیده بود، اما امروز به ۱۵۰ میلیون در ماه افزایش یافته که باعث افزایش تولید شده است. حتی در مقاطعی صادرات مرغ داشتیم به عبارت دیگر از وارد کننده به صادر کننده رسیدیم همواره برای تامین ذخایر استراتژیک کشور به سراغ واردات مرغ می‌رفتیم، اما امروز تولید کنندگان ما به مرحله‌ای رسیده‌اند که ذخایر استراتژیک کشورمان را تامین می‌کنند.
نیکبخت در ادامه بیان کرد: تخم مرغ یکی از کالا‌هایی بود که کمترین نوسان را در سفره مردم در سال ۱۴۰۲ تجربه کرد. در سال ۱۴۰۲ در تولید تخم‌مرغ حدود ۱۴۰ هزار تن مازاد داشتیم و صادرات انجام دادیم. در فروردین‌ماه و اردیبهشت‌ماه حدود ۴۰ هزار تن صادرات تخم‌مرغ داشتیم و از واردکننده به صادرکننده تبدیل شدیم امروز برای صادرات مرغ و تخم‌مرغ دیگر نیاز به مجوز وزارت جهاد کشاورزی نیست و صادرکنندگان با مراجعه به اتحادیه‌ها می‌توانند مجوز دریافت کنند.
وزیر جهاد کشاورزی در ادامه بیان کرد: در حوزه تامین نهاده‌ها همه شاهد هستند که در سال گذشته چه وضعیتی داشتیم در بازار آزاد، نهاده کیلویی ۴۰ هزار تومان نیز پیدا نمی‌شد، اما امروز ما به تولید کنندگان این اطمینان را می‌دهیم که هیچ دغدغه‌ای برای تولید نداشته باشند و نهاده‌ها در دسترس است.
نیکبخت گفت: در بحث گندم نیز تعیین قیمت گندم دغدغه جدی بود در نهایت با پیگیری که رئیس جمهور شهید داشتند شورای قیمت گذاری در وزارت جهاد کشاورزی قیمت خرید تضمینی گندم را در سال گذشته ۱۵ هزار تومان مصوب کرد و پرداخت‌ها نیز صورت گرفت. امروز نیز خرید گندم از چهار میلیون تن گذشته است و روند خرید گندم شیب افزایشی را دارد. با این روند اطمینان می‌دهیم که در این سال خرید گندم بیش از سال ۱۴۰۲ انجام خواهد شد و ۱۰۰ درصد نیاز کشور از گندم تامین می‌شود ما دیگر نیازی به واردات گندم نداریم و این خودش صرفه‌جویی ارزی بزرگی دارد.
وی بیان کرد: سال گذشته که مسئولیت برعهده گرفتم برنج در انبار‌های تولید کنندگان در استان‌های شمالی انباشته شده بود و از سوی دیگر درسال ۱۴۰۱ حجم بالایی واردات برنج صورت گرفته بود ولی بنده بلافاصله بعد از سفری که به استان‌های شمالی داشتم در هیات دولت جلسه‌ای تشکیل دادیم و سطح اعتباری ویژه‌ای برای جمع‌آوری برنج در نظر گرفتیم. اولویت اول ما خرید برنج شمال است واردات را مدیریت کردیم و حتی امروز اگر امکان وجود داشته باشد صادرات برنج را خواهیم داشت. به هیچ وجه اجازه نمی‌دهیم که واردات زیادی صورت گیرد که باعث آسیب به تولید شود.
وزیر کشاورزی گفت: در بحث گوشت در سال ۱۳۹۹ تا سال ۱۴۰۱ به دلیل مشکلات خشکسالی و عدم حمایتی که از دامداران صورت گرفت آسیب جدی به دام‌های مولد صورت گرفت و حتی آنها کشته می‌شدند. ما برای حمایت از دامداران رفته رفته نهاده مدت‌دار به آنها تحویل دادیم و اکنون حدود یک میلیون و ۳۰۰ هزار تن به صورت سه ماهه و ۶ ماهه به دامداران و عشایر نهاده تحویل داده شده است.
نیکبخت اظهار کرد: قطع برق چاه‌های کشاورزی یکی از مشکلات اساسی است که وجود دارد و بنده در نامه‌ای که به رئیس جمهور شهید نوشتم در حال پیگیری این موضوع بودند. روستاییان و کشاورزان آماده هستند که برق منازل و خانه‌های آنها قطع شود، اما برق چاه‌های کشاورزی قطع نشود. دغدغه بعدی ما تامین سوخت کشاورزی است که از همه بخش‌ها تقاضا داریم در تامین آن به ما کمک کنند.
وی بیان کرد: از دیگر دغدغه‌های ما تامین ماشین‌آلات کشاورزی است اکنون ۶۰ هزار تقاضا برای دریافت تراکتور وجود دارد در حالی که تولید داخلی ما کفاف نمی‌شود. از سویی دیگر ما در تلاش هستیم تا فضای کسب و کار در این حوزه با صدور مجوز‌ها را بهبود بخشیم. تامین سرمایه در گردش برای بخش کشاورزی نیز از دیگر مسائل مهمی است که دنبال می‌شود.
وزیر جهاد کشاورزی اظهار کرد: در روزی که از مجلس رای اعتماد گرفتم، قول دادم و امروز هم قول می‌دهم هیچ‌گاه خلاف واقع صحبت نکنم و عین واقعیات را بگویم. اطمینان می‌دهم که امروز ذخایر استراتژیک ما در نهاده‌ها و کالا‌های اساسی شرایط مناسبی دارد. صنایع، بازرگانان و تولیدکنندگان نگران این موضوع نباشند.
نیکبخت درباره اولویت‌های خود در وزارت جهاد گفت: شیلات، صنایع تکمیلی و غذایی، توسعه گل خانه‌ها و دامپروری از جمله اولویت‌های بنده در وزارت جهاد است. بار‌ها به همکاران خود اعلام کرده‌ام، متاسفانه در کشور ما بازرگانان در حوزه صادرات محصولات کشاورزی مبتدی هستند. البته برای این موضوع برنامه داریم.
وی ادامه داد: رنج می‌برم از کمبود گوشت قرمز و درحال برنامه ریزی برای این موضوع هستیم. بخش عمده‌ای از دام‌هایی که در چندسال گذشته کشتار شد، همگی دام‌های مولد بودند که این موضوع خوبی نیست و درحال کنترل آن از سال گذشته هستیم. از سوی دیگر به تنها بخشی که در حوزه دام ارز ترجیحی می‌دهیم برای واردات دام مولد سبک و سنگین است. در واردات محصولات کشاورزی اعتقاد به واردات محصولات خام داریم. سران قوا، هیئت دولت و مجلس تلاش بسیاری کردند تا کلیه مطالبات کشاورزان پرداخت شود. تا الان ۵۰ درصد مطالبان پرداخت شده است و ۵۰ درصد دیگر همین هفته و هفته آینده پرداخت می‌شود.
نیکبخت با اشاره به این موضوع که در سال ۱۴۰۱ بیش از یک میلیون و هفتصد تن برنج وارد شد و درحال ۱۴۰۲ این میزان به یک میلیون کاهش پیدا کرد، عنوان کرد: نگاه وزارت جهاد به تولیدات داخل است. قرارگاه توسعه صادرات در وزارت جهاد تشکیل شده است و تعهد و پایه ارزی نیز باید اصلاح شود.
وی یادآور شد: صنایع تبدیلی و تکمیلی نیز از جمله اولویت‌های بنده است. از این طریق می‌توان صادرات را افزایش داد. به طور کلی در هر کجای کشور رای را به گونه‌ای دهیم که به نفع مردم و کشاورزان تمام شود. چرا که اولویت ما حمایت از مردم و تولید و تولیدکنندگان است.