دومین نشست گروه تماس منطقه‌ای برای افغانستان (نشست نمایندگان ویژه ایران، روسیه، چین و پاکستان در امور افغانستان) امروز شنبه 19 خرداد ماه در دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت خارجه برگزار شد.
در این نشست حسن "کاظمی قمی"، نماینده ویژه رئیس جمهور ایران در امور افغانستان، "یو شیا یونگ"، نماینده ویژه رئیس‌جمهور چین در امور افغانستان، "ضمیر کابلوف"، نماینده ویژه روسیه در امور افغانستان و "آصف درانی"، نماینده ویژه پاکستان در امور افغانستان حضور داشتند.
پس از این نشست، حسن کاظمی قمی، نماینده ویژه رئیس جمهور در امور افغانستان در جمع خبرنگاران پاسخگوی سوالات اصحاب رسانه شد.
کاظمی قمی در ابتدا اظهار داشت: نشست گروه تماس منطقه‌ای امروز در تهران با حضور چهار کشور همسایه افغانستان شامل ایران، پاکستان، روسیه و چین با موضوع محوری افغانستان برگزار شد. این نشست در تداوم نشست‌هایی بود که در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی با توجه به حساسیت موضوع افغانستان و رویدادهایی که امنیت منطقه را تحت تاثیر قرار می‌داد، برگزار شد.
وی افزود: در افغانستان اشغالگران خاک این کشور را ترک کردند و شرایط جدیدی در این کشور حاکم شد، اما افغانستان همچنان یکی از مهمترین موضوعات است. در گفتگوهای امروز به عنوان فصل‌های مشترکی که اتفاق نظر داشتیم این بود که کشورهای همسایه همچنان تحت حمایت سازمان ملل، باید حمایت‌های خودشان را از مردم افغانستان ادامه دهند. بخش عمده چالش‌های افغانستان ناشی از دوره اشغالگری است.
نماینده ویژه رئیس جمهور در امور افغانستان تصریح کرد: در اجلاس امروز بر ابتکار منطقه‌ای تاکید شد. مسیر کمک به مردم افغانستان و کمک به امنیت این کشور و مبارزه با تروریسم و موضوعاتی چون مسائل انسان دوستانه در گرو این است که همکاری منطقه‌ای باید همچنان مطرح باشد.
اشغالگران به دنبال بی ثباتی در افغانستان هستند
کاظمی قمی خاطر نشان کرد: تروریسم هم افغانستان و هم کشورهای منطقه را تحت تاثیر قرار می‌دهد و ما شاهد ترورهایی در کشورهای منطقه بوده‌ایم. این نشان می‌دهد تروریسم همچنان مسئله‌ای است که مورد حمایت اشغالگران دیروزی است و امروز تلاش می‌کنند همان مسیر بی ثبات سازی را ادامه دهند.
وی اظهار داشت: امروز در خصوص تروریسم، مسئله مرزها و اینکه فضایی به وجود آید تا مردم این کشور که مجبور به ترک وطن خود شدند بازگردند، باید چاره اندیشی شود. این نشست دارای توافقات خوبی بود. در اینکه باید ابتکارات منطقه‌ای به جامعه جهانی کمک کند تا از کریدور کشورهای منطقه کمک‌ها صورت گیرد. امروز بیش از هر جامعه‌ای، تحولات افغانستان بر همسایگان اثرگذار است. تروریسم، مواد مخدر و مسئله مهاجرت همچنان به عنوان دغدغه وجود دارد.
نماینده رئیس جمهور افزود: دیگرانی که با اشغالگری به دنبال این بودند که افغانستان سرزمینی برای مزاحمت بشود، همچنان این سرزمین مورد سوء هدف و به گونه‌ای که در چارچوب آنان عمل شود، دنبال می‌شود. در نشست امروز این چهار کشور بر نقش مخرب آمربکا تاکید کردند. آنچه که امروز به جا مانده ناشی از اشغالگری است و باید پاسخگو باشند. آمریکایی‌ها باید پاسخ بدهند. اکنون که رفتند همچنان دست از شرارت برنمی‌دارند. این در این اجلاس مطرح شد.
مهاجرت بار سنگینی بر دوش کشورهای همسایه افغانستان
وی اشاره کرد: کشورهای همسایه به ویژه ایران که بار سنگینی از مشکلات افغانستان را بر دوش می‌کشد، وجود 6 میلیون مهاجر افغان مسئله مهمی است، دغدغه شان باید بر این باشد که در ابتکار جمعی و در تعامل با کابل مسیر امنیت سازی و آرامش را پیش ببرند. اگر از سر خیرخواهی مواردی گفته می‌شود این به معنی مداخله نیست. برای مثال اجلاس بن نتوانست مسیر یکپارچگی در افغانستان را ایجاد کند. باید در حوزه سیاسی افغانستان بتواند حکومتی که از اقشار مختلف شکل گرفته، ترتیب دهد. این مشاوره خیرخواهی است.
کاظمی قمی با اشاره به نشست دوحه 3 گفت: همچنین امروز در این خصوص مذاکراتی انجام شد. در اجلاس‌های یک و دو آنچیزی که مطرح شد باعث کمک به شرایط افغانستان نشد. موضوعاتی مطرح شد که شفاف نبود و کمک کننده به بهبود شرایط مردم افغانستان و مردم منطقه نبود. اجلاس دوم هم نتوانست کمک کننده باشد.
ایران حامی ابتکارات سازنده برای افغانستان
وی تصریح کرد: ایران از هر ابتکار سازنده‌ای که به فضای افغانستان کمک کند، حمایت خواهد کرد. اما اگر قرار باشد چیزی تحمیل شود و در حل مشکلات نتیجه نداشته باشد، دلیلی بر حمایت نیست. در نشست امروز درباره دغدغه مردم افغانستان و حل مشکلات مردم منطقه گفتگو شد. امیدوارم این فرمت منطقه‌ای در اجلاس دوحه 3 هم بر ابتکارات سازمان ملل به نفع مردم تاکید کند.
انتقال نتایج نشست از مسیر دیپلماسی به حکومت سرپرست افغانستان
نماینده رئیس جمهور در پاسخ به سوالی در خصوص انتقال نتایج نشست به طرف‌های افغانستانی گفت: قرار شد این موضوعات مهم چه در بحث سازندگی و چه موضوعات امنیتی و غیره... و ارائه راهکارها جهت ثبات سیاسی، منتقل شود. افغانستان در طول سال‌های اشغالگری مجالی نداشت به سمت سازندگی پیش رود. قرار شد این موضوعات از مسیر دیپلماسی به حکومت سرپرست داده شود. موضوعات اولویت داری که می‌تواند در اجلاس دوحه 3 به اشتراک گذارده شود، توافق کردیم در یادداشت‌های رسمی به کابل و سازمان ملل و طرف‌های دیگر منتقل کنیم.
وی در خصوص عدم مشارکت نماینده طالبان در این نشست گفت: ما از مقامات حکومت سرپرست دعوت کردیم تا در نشست تهران حضور داشته باشند. بعدا هم طرف‌هایی به این نشست‌ها دعوت خواهند شد. ما تاکید داریم که بگوییم موضوع افغانستان یک موضوع منطقه‌ای و داخلی است. کشور اشغالگر اگر دوباره بیاید منش خودش را دنبال کند، این سازگاری با شرایط منطقه ندارد. نامه از طرف ایران رفت اما پیامی از سمت چهار کشور بود تا مقامات طالبان بیایند از این تریبون استفاده کنند. مسئله نشست تهران فقط مسئله حکومت سرپرست نیست بلکه دغدغه منطقه است. از جغرافیای افغانستان دنبال ناامنی است. اقدام تروریستی در مسکو، قندهار، ایران و پاکستان رخ داد. اشغالگران حمایت می‌کنند که اینجا ثبات ایجاد نشود. کشورهای منطقه دغدغه و نگرانی را باید همیشه داشته باشند. برای برون رفت از بحران‌ها منطقه باید در یک حرکت منطقه‌ای نقش خودش را ایفا کند. آمریکای اشغالگر نمی‌تواند در لباس دیپلماسی و اقتصادی مجدد سیاست‌های مخرب خودش را دنبال کند. نشست تهران تریبون خوبی بود برای مقامات سرپرست بود، اما صاحب اختیار خودشان بودند. در مسئله کمک به حل بحران امنیتی ما امروز تلاش خوبی را شروع کردیم. داعش تهدیدی برای مردم افغانستان و کشورهای منطقه است.
ایران حامی مردم افغانستان بوده است
کاظمی قمی افزود: مهاجرین بنا به اجباری که دیگران تحمیل کردند آمده‌اند. وقتی بهبودی در شرایط افغانستان ایجاد شود آنها باز می‌گردند. هیچ کشوری در دنیا به اندازه ایران در حمایت از مردم افغانستان و در تعامل با حکومت سرپرست عمل نکرده است.
اقدامات مهم ایران در برقراری امنیت در مرز با افغانستان
نماینده رئیس جمهور در خصوص نگرانی‌های امنیتی و مرزی گفت: دو سه اقدام در دستورکار است. ایران مصمم است که نسبت به انسداد فیزیکی مرز، دیوار مدرن و مجهز را در دستورکار قرار دهد و این یک مصوبه است. عملیات کار شروع شده است. یکی از اقدامات اساسی که می‌تواند باعث اعمال حاکمیت ملی شود، این است که مرزها را باید با قدرت حفاظت کرد. یکی از کارها همین حفاظت فیزیکی است. مسئله دوم همکاری امنیتی بین ما و طرف افغانستانی است. در ارزیابی ما، طی ماه‌های اخیر ما آرام‌ترین فضای امنیتی را در مرزها داشتیم. یکی از مسائل مهم این است که امنیت مرز را با اقتصاد مرز گره بزنیم و بتوانیم مرزنشینان ما با ایجاد یک فضای اقتصادی به کاهش مسائل امنیتی کمک کنند.
وی در خصوص گفته‌های وزیر کار افغانستان مبنی بر تفاهمنامه افغانستان با کشورهای اوراسیا گفت: ما در کمک به بهبود شرایط افغانستان و خارج سازی بحران با هیچ کشوری رقیب نیستیم. ما همه را تشویق می‌کنیم تا بیایند و کمک کنند. نکته مهم این است که سیاست و منافع ملی ما با منافع ملی افغانستان و کشورهای همسایه عجین شده است. اگر افغانستان به سمت امنیت برود سیل مهاجرت و مسئله مواد مخدر کاهش پیدا می‌کند. برای اینکه اشغالگر دوباره به افغاانستان بیاید کم می‌شود. در نتیجه همکاری افغانستان با هر مجموعه‌ای که بتواند باعث ثبات و استقرار صلح شود، ما استقبال می‌کنیم.
آمریکا در پشت پرده اقدامات تروریستی است
کاظمی قمی در خصوص اینکه آیا ایران تمایل دارد بر ابتکارات یک بازیگر فرامنطقه‌ای وارد شود، اظهار داشت: ما از هر ابتکار سازنده‌ای که به طور واقعی کمک کند به شرایط افغانستان استقبال می‌کنیم. اما واقعیت این است که آمریکا در کجا یک نقش سازنده‌ای را ایفا کرده است؟ در عراق وقتی شکست خوردند، جنگ‌های نیابتی را شروع کردند. تعریف آمریکا از امنیت با تعریف کشورهای منطقه متفاوت است. امروز چه کسی دارد به اقدامات تروریستی دامن می‌زند؟ آمریکا اگر می‌خواهد خدمت کند دستش را از پشت تروریسم بردارد. اولین مذاکرات رسمی ما با آمریکایی‌ها در عراق بود. از اول هم گفتیم نشست سه جانبه زیرا متولی عراق دولت برآمده از مردم عراق بود. ما تاکید داشتیم که همه باید به دولت عراق کمک کنیم اما آمریکایی‌ها می‌گفتند ما محور هستیم. آنان به دنبال امنیت مردم عراق نبودند بلکه دنبال حل کردن مشکلات سربازان خودشان بودند. آنان فقط منافع خود را می‌بینند و می‌خواهند هنجار خودشان را غالب کنند. به صراحت می‌گویم هر وقت دیدید آمریکایی‌ها دست از دخالت‌ها و حمایت تروریسم برداشتند، بزرگترین نقش همین است که دست بردارند.
نگاه ایران به مردم افغانستان نگاه حمایتی است
نماینده رئیس جمهور در خصوص مسئله زنان در افغانستان و آیا اینکه امروز این موضوع بخث شد یا خیر، توضیح داد: یکی از موضوعاتی که هم دغدغه مردم افغانستان و هم مردم و دولت ایران است در خصوص تحصیل و اشتغال زنان افغانستان است. این موضوع امروز مطرح شد. ایران در تداوم حمایت از مردم افغانستان باب تعامل با دولت‌ها را دارد. دولت و مردم ایران آن نگاه حمایتی از مردم افغانستان را دارند، برای همین از سر خیرخواهی مشورت می‌دهند. این به معنی مداخله گری نیست. بلکه یک جریان نمی‌تواند از پس موضوعات برآید. مسئله خانم‌ها هم یکی از موضوعات است. افغانستان اثر پذیر و اثرگذار منطقه است.