ژِستی که به قیمت جان تمام می‌شود

بسیاری از مردم دنیا در این دوران که به «عصر پیشرفت» معروف است، بیشتر عمر خود را در تکاپو هستند تا از سبک زندگی مدرن، جا نمانند و برای هرچه بیشتر «لاکچری زندگی کردن» از یکدیگر سبقت می‌گیرند غافل از اینکه بسیاری اوقات، این انتخاب به بهای هدر رفتن تمام روز‌های عمر در اضطراب و حسرت نداشته‌ها و حتی گاهی به قیمت جان تمام می‌شود.

گاهی تمام این تقلا‌ها و دست و پا زدن‌ها فقط به این خاطر است که در نگاه دیگران باکلاس و مُد روز به نظر برسیم و در جمع دوستان و آشنایان، پذیرفته شویم و حتی شاید به اصطلاح «یک سر و گردن» از آنها بالاتر باشیم. برای بعضی اشخاص این تنها راه برای نشان دادن برتری‌شان در بین اطرافیان است، حتی اگر بهای این برتری‌جویی از دست دادن چیز‌های ارزشمندتری مثل آسایش، سلامتی و ساده‌زیستی باشد.

ژست‌ِ رانندگی با ماشین‌های گرانقیمت، مُدپوشی، به دست گرفتن موبایل‌های مدل بالا با قیمت‌های گزاف و صرف هزینه‌های سنگین برای طراحی و ساخت آپارتمان‌های مجلل با مبلمان لوکس که به نوبه خود بنزین در آتش مصرف‌گرایی می‌ریزد، همگی از دسته رفتارهایی هستند که نه تنها مزایای پیشرفت و نوآوری را قربانیِ «حرصِ تجمل‌گرایی» می‌کنند بلکه در نهایت به هدر رفتن سرمایه، عمر و حتی سلامت جسم و روان بشریت تمام می‌شود و یکی از در دسترس‌ترین این ژست‌های شیک و مد روز که در مدت زمانی کوتاه، تاثیر سوء آن بر نعمت سلامتی آشکار می‌شود، سیگار کشیدن است.

کم نیستند نوجوانانی که تحت تاثیر تبلیغاتِ شخصیت‌های معروف و سلبریتی‌هایی قرار می‌گیرند که با ژست سیگار کشیدن، در نگاه این قشرِ کم‌سن و سال و در عین حال سرمایه‌های مهم جوامع، شیک و باکلاس به نظر می‌رسند.

در نهایت این تصاویر و تبلیغات به الگویی اثرگذار، اما در عین حال مخرب در زندگی کودکان و نوجوانان تبدیل می‌شوند. فیلم‌های سینمایی و بسیاری از فیلم‌ها و سریال‌های خانگی، خالی از صحنه‌های سیگار کشیدن سلبریتی‌ها و بازیگران معروف نیستند و حتی یک فیلم از هزاران بازیگر مشهور وجود ندارد که پُکی به سیگار نزنند. سیگار پشت سیگار روشن می‌شود و دود همه فضا را پُر می‌کند؛ انگار فیلمی برای مسابقه سیگار کشیدن است.

بی‌تردید برای سرمایه‌گذاران اصلی در صنعت جهانی دخانیات، این واقعیت که کودکان و نوجوانان با تکرار تماشای این صحنه‌ها، چه رفتار‌هایی را سرمشق و الگوی دائمی زندگی خود قرار می‌دهند اهمیتی ندارد و سود‌های میلیاردی حاصل از فروش و قاچاق سیگار، آنقدر جذاب است که عده‌ای حتی سلامت اجتماعی و عمومی را برای کسب آن، ذبح می‌کنند؛ و این‌بار یکی از محصولات جدیدی که به طور خاص کودکان و نوجوانان را هدف قرار می‌دهد، سیگار‌های الکترونیکی با رنگ و لعاب و طعم‌های جذاب است.

تله‌ی «شیک» صنایع دخانی برای مشتریان کم سن و سال
سیگار‌های الکترونیکی ابتدا به عنوان ابزاری برای کمک به ترک سیگار معرفی شدند، اما حالا با گذشت چند سال از عرضه این محصولات و فراگیری گسترده آنها میان کودکان و نوجوانان به ویژه در اروپا و آمریکا، کارشناسان سازمان جهانی بهداشت (WHO) نسبت به آسیب‌های جبران‌ناپذیری که این وسیله بر سلامت مصرف‌کنندگان می‌گذارد، هشدار می‌دهند.

بنابر اعلام پایگاه اطلاع‌رسانی سازمان جهانی بهداشت، تولیدکنندگانِ جهانیِ محصولات دخانی با ارائه سیگار‌های الکترونیکی به بازار که دارای طعم‌های متفاوت و شیرین هستند، هدف ایجاد اعتیاد در بین کودکان و نوجوانان را دنبال می‌کنند.

سازمان جهانی بهداشت هشدار می‌دهد که صنعت جهانی دخانیات انواع ترفند‌ها را برای معتاد کردن کودکان در سنین پایین به کار می‌برد.

تحقیقات مختلف و ادامه‌دار نشان می‌دهد که ویپ‌ها و پاد‌ها برای ترک مصرف دخانیات موثر نیستند و درعوض، شواهد نگران‌کننده‌ای در مورد اثرات نامطلوب آنها بر سلامت مصرف‌کنندگان به دست آمده است.

این سازمان هشدار می‌دهد که صنایع دخانیات قصد دارند کودکان را از طریق سیگار‌های الکترونیکی مادام‌العمر معتاد کنند. این نهاد بهداشتی جهانی در عین حال تاکید کرد که گسترش این معضل در اروپا به شدت نگران‌کننده شده است.

کارشناسان می‌گویند این نوع از محصولات دخانی که عمدتا رنگ‌های متنوع و روشن دارند، این روز‌ها مانند اسباب‌بازی به بازار عرضه می‌شوند و بسیار اعتیادآور هستند.

سازمان بهداشت جهانی صنعت تنباکو را متهم کرده است که تولیدکنندگان قصد دارند از این طریق کودکان را مادام‌العمر معتاد کنند. در ماه‌های اخیر هشدار‌های این سازمان نسبت به تبلیغات فریبنده سیگار الکترونیکی برای خردسالان نیز شدت گرفته است.

برخی از این محصولات در تبلیغاتشان از شخصیت‌های کارتونی هم استفاده می‌کنند

«رودیگر کرچ»، کارشناس آلمانی بهداشت عمومی و از کارمندان ارشد سازمان بهداشت جهانی در این مورد می‌گوید: در اروپا وضعیت مربوط به این معضل به شدت نگران‌کننده است. در صورتی که جوانان از امکان سفارش این محصولات از طریق اینترنت برخوردار باشند و مقامات هیچ اقدامی برای جلوگیری از آن انجام ندهند، اعمال محدودیت در فروش نیز فایده چندانی نخواهد داشت.

نگرانی مقامات بهداشتی جهان از گرایش جوانان به ویپ
مشاهده روند رو به رشد گرایش جوانان به استفاده از انواع مختلف این محصولات، مقامات بهداشتی را در بسیاری از کشور‌ها نگران کرده و اخیرا برخی از آنها مقررات و محدودیت‌هایی را در این زمینه اعمال کرده‌اند.

برای مثال حدود دو سال پیش مکزیک فروش سیگار‌های الکترونیکی را ممنوع کرد. رئیس جمهور مکزیک در آن زمان دستوری را صادر کرد مبنی بر اینکه فروش سیگار‌های الکترونیکی غیرقانونی می‌شود.

دولت مکزیک یک سیاست ضد استعمال سیگار الکترونیکی را اعمال کرده است که شامل ممنوعیت کامل واردات دستگاه‌های سیگار الکترونیکی می‌شود.

مقامات بهداشتی این کشور تاکید کردند ممنوعیت استعمال سیگار الکترونیکی بر اساس داده‌های سازمان جهانی بهداشت است که نشان می‌دهد سیگار‌های الکترونیکی حاوی نیکوتین و سایر مواد سمی است که هم برای شخص مصرف کننده و هم افرادی که در معرض دود و بخارات آن قرار دارند، مضر است.

 نوجوانانی که از این شبیه‌ساز‌ها استفاده می‌کنند، دو برابر بیشتر احتمال دارد بعداً از سیگار معمولی استفاده کنند تقریبا در همان زمان استرالیا نیز قوانین سختگیرانه‌ای را برای مصرف سیگار الکترونیکی اعمال کرد. وزیر بهداشت استرالیا ضمن اینکه صنعت سیگارفروشی را متهم کرد که در نظر دارد نسل آینده را به نیکوتین وابسته کند گفت کشورش واردات سیگار‌های الکترونیکی را محدود و در مواردی حتی ممنوع می‌کند. استرالیا در عین حال سابقه‌ای طولانی در مبارزه با مصرف دخانیات دارد.

مقامات نیوزیلند هم سال گذشته ممنوعیت مصرف سیگار‌های الکترونیکی یکبار مصرف را اعلام و محدودیت‌های مصرف سیگار را در این کشور تشدید کردند.

در اروپا نیز کشورهایی، چون آلمان، فرانسه، بلژیک و انگلیس با اشاره به هشدار بسیاری از پزشکان نسبت به مضرات این وسیله دخانی برای سلامت انسان و محیط زیست محدودیت‌ها یا ممنوعیت‌هایی را اعمال کرده یا در شرف آن هستند و در عین حال برخی کشور‌ها از جمله کانادا، ممنوعیت‌هایی را در رابطه با تبلیغات انواع محصولات دخانی در پیش گرفته‌اند.

از سوی دیگر مسئولان بهداشتی انگلیس به تازگی نسبت به آمار نگران‌کننده بستری کودکان به دلیل عوارض مصرف سیگار‌های الکترونیکی در این کشور هشدار داده‌اند. آمار رسمی از سوی نهاد‌های بهداشتی این کشور نشان می‌دهد میزان بستری شدن کودکان و نوجوانان زیر ۲۰ سال طی چهار سال اخیر ۷۳۳ درصد افزایش داشته و این آمار شامل کودکان زیر پنج سال نیز می‌شود.

نتایج یکی از تحقیقات پزشکی پیشین از سوی متخصصان آمریکایی نیز حکایت از نقش یک ماده روغنی افزودنی به این سیگار‌ها در مرگ و میر‌های اخیر مرتبط با ویپ در این کشور دارد.

بر اساس تحقیقات مرکز کنترل و پیشگیری از امراض، از زیرمجموعه‌های وزارت بهداشت آمریکا، یک ماده روغنی مشتق از ویتامین E می‌تواند یکی از عوامل احتمالی مرگ و میر به خاطر استفاده از سیگار‌های الکترونیکی در ایالات متحده باشد.

۳۷ میلیون نوجوان در دنیا محصولات دخانی مصرف می‌کنند
بر اساس برآورد‌های سازمان جهانی بهداشت در حال حاضر حدود ۳۷ میلیون نوجوان بین ۱۳ تا ۱۵ سال در نقاط مختلف دنیا از محصولات دخانیات استفاده می‌کنند.

به گزارش دویچه‌وله، این محصولات شامل سیگار، تنباکوی جویدنی و انفیه هستند. همچنین گفته شده است که میلیون‌ها نفر از سیگار‌های الکترونیکی نیز استفاده می‌کنند که حاوی تنباکو نیستند، اما دارای نیکوتین و به این خاطر اعتیادآور هستند.

گزارش‌ها حاکی از آن هستند که به علت قیمت گران سیگار‌های الکترونیکی، شمار زیادی از جوانان به طرف سایر محصولات تنباکویی می‌روند.

بنابر اعلام سازمان جهانی بهداشت، حدود ۲۰ درصد از نوجوانان بین ۱۳ تا ۱۵ ساله در اروپا می‌گویند که طی ۳۰ روز گذشته از سیگار الکترونیکی استفاده کرده‌اند. 

گزارش‌ها حاکیست سیگار‌های الکترونیکی با ۱۶ هزار طعم مختلف مانند آدامس و آب نبات در بازار موجود هستند و این رویکرد ظاهرا برای جذب کودکان در نظر گرفته شده است.

این سازمان از کشور‌ها خواسته است که محدودیت‌های بیشتری برای استفاده از تنباکو و سایر محصولات حاوی نیکوتین، اعمال کنند.

در این راستا به ممنوعیت سیگار‌های الکترونیکی با طعم‌های متفاوت، ممنوعیت تبلیغات برای این محصولات و نیز افزایش مالیات برای این تولیدات، اشاره شده است.

دودی که به چشم غیرسیگاری‌ها می‌رود
یکی دیگر از تراژدی‌های مرتبط با استعمال سیگار، به خطر افتادن سلامتی آن دسته از افرادی است که سیگار نمی‌کشند، اما به دلیل همزیستی اجباری با اشخاص سیگاری، دود آن را استشمام می‌کنند و قربانیان ردیف دوم این ماده سمی هستند.

در «روز جهانی غیرسیگاری‌ها»، سازمان جهانی بهداشت با اشاره به پیامد‌های خطرناک ناشی از مصرف سیگار و با ارائه آخرین آمار به‌روز شده از استعمال آن اعلام کرد: در سال ۲۰۲۰ میلادی، ۲۲.۳ درصد از جمعیت جهانی سیگاری بودند و هر سال بیش از هشت میلیون نفر بر اثر پیامد‌های مصرف این محصول دخانی می‌میرند که ۱.۳ میلیون نفر از آنها افرادی هستند که تنها در معرض دود سیگار قرار می‌گیرند (دود دست دوم) و از این تعداد بسیاری را نیز کودکان تشکیل می‌دهند.

این سازمان همچنین گفته است به طور متوسط طول عمر یک فرد سیگاری ۱۳ تا ۱۴ سال کمتر از فرد غیرسیگاری است.

سیگار بزرگترین عامل خطرناک در بروز بیماری‌هایی است که می‌توان از ابتلا به آنها پیشگیری کرد. امروز پیامد‌های این محصول کشنده برای سلامت انسان‌ها ثابت شده است.

از مهم‌ترین عوارض سیگار برای بدن می‌توان به افزایش احتمال ابتلا به انواع سرطان اشاره کرد. رایج‌ترین انواع سرطان ناشی از کشیدن سیگار، سرطان ناحیه دهان و دستگاه گوارش خواهد بود. عوارض دیگر سیگار مانند خطرات آن برای قلب و عروق نیز می‌تواند باعث سکته یا حمله قلبی شده و جان بیمار را به خطر اندازد.

کنسرن‌های (اتحادیه تراست‌ها که در اروپا و به‌ویژه در آلمان شایع هستند) دخانیات با برنامه ریزی هدفمندِ تبلیغاتی خود می‌کوشند تا بیش از همه جوانان را تحت تاثیر قرار دهند. از این رو برای حفاظت از سلامتی جوانان، سازمان جهانی بهداشت پیش‌تر یکی از اهداف خود را منع همه جانبه تبلیغات کنسرن‌های دخانیات اعلام کرده است.

چند دلیل برای ترک نیکوتین
در وصف مضرات سیگار مطالب و یافته‌های بسیاری منتشر شده است و بنابراین شکی نیست که ترک سیگار همیشه و در هر زمان سودمند است. بدون در نظر گرفتن اینکه چه زمانی و در چه سنی سیگار را ترک می‌کنید تنها چند دقیقه پس از کشیدن آخرین نخ سیگار، بدن انسان به تدریج شروع به بازسازی خود می‌کند. یکی از نتایج بارز ترک سیگار، تغییر رنگ چهره و یکی از فواید آن پس از حفظ سلامتی، صرفه‌جویی در زمان و پول فراوان است. همچنین ترک سیگار پیش از دوران بارداری از خطر زایمان زودرس و پیامد‌های خطرناک آن می‌کاهد.

طبق گزارش مرکز تحقیقات سرطان آلمان تنها یک هفته پس از ترک سیگار، فشارخون به شکل محسوسی کاهش پیدا می‌کند، پس از یک تا ۹ ماه، سرفه‌های خشک و تنگی نفس از بین می‌رود، پس از دو سال سیگاری‌های سابق به اندازه غیرسیگاری‌ها در معرض خطر بروز بیماری‌های قلبی عروقی قرار خواهند داشت و پس از گذشت پنج سال، خطر سکته قلبی برای یک سیگاری قدیمی به اندازه کسی است که هرگز در عمرش لب به سیگار نزده است.

منبع: ایسنا