همانگونه که خوردن وعدههای غذایی سالم و مغذی برای رشد و تکامل کودکان توصیه میشود، استفاده از نوشیدنیهای مفید نیز مستثنی نیست. اکثر کودکان عاشق نوشیدنیهای شیرین و رنگارنگی هستند که چیزی جز شکر و اسانس نیستند. حال چگونه خانوادهها میتوانند سالمترین نوشیدنیها را برای کودک خود انتخاب کنند.
دکتر سمیرا ابراهیماف متخصص تغذیه درباره اهمیت نوشیدن مایعات برای کودکان میگوید: بچهها باید آن قدر مایعات در طول روز استفاده کنند که همیشه رنگ ادرار روشنی داشته باشند. به غیر از ادرار اول صبح، که رنگاش فرق میکند نباید رنگ آن تیره باشد. میتوان از آب خالص یا نوشیدنیهای سالم دیگری برای آنها استفاده کرد. آب میوه طبیعی یا بهتر از آن اسموتیها هستند، که در آن میوه را با کل پوستاش در مخلوط کن میریزند و به صورت مایع در میآورند. از اسموتیها میتوان هم به عنوان منبعی از مایعات استفاده کرد و هم فیبر میرساند. نوشیدنیهای سنتی مانند شربت خاکشیر را هم داریم که دانههای آن میتواند به سلامت دستگاه گوارش بچهها کمک کند این به شرطی است که با شیرینی خیلی کم درست شود. این نوشیدنی میتواند به بچههایی که در محیطهای باز بازی میکنند و ساعتهای طولانی بیرون هستند، کمک کند.
وی درباره مصرف آب میوهها و نوشیدنیهای دیگر موجود در بازار برای کودکان گفت: نوشیدنیهای صنعتی موجود در بازار چند نوع هستند. یک سری از آب میوهها قسمت عمدهشان شکر و مقداری اسانس است که سالم نیستند، اما آب میوههای صنعتی که روی آنها صد درصد طبیعی قید شده است، مشکلی ندارند.
نوعی دیگراز نوشیدنیها بر پایه لبنیات هستند که هر چه لبنیات در آنها سادهتر باشد یعنی شیر ساده باشد. خیلی بهتر است. برای بچههایی که اصلا شیر نمیخورند اگر بتوانید شیر را در خانه طعم دار کنید و به آنها بدهید، خیلی خوب است. قاعدتا شیرهای طعمدار بیرون مخصوصا شیرکاکائوها، چون شیرینی خیلی زیادی دارند. انتخاب خوبی نیستد. ولی گهگاه استفاده از آن مشکلی ندارد.
این متخصص تغذیه درباره خوردن بستنی و اینکه محدودیتی باید برای دادن آن به بچهها داشته باشیم میگوید: بستنیهای یخی چیزی جز آب، شکر و اسانس نیستد. این نوع بستنیها برای زمانی است که فرد احساس تشنگی زیادی کند در این صورت میتوان از بستنی یخی فقط به عنوان یک مزه استفاده کرد. نباید جای ثابت در رژیم غذایی بچهها به خاطر رنگهایی که به آن اضافه میشود داشته باشد.
بستنیهایی هم که بر پایه شیر هستند به هر حال درصد چربی بالایی و شکر زیادی دارند بنابراین آزاد بودن بچه در استفاده از هر تعداد از آنها، قابل قبول نیست. چون اگر بچه مستعد پر وزنی باشد خوردن بستنی باعث میشود که کالری اضافه بگیرد و چاق شود. اگر هم بچه بدغذا باشد و انتخابهای محدودی داشته باشد با خوردن بستنی سیر میشود و همان چند انتخاب محدود را هم که قبلا داشت الان دیگر ندارد.
به بستنی باید به عنوان یک میان نگاه کرد و هر روز استفاده نشود. مگر این که کمبود وزن در بچه خیلی زیاد باشد که بخواهیم با خوردن بستنی جبران کنیم. ولی به هر حال بهتر است در فاصله غذاها خورده شود. مثلا ۲ ساعت بعد از وعده اصلی، تا به آن کالری اضافه نشود و جلوی دریافت وعده بعدی را نگیرد.
ابراهیماف در پاسخ به سوالی درباره این که، اهمیت کدام یک از گروههای لبنی بیشتر است، گفت: هر کدام از گروههای لبنیات خاصیت خاص خودشان را دارند. ترکیباتشان در مقادیر مشخص تقریبا شبیه همدیگر است. توصیه میشود از همه این گروهها استفاده کنند. اگر شیر نمیتواند بخورد. میتوان از آن در غذاها به صورت فرنی، شیر برنج، ماست، دوغ کم نمک، کشک استفاده کرد.
وی در پایان در باره مضرات نوشابه بر رشد کودکان میگوید: این نوشیدنی باعث سیری کاذب در بچهها میشود چرا که به دلیل داشتن قند، قند خون آنها را بالا میبرد، در نتیجه میلی به غذا پیدا نمیکنند. این قند همچنین باعث خرابی دندان در کودکان نیز میشود. گازی هم که در نوشابه وجود دارد ممکن است برای بعضی از بچهها مشکلات گوارشی ایجاد کند. نوشابه مانع از جذب کلسیم نیز میشود بنابراین میتواند در رشد بچهها اختلال ایجاد کند.
منبع: ایسنا