به گزارش خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمي پزشکي باشگاه خبرنگاران دکتر فروغ کارشناس سلامت و متخصص طب فیزیکی توانبخشی با اشاره به جایگاه طب فیزیکی و توانبخشی در برنامه نبض که شب گذشته پخش شد افزود: درنظام سلامت و به ویژه در کشور به طب فیزیکی و توانبخشی توجه کمی شده توانبخشی هم به توانایی می پردازد و هم به عرض یابی میزان ناتوانی توجه می کند و تمهیدات می اندیشد که چقدر باید توانایی را افزایش داد در واقع این طب بیشتر به کیفیت زندگی توجه می کند اما متاسفانه بر اساس ارزیابی ها ی انجام شده بیمارانی که به توانبخشی بعد از سکته های مغزی و یا مشکلات جسمی نیاز داشته اند برای 80 درصد آنها توانبخشی صحیحی صورت نگرفته و 90 درصد نیز در زمان مناسب برای توانبخشی ارجاع نشده اند .
وی گفت : امروزه با تمهیداتی که انجام شده توانبخشی را جزء درمان به حساب آورده اند در حالی که 30 سال اطلاعات کافی درباره توانبخشی در جامعه وجود نداشته و بیماران هم شناخت کافی از این طب نداشته اند حتی در نظام سلامت نیز در گذشته فکری برای توانبخشی صورت نگرفته اما در حال حاضر دیدگاه به این طب مثبت تر شده اما باید این دیدگاه اصلاح شده است .
دکتر فروغ تصریح کرد : هدفمان در توانبخشی فقط طب فیزیکی نیست طب فیزیکی یکی از اعضای توانبخشی است و با وجودی که 250 نفر متخصص طب فیزیکی در کشور داریم اما انجمن طب فیزیکی و توانبخشی جزء فعال ترین انجمن ها در سطح دنیاست به گونه ای که بیشترین مقالات را در سطح خاورمیانه داشته است .
وی با اشاره به اینکه در کشور ما پرستار توانبخشی وجود ندارد گفت : ما می توانیم در بیمارستانها حتی چند تخت برای توانبخشی اختصاص دهیم اما اشکال کار این است پرستار آموزش دیده در زمینه توانبخشی نداریم البته اخیرا در این زمینه به تربیت این پرستاران پرداخته اند اما مشکل دیگر نداشتن بیمارستان تخصصی توانبخشی است .
بیمارستان تخصصی طب فیزیکی و توانبخشی وجود ندارد
دکتر بنکدار متخصص طب فیزیکی و توانبخشی در ادامه افزود : در حال حاضر عملا توانبخشی بستری به معنای واقعی خود نداریم و تنها چند تخت محدودی وجود دارد که بیشتر کاربر آموزشی دارد و در آن حدی نیست که بتواند نیاز وسیعی برای بستری شدن را فراهم کند توانبخشی یک کار تیمی است که بسیاری از همکاران باید بصورت نظام مند و با همدلی بایکدیگر فعالیت کنند تا توانبخشی همتراز جایگاه رشته های تخصصی دیگر شود .
وی گفت : پس از انقلاب اسلامی در بعد تربیت نیروی انسانی در زمینه طب فیزیکی و توانبخشی رشد خوبی داشتیم اما ریشه بسیاری از مشکلات نظام سلامت این است که این تربیت نیروی انسانی بر اساس یک الگوی خردمندانه صورت نگرفته و در این حوزه هیچ چشم اندازی ترسیم نشده نبابراین این رشد یک رشد ناهمگن بوده است به همین جهت است که کسانی که برنامه ریزی در زمینه طب فیزیکی داشته اند فرصت تعمق کافی در این حوزه را پیدا نکرده اند و یا آن را جزء اولویت کشور ندانسته اند .
وی تصریح کرد: در سالیان گذشته در 45 سال پیش بیمارستان تخصصی توانبخشی در کشور راه اندازی شد اما متاسفانه آن را تعطیل کرده اند و سالهاست که سعی در راه اندازی مجدد آن را دارند اما هنوز اتفاقی نیافتاده است و این باعث شده است که وزارت بهداشت به تعهد خود در این زمینه پایبند نباشد .
بنکدار با اشاره به اینکه بیمه ها از خدمات توانبخشی حمایت نمی کنند تصریح کرد : به دلیل اینکه این نوع درمان هزینه بر است بیمه ها زیر بار هزینه های آن نمی روند و کل نظام سلامت ما هیچ الگوی پیش بینی شده در باره نیازهای این حوزه ندارد در حال حاضر در ایران 100 ها نفر کاردرمان گر مشغول کار هستند اما متاسفانه حتی انجمن کار درمانی هم به آن اندازه که باید اشتیاق دریافت خدمات بیمه های را ندارد اما سئوال اینجاست که اگر این انجمن و یا انجمن طب فیزیکی این موضوع را پیگیری نکرده آیا نظام سلامت هم نباید به این مساله فکر کند که این خدمات نیاز به حمایت بیمه ها دارد .
رایگانی نایب رئیس انجمن طب فیزیکی و توانبخشی در ادامه افزود : در بحث آموزشی در این زمینه تا حدود زیادی پیشرفت داشته ایم و در خاورمیانه جزء نخستین کشور در تربیت نیروی انسانی هستیم اما مشکلی که وجود دارد عدم شناخت و بها دادن به جایگاه توانبخشی در درمان است متاسفانه در وزارت بهداشت جایگاه متخصص طب فیزیکی در چارت سازمانی تعریف نشده در یک بیمارستان انواع متخصصان طب های مختلف وجود دارد اما طب فیزیکی تعریف نشده است .
وی گفت : مشکل دیگر عدم پوشش بیمه ای این خدمات است و حتی درجاهایی که خدمات بیمه ای ارائه می شود بسیار نامناسب است زیرا این طب به گونه ای است که حتی ویزیت بیمار متفاوت از سایر رشته هاست حتی توانبخشی رشته ای است که از مرحله پیشگیری شروع شده تا مرحله حاد پیش می رود .
وزات بهداشت از ارائه تقاضا در زمینه ایجاد بیمارستان توانبخشی استقبال می کند
سید سجاد رضوی مدیر کل دفتر نظارت اعتبار بخشی وزارت بهداشت در ادامه افزود : طب فیزیکی سالهای گذشته توسعه چشمگیری داشته و این افق وزارت بهداشت را به این طب نشان می دهد اما دیدگاه ها در مورد این طب نیاز به اصلاح دارد. در حال حاضر تخت توانبخشی شناخته شده ای وجود ندارد اما بیماران که در بخش های مغز و اعصاب و یا ICU بستری می شوند خدمات توانبخشی را نیز دریافت می کنند البته بعضی از بیمارستان هایی هستند که به نام بیمارستان توانبخشی مغزو اعصاب مجوز گرفته اند و وزارت بهداشت هم از آن حمایت می کند اما اطلاع رسانی به تیم های پزشکی برای ارجاع بیماران به متخصصان طب فیزیکی نیازمند است متاسفانه برخی از پزشکان دوست دارند تا لحظه آخر بیمار را با درمان های دارویی و یا جراحی پیش ببرند حتی بیماران هم نمی دانند چه زمانی باید به طب فیزیکی مراجعه کنند .
وی تصریح کرد : در حوزه درمان آمادگی داریم که در بخش دولتی هر تقاضایی در رابطه با تاسیس بیمارستان توانبخشی قبول کنیم و انجمن ها باید این تقاضا را ارائه کنند و مشخص کند که تخت توانبخشی چه ویژگی هایی باید داشته باشد تا ما آن را ایجاد کنیم اما متاسفانه در حال حاضر هیچ تقاضایی برای تخت توانبخشی و یا بیمارستان توانبخشی به مانرسیده است .
وی تصریح کرد : خدمات خوبی در زمینه طب فیزیکی در ایران وجود دارد اما همه اینها هزینه بر است و تحت هیچ پوشش بیمه ای نیست و همین امر مردم را نگران کرده در حال حاضر در هلال احمر معاونت درمان بنیاد جانبازان بخش های پیشرفته طب فیزیکی ایجاد شده که همگی رایگان هستند و حتی تحت پوشش بیمه های تکمیلی نیز می باشد .
.
رضوی در پاسخ به این سئوال که در نقشه علمی ای که وزارت بهداشت رونمایی کرده چه جایگاهی برای طب فیزیکی و توانبخشی پیش بینی شده گفت : به بحث توانبخشی و حمایت های بیماران در این نقشه اهمیت داده شده اما جزئیات بخش ، تخت تخصصی و یا بیمارستان تخصصی در آن پرداخته نشده است./ع