یک‌ماه مهمان خدا بودیم، سفره‌هایمان از برکت رمضان رنگین بود و خانه‌هایمان از عطر قرآن و دعا، پرنور و باصفا. مهمانی مجللی که از بزرگی و کرامت صاحب‌خانه همه‌چیزش متفاوت بود. در‌های رحمت و بخشش صاحب‌خانه به روی همه‌ی‌مان گشوده شد و خواب‌مان هم عبادت شمرده شد، نفس‌هایمان تسبیح خداوند بود و ثواب عبادت و اعمالمان چندین برابر. اما زمان وداع و خداحافظی رسیده نه از صاحب‌خانه که قدم به قدم و نفس به نفس همراه ماست بلکه از مهمانی پربرکتش که بهشت زندگی دنیایی‌مان است.
وداع با ماه رمضان و بدرقه او آداب خاص خودش را دارد که شاید از چشم برخی از ما دورمانده باشد و غم خداحافظی با ماه رمضان، آن را از یادمان برده باشد. قرار است در این گزارش باهم خانه‌مان را مهیای آخرین روز ماه رمضان کنیم!
«خیال کنید مهمانی‌ای رفته‌ایم و چندین روز هم اسباب زحمت صاحب‌خانه شده‌ایم با این حال در پذیرایی از ما سنگ تمام گذاشته‌اند و اتفاقا لطف و مهربانی را بیش از آنکه باید در حق‌مان تمام کرده‌اند. موقع رفتن چه می‌کنید؟! بابت این همه مهمان‌نوازی تشکر گرمی می‌کنید و دلتان می‌خواهد این رفت و آمد‌ها ادامه داشته باشد و خداحافظی مفصلی با صاحب‌خانه خواهید داشت یا وسایلتان را جمع می‌کنید و بی‌هیچ حرفی بیرون می‌آیید؟!»
اولین قدم برای اینکه خانه و خانواده‌تان را مهیای انجام اعمال و آداب وداع با ماه مبارک کنید صحبت از ضرورت آن است. شاید بیان این مثال و چندجمله‌ای درباره آن گواه خوبی باشد تا خانوادگی آماده آن شویم که به عنوان یک مهمان ادب و قدردانی‌مان را به صاحب‌خانه نشان بدهیم و بی‌خداحافظی و تشکر این مهمانی را ترک نکنیم!
امام سجاد علیه‌السلام در بخشی از دعای چهل و پنجم صحیفه سجادیه که معروف است به دعای وداع اینطور ماه رمضان را بدرقه می‌کنند: «اى خداوند، اینک با او وداع مى کنیم، همانند وداع با عزیزى که فراقش بر ما گران است و رفتنش ما را غمگین و گرفتار وحشت تنهایى کند، عزیزى که او را بر ما پیمانى است که باید نگهداریم.»
ناگفته نماند که خواندن کامل این دعا برای وداع با ماه مبارک سفارش شده و حتما خواندن آن را در برنامه خانوادگی‌تان قرار بدهید.
وقتی ساعت‌های آخر مکان یا زمان ارزشمندی را طی می‌کنیم، سعی داریم از لحظه به لحظه آن، بهترین و بیشترین استفاده را داشته باشیم مخصوصا اگر بدانیم قرار است فراقی یک ساله را تجربه کنیم، شاید هم این آخرین ماه رمضانی باشد که عمرمان به خود می‌بیند.
پس از همین حالا با خانواده برای لحظه به لحظه این یک روز باقی مانده برنامه ریزی کنید. در برنامه‌تان اعمال سفارش شده برای شب و روز آخر ماه رمضان را در اولویت بگذارید. شاید بهتر باشد اعمال طلایی ماه رمضان را مثل ذکر گفتن، قرآن خواندن و... در این روز آخر جایگزین کار‌هایی کنیم که در روز‌های دیگر هم قابل انجام هستند، مثل سریال دیدن، خرید رفتن و...
نجوا کردن آیات قرآن، ذکر تسبیح و حمد خدا و استغفرالله هم هنگام کار‌های مختلف مثل آشپزی، رانندگی و.. نیز پیشنهاد دیگری است برای استفاده از لحظات آخر ماه مبارک رمضان.
آیت‌الله فاطمی نیا و سر و رازی که از این استاد اخلاق برجسته برای شب‌های قدر به دست‌مان رسیده در خاطر بیشتر ما هست و هرساله به آن پایبندیم، اما شاید کمتر کسی از ما، درباره توصیه ایشان برای وداع با ماه رمضان باخبر باشیم.
آیت‌الله فاطمی نیا می‌فرمایند: «از اولیاء الهی سینه به سینه، یک یادگاری دارم که عمل به آن برکات فراوانی دارد. ماه مبارک رمضان، این ضیافت الهی را با یک زیارت جامعه‌ی کبیره به آخر برسانید. در اثر این عمل این ضیافت چنان رنگین خواهد شد که آثارش از عقول ما خارج است و روزی به کار خواهد آمد که آن روز هیچ چیز دیگری به کار نخواهد آمد.»
فراموش نکنید آخرین روز ماه رمضان را آغشته به عطر زیارت جامعه کبیره کنید. در جمع خانوادگی‌تان از فضیلت این عمل چند کلمه‌ای صحبت کنید و دور هم برای خواندن این زیارت جمع شوید. البته اگر اعضای خانواده دلشان خواست در خلوت خودشان و خدا هم این زیارت را زمزمه کنند مانعی ندارد. شما فقط حواستان باشد خانواده، دوستان و آشنایان‌تان از این خیر کثیر محروم نشوند!
قبول داریم که رفتن رمضان حس حسرت و خسران را به قلبمان می‌نشاند، اما خوشحال هم باید بود برای آنکه شما از یک مهمانی خاص بیرون آمده‌اید، همان آدم‌های قبل نیستید تغییر کرده‌اید. لوح دلتان به خاطر اطاعت از خدا صاف صاف است و زندگی‌تان سراسر برکت! حالا وقت استفاده از این بهره‌های الهی است. نکند حواسمان نباشد و رمضان را در همان آخرین سفره افطار جا بگذاریم و آنچه با خود به سوغات آورده‌ایم را استفاده نکنیم!
حاج آقا پناهیان در یکی از سخنرانی‌هایش می‌گوید: «یکی از غفلت‌های مهم روزگار ما دربارۀ امور معنوی این است که قدرِ بعد از ماه مبارک رمضانِ خودمان را نمی‌دانیم. در حالی که هرچه در ماه مبارک رمضان عبادت کنیم، تازه آغازی برای زندگی معنوی پس از ماه رمضان است. بهره‌ها و برکت‌های ماه رمضان، بعد از این ماه مبارک، خودشان را نشان می‌دهند. ما در ماه رمضان به همدیگر التماس دعا می‌گوییم، همت می‌کنیم و در جلسات معنوی شرکت می‌کنیم و به عبادت می‌پردازیم، این‌کار مثل این است که از فروشگاه خرید کرده‌ایم، حالا بعد از ماه رمضان، این خرید را به منزل آورده‌ایم و باید درِ آن را باز کنیم و از آن استفاده کنیم، ولی معمولاً استفاده نمی‌کنیم. غفلت رایج این است که بعد از ماه مبارک رمضان، بسته‌هایی که در ماه رمضان خریده‌ایم اصلاً باز نمی‌شود.»
وقتی سفره افطار آخرین روز ماه رمضان را هم جمع کردید و آخرین نماز ماه رمضان را خواندید یک قرار خانوادگی بین خودتان تنظیم کنید. قرار بگذارید قرآن خواندن روزانه‌تان فقط مخصوص همین ماه نباشد و در ماه‌های دیگر هم ادامه پیدا کند. جلسات مناجات رفتن و ذکر گفتن‌تان هم همینطور! قراز بگذارید بعد از رمضان هم چندین روز در سال را برای رضای خدا روزه بگیرید و رسم قشنگ اطعام دادن و افطاری دادن‌تان باز هم پابرجا و برقرار باشد.
منبع: فارس