مرتضی کوهی، معاون امور توانبخشی بهزیستی استان کرمانشاه با اشاره به مناسبت ۱۴ فروردین‌ماه روز جهانی آگاه‌سازی اوتیسم، شعار ملی روز جهانی اوتیسم امسال را «اوتیسم و رسالت اجتماعی همگان» اعلام کرد.
وی در توضیح اختلالات طیف اوتیسم (ASD)، گفت: یکی از اختلالات عصبی رشدی است که علائم اصلی آن در نقص ارتباط اجتماعی و رفتار‌ها آشکار می‌شود به گونه‌ای که فرد پایداری در برقراری ارتباط اجتماعی متقابل و تعامل اجتماعی را ندارند و با داشتن الگو‌های محدود تکراری و قالبی رفتاری، عملکرد روزانه‌اش مختل و یا محدود می‌شود.
معاون امور توانبخشی بهزیستی استان کرمانشاه با اشاره به علائم این ناتوانی با تأثیر منفی در عملکرد تحصیلی کودک، گفت: معمولا یک‌درصد کودکان در هر جامعه‌ای دچار اختلالات اوتیسم با علائم خفیف تا خیلی شدید می‌شوند. این افراد خواب خوبی ندارند و در مقابل تغییرات محیطی بسیار مقاوم هستند.
وی با بیان اینکه برای تشخیص اوتیسم هیچ آزمایش بیولوژیکی وجود ندارد، گفت: از روی نشانه‌ها می‌تواند فرد مبتلا را شناسایی کرد. گا‌ها نوزاد اوتیسمی صدا ندارد، لبخند نمی‌زنند، در برابر صدای مادر واکنشی ندارند و در سنین بالاتر (سال دوم زندگی) از نظر گفتاری مشکل پیدا می‌کنند.
کوهی بهترین زمان برای تشخیص این اختلال را ۱۸ تا ۲۴ ماهگی عنوان کرد و گفت: این کودکان تمایلی برای بازی اجتماعی ندارند و علاقه خاصی به چیزی که دیگران نسبت به آن نشان می‌دهند، ندارند.
این مسئول در درمان اوتیسم آن را قابل کنترل توصیف کرد و افزود: کنترل‌های دارویی و روانشناختی و همچنین رفتاری سبب می‌شود تا حدود زیادی با تحت کنترل گرفتن کودک، عملکرد‌های نسبتا طبیعی را به‌دست آورد و به محرک‌های محیطی پاسخ دهد.
وی در توضیح خدمات متعدد و متنوع بهزیستی به کودکان اوتیسمی به ایجاد مراکز روزانه مخصوص با عنوان مراکز آموزشی و توانبخشی طیف اوتیسم اشاره و بیان کرد: با ارائه خدمات روانشناختی، رفتاری و آموزشی در این مراکز به احیای رشد اجتماعی و فرهنگی کودکان کمک می‌شود.
کوهی برنامه غربالگری تشخیص و مداخله در اختلال اوتیسم را به‌عنوان یکی از برنامه‌ها حوزه پیشگیری سازمان بهزیستی عنوان کرد و افزود: یک سامانه ملی و الکترونیکی غربالگری و تشخیص اختلال طیف اوتیسم https://autism.behzisti.net/ داریم که فرد با ورود به این سامانه اطلاعات لازم در مورد این اختلال را کسب خواهد کرد.
تدوین چاب کتاب، کتابچه، دفترچه‌های آموزشی، راهنما و تخصصی برای خانواده‌ها، کودکان اوتیسمی و پرسنل مراکز زیرنظارت از دیگر خدمات سازمان بهزیستی به کودکان اوتیسمی است که معاون امور توانبخشی بهزیستی استان کرمانشاه از آن یاد کرد.
وی در خصوص جمعیت کودکان اوتیسمی در استان، اظهار کرد: با کمک دانشگاه علوم پزشکی و مجموعه بهزیستی، بیش از ۵۰۰ کودک در استان شناسایی شده که از خدمات سازمان بهره می‌گیرند.
کوهی با اشاره به فعالیت یک مرکز آموزشی و توانبخشی مختص طیف اوتیسم در مرکز استان، گفت: راه‌اندازی مرکز مراقبتی موقت و همچنین مرکز آموزشی روزانه توانبخشی طیف اوتیسم را در برنامه داریم.
وی از والدین درخواست کرد، چنانچه علائم مربوط به اوتیسم را در کودکان خود مشاهده کردند برای پیگیری‌های بیشتر به بهزیستی یا واحد غربالگری بهزیستی در حوزه پیشگیری مراجعه کنند تا در صورت تشخیص با تشکیل پرونده از خدمات تخصصی بهزیستی بهره‌مند شوند .