فرشتگان و شیاطین در چه دل‌هایی رفت‌وآمد می‌کنند؟

حجت الاسلام و المسلمین عبدالکریم عابدینی نماینده  ولی‌فقیه در استان و امام جمعه قزوین در جلسه تفسیر قرآن کریم ویژه ماه مبارک رمضان گفت: دلی که فرشتگان در آن رفت‌وآمد می‌کنند، دل عالمان ربانی یا دلی است که به عالمان ربانی و علوم ربانی علاقمند است، دلی که شیاطین در آن رفت‌وآمد می‌کنند دل اهل نفاق، اهل شرک، اهل کفر و دل آنهایی است که در پیشگاه خدا ناسپاس هستند.

وی افزود: قرآن، عبادت، بندگی، ایمان، ذکر، یاد خدا و کار‌های شایسته آمده‌اند تا ما به حیات انسانی زنده شویم و حیات معنوی پیدا کنیم، تفاوت بین انسان و حیوانات حیات طیبه و حیات انسانی است، باید این تفاوت با حیوانات را هر روز بیشتر از روز قبل داشته باشیم.

حجت الاسلام و المسلمین عابدینی ادامه داد: در شماره ۱۴۷ کلمات قصار نهج‌البلاغه صحبت‌های امیرالمؤمنین (ع) با کمیل‌بن‌زیاد آمده است، در این قسمت آمده که کمیل‌بن‌زیاد می‌گوید امیرالمؤمنین (ع) دست مرا گرفت و با خودش به صحرا و سمت قبرستان وادی‌السلام برد.

امام جمعه قزوین عنوان کرد: قبرستان کهن و قدیمی وادی‌السلام یک دانشگاه معرفتی به حساب می‌آید، بسیاری از بزرگان و علما در فضای ملکوتی آن قبرستان افاضات معنوی و دریافت‌های نورانی و ملکوتی داشته‌اند، امروز هم هر کسی به آنجا می‌رود محو فضای معنوی آنجا می‌شود.

نماینده ولی‌فقیه در استان قزوین بیان کرد: کمیل‌بن‌زیاد می‌گوید امیرالمؤمنین (ع) مرا به سمت قبرستان برد و وقتی در آنجا مستقر شدیم فرمود این دل‌ها ظرف‌های وجودی انسان هستند، بهترین دل‌ها آن است که نگهدارنده‌تر باشد.

وی بیان کرد: دل هر کس به معنای شخصیت و ظرفیت اوست، در این روایت، کلمه نگهدارنده‌تر دو معنا دارد، یک اینکه ظرفیت و گنجایش بیشتری داشته باشد، دیگر آنکه چیزی که در آن قرار می‌گیرد را حفظ کند و نگذارد آن چیز از بین برود.

حجت الاسلام و المسلمین عابدینی ادامه داد: در ادامه حضرت فرمود‌ای کمیل، آنچه من به تو می‌گویم را خوب حفظ کن و نگه دار و به دیگران برسان، منظور حضرت این بوده همان طور که بهترین دل‌ها آنهایی هستند که محتویات‌شان را خوب نگه می‌دارند، تو هم این مطالب حکیمانه را خوب نگه دار.

امام جمعه قزوین عنوان کرد: این بیانات کار بشر نیست، کار ولیّ خداست، تجلی کلام خدا در بیان امیرالمؤمنین (ع) است، کمیل‌بن‌زیاد درخواست نگه داشتن کلام مولا را اجابت کرد و آن را به دیگران رساند، اگر چنین نبود اکنون این سفره معارف امیرالمؤمنین (ع) مقابل چشمان ما نبود.

وی اضافه کرد: پیامبر (ص) نیز در غدیر خم به همه مردم فرمودند آنچه من می‌گویم را بگیرید، بفهمید، بدانید، لذا گاهی از مستمعین سؤال می‌کردند آیا من آنچه را که باید به شما می‌رساندم، رساندم؟ مردم می‌گفتند بلی یا رسول الله، ما سخن شما را درک کردیم و فهمیدیم، سپس حضرت می‌فرمودند آنهایی که اینجا حاضرند، سخنان مرا به غایبین برسانند.

نماینده ولی‌فقیه در استان قزوین یادآور شد: امیرالمؤمنین (ع) در ادامه به کمیل فرمود مردم سه دسته هستند، یک دسته کسانی هستند که می‌توان به آنها عالم ربانی گفت، ربانی از کلمه ربّ می‌آید، اهل لغت می‌گویند ربانی یعنی کسی که بسیار با ربّ ارتباط دارد و همیشه خودش را در سایه ربوبیت حضرت حق می‌بیند.

حجت الاسلام و المسلمین عابدینی اظهار کرد: هر کار ما اگر بخواهد استاندارد باشد، باید با ربّ ارتباط داشته باشد، اگر کسی مدام با رب زندگی کرد، ربانی می‌شود، کلمه رب و ربانی در آیه ۳۰ سوره فصلت به خوبی مشاهده می‌شود، خدای متعال در این آیه می‌فرماید «إِنَّ الَّذِینَ قَالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقَامُوا تَتَنَزَّلُ عَلَیْهِمُ الْمَلَائِکَةُ أَلَّا تَخَافُوا وَلَا تَحْزَنُوا وَأَبْشِرُوا بِالْجَنَّةِ الَّتِی کُنْتُمْ تُوعَدُونَ»، یعنی (در حقیقت کسانى که گفتند پروردگار ما خداست‏ سپس ایستادگى کردند فرشتگان بر آنان فرود مى‌‏آیند و مى‏‌گویند هان بیم مدارید و غمین مباشید و به بهشتى که وعده یافته بودید شاد باشید).

وی عنوان کرد: خدای متعال در این آیه می‌فرماید آنهایی که مانند حاج قاسم سلیمانی همه جا فقط رب را دیدند، بعد از آن هم پای این نگاه و اظهارشان ایستادند، این فرهنگ را پاس داشتند، فرشتگان بر قلب اینها نازل می‌شوند، کسی که همواره پای کار رب می‌ایستد عالم ربانی می‌شود، خیلی از ما یک مرتبه یک کار خوب می‌کنیم، بعد دیگر آن را کنار می‌گذاریم و به دنبال کار‌های ناشایست می‌رویم، این مصداق آیه ۳۰ سوره فصلت نیست، این آیه یعنی کسانی که غیر از کار‌های ربانی، کار دیگری از آنها سر نمی‌زند.

امام جمعه قزوین بیان کرد: حیات طیبه به همین معناست، یعنی کسانی که همواره رب را اظهار می‌کنند و پای کار رب می‌ایستند، خداوند در آیه ۳۰ سوره فصلت می‌فرماید فرشتگان در جان اینها رفت‌وآمد می‌کنند و به آنها می‌گویند نترسید، نگران و اندوهگین نباشید، بهشتی که خدا به شما وعده داده را بشارت می‌دهیم.

نماینده ولی‌فقیه در استان قزوین بیان کرد: اگر قلب و جان آدمی محل رفت‌وآمد فرشتگان شد، این آدم دارای حیات طیبه است، فرشتگان در قلب انسان مؤمن و عالم ربانی وارد می‌شوند، البته علم ربانی غیر از علومی است که ما به ظاهر می‌بینیم.

وی تاکید کرد: خدای متعال در آیه ۹۷ سوره نحل می‌فرماید «مَنْ عَمِلَ صَالِحًا مِنْ ذَکَرٍ أَوْ أُنْثَى وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْیِیَنَّهُ حَیَاةً طَیِّبَةً وَلَنَجْزِیَنَّهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ مَا کَانُوا یَعْمَلُون»، یعنی (هر کس از مرد یا زن کار شایسته کند و مؤمن باشد قطعاً او را با زندگى پاکیزه‏‌اى حیات حقیقى بخشیم و مسلماً به آنان بهتر از آنچه انجام مى‏‌دادند پاداش خواهیم داد).

حجت الاسلام و المسلمین عابدینی اضافه کرد: خدای متعال در این آیه می‌فرماید هر کس که همیشه در کارهایش خدا را در نظر می‌گیرد، خودش را در نظر رب می‌بیند و کار درست انجام می‌دهد، این آدم مهم نیست که مرد یا زن باشد، اما مهم است که مؤمن باشد، یعنی عمل خوب با ایمان داشته باشد، حسن فعلی و فاعلی داشته باشد، خداوند فرموده اگر کسی اینطور بود ما او را به حیات طیبه زنده می‌کنیم، اگر کسی اینطور نبود مرده است.

امام جمعه قزوین یادآور شد: اگر کسی اهل علم و ایمان بود و در این راه استقرار و استقامت ورزید به حیات طیبه زنده می‌شود.

وی اظهار کرد: اگر بخواهیم انسانی را به عنوان عالم ربانی نشان بدهیم، آن انسان در حد کمال و اعلاء، انبیای الهی به‌ویژه پیامبر اعظم (ص) است و پس از آن حضرت اگر بخواهیم کسی را در قله علم ربانی مشاهده کنیم امیرالمؤمنین (ع)، حضرت زهرا (س) و فرزندان آنان هستند، در رابطه با امیرالمؤمنین (ع) گفته شده اگر می‌خواهید کسی را در قله علوم ربانی مشاهده کنید، آن امیرالمؤمنین (ع) است.

نماینده ولی‌فقیه در استان قزوین عنوان کرد: خدای متعال در آیه ۲۰۰ سوره بقره می‌فرماید «فَمِنَ النَّاسِ مَنْ یَقُولُ رَبَّنَا آتِنَا فِی الدُّنْیَا وَمَا لَهُ فِی الْآخِرَةِ مِنْ خَلَاقٍ»، یعنی (از مردم کسى است که مى‏‌گوید پروردگارا به ما در همین دنیا عطا کن و حال آنکه براى او در آخرت نصیبى نیست).

حجت الاسلام و المسلمین عابدینی افزود: خدای متعال در این آیه می‌فرماید برخی آدم‌ها وقتی می‌خواهند از خدا درخواست کنند، همه درخواستشان برای دنیاست، هر وقت دهان باز می‌کنند فقط از دنیا سخن می‌گویند، البته تأمین معیشت خانواده وظیفه سرپرست خانواده است و باید نسبت به آن دغدغه داشته باشند، به دولت مردان هم توصیه می‌کنیم نسبت به معیشت و رفاه مردم اقدام کنند، هر چند که الحمدلله خودشان دلسوز و پای کار هستند.

وی تأکید کرد: باید بدانیم فرهنگ و ایمان مردم جدی‌تر از مسائل معیشتی است، اینکه صبح از خواب بیدار می‌شویم فقط به فکر مسائل دنیایی باشیم صحیح نیست، قرآن تحقیر می‌کند کسانی را که دائم به امور دنیا می‌اندیشند.

امام جمعه قزوین بیان کرد: خدای متعال در آیه ۲۰۱ سوره بقره گروه دیگری از مردم را برمی‌شمارد و می‌فرماید «وَمِنْهُمْ مَنْ یَقُولُ رَبَّنَا آتِنَا فِی الدُّنْیَا حَسَنَةً وَفِی الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّار»، یعنی (و برخى از آنان مى‏‌گویند پروردگارا در این دنیا به ما نیکى و در آخرت نیز نیکى عطا کن و ما را از عذاب آتش دور نگه دار).

نماینده ولی‌فقیه در استان قزوین یادآور شد: خدای متعال در این آیه می‌فرماید دسته دیگری از مردم هستند که می‌خواهند ربانی زندگی کنند، گروه قبلی حسنه نمی‌خواستند، فقط دنیا را می‌خواستند، اما گروه دوم می‌گویند خدایا ما دنیای حسنه و حلال می‌خواهیم، دنیای پاک می‌خواهیم، دنیای بسترساز و زمینه‌ساز حیات طیبه می‌خواهیم، ما دنیای با پیوست آخرت را می‌خواهیم، از آتش جهنم واهمه داریم، ما را حفظ کن، مبادا این دنیا برای ما آتش جهنم تولید کند.

وی اظهار کرد: در آیه ۲۰۲ سوره بقره نیز خدا فرموده «أُولَئِکَ لَهُمْ نَصِیبٌ مِمَّا کَسَبُوا وَاللَّهُ سَرِیعُ الْحِسَابِ»، یعنی (آنانند که از دستاوردشان بهره‌ای خواهند داشت و خدا زودشمار است).

حجت الاسلام و المسلمین عابدینی عنوان کرد: خدای متعال بهره، نصیب، رشد، کمال معنوی و در یک کلام حیات طیبه را برای این دسته دوم تدارک دیده است، خدا خیلی زود مزد آدم‌ها را به حسابشان واریز می‌کند.

امام جمعه قزوین بیان کرد: بنابراین پیشتر ذکر شد که امیرالمؤمنین (ع) فرمودند مردم ۳ دسته هستند، دسته اول عالمان ربانی هستند، فقط سر و کارشان با رب است و همه چیزشان را با رب تنظیم کرده‌اند، دسته دوم کسانی هستند که اگر خودشان عالم ربانی نیستند، اما علاقمند و دوستدار علوم ربانی هستند و عالمان ربانی را دوست دارند، بسیاری از بزرگان و علمای ما هم عالم ربانی و هم عاشق علوم ربانی هستند که از لسان ائمه (ع) روزی دل‌هایشان می‌شود.

وی بیان کرد: بیشترین لذتی که آدم می‌تواند در دنیا ببرد، لذتی است که گویا قطره قطره حیات معنوی را به انسان می‌چشاند، ارتباط با قرآن و ارتباط با معارف اهل بیت (ع) است، امیرالمؤمنین (ع) در دعایی می‌فرمایند خدایا شیرینی ذکرت را به ما بچشان.

نماینده ولی‌فقیه در استان قزوین تأکید کرد: در قرآن آمده وقتی به مشرکین پیشنهاد می‌شود که بیایید پیغمبر شما را درمان کند و مشکل شما را حل کند، سرشان را برمی‌گردانند، یعنی این شیرینی را تلخ می‌بینند، این به‌خاطر همان بیماری، نفاق و مرضی است که در دل‌هایشان وجود دارد، آنها نمی‌توانند شیرینی قرآن و کلام رسول خدا (ص) را بچشند.

حجت الاسلام و المسلمین عابدینی ادامه داد: وقتی سرشان را بر می‌گردانند، خدا هم می‌فرماید‌ای پیامبر، فرقی نمی‌کند تو برای منافقین استغفار کنی یا نکنی، اگر هفتاد بار هم تو برای آنها استغفار کنی هرگز خدا اینها را نمی‌آمرزد، علتش این است که منافقین در ابتدا فاسق می‌شوند، فسق یعنی خودشان را از حیطه ایمان و پوسته ایمان بیرون می‌برند، قرآن، دین و ایمان انسان را حفظ می‌کند، وقتی این پوسته از بین رفت آدم آسیب‌پذیر می‌شود.

وی یادآور شد: در مرحله دوم نیز منافقین فاسد می‌شوند، و در گام سوم مفسد می‌شوند، یعنی دیگران را هم به فساد می‌کشانند.

امام جمعه قزوین اظهار کرد: ما اگر بخواهیم خودمان را سالم نگه داریم و زنده بمانیم، تا حیات طیبه درون ما شروع به رشد کند و ولادت دوباره روزی ما شود، باید همواره و مستمر زیر سایه قرآن و معارف نورانی اهل بیت (ع) باشیم و ذائقه‌مان سالم باشد.

نماینده ولی‌فقیه در استان قزوین عنوان کرد: ما وقتی دروغ بگوییم و گناه کنیم، ذائقه‌مان خراب می‌شود، خدای متعال در آیه ۳۰ سوره فصلت می‌فرماید اگر ذائقه ما سالم بود و قلبمان قلبی سلیم بود، ملائکه بر قلب ما نازل می‌شوند، اما اگر ذائقه ما ناسالم بود و قلب ما مریض شد، مطابق آیات ۲۲۱ و ۲۲۱ سوره شعراء، شیاطین بر قلب ما نازل می‌شوند، خداوند در این آیات می‌فرماید شیاطین در دل هر دروغگوی گناهکاری نازل می‌شوند.

وی بیان کرد: دلی که فرشتگان در آن رفت‌وآمد می‌کنند، دل عالمان ربانی یا دلی است که به عالمان ربانی و علوم ربانی علاقمند است، دلی که شیاطین در آن رفت‌وآمد می‌کنند دل اهل نفاق، اهل شرک، اهل کفر و دل آنهایی است که در پیشگاه خدا ناسپاس هستند