بسیاری از رزمندگان و فرماندهان دوران دفاع مقدس در اسفندماه آسمانی شدند و با خون خود این ماه را به ماهی سرخ در تاریخ دفاع مقدس بدل کردند.
اگر تورقی در تاریخ دفاع مقدس داشته باشیم، خواهیم دید انسان‌های وارسته ای، چون حمید باکری در ۶ اسفند۱۳۶۲ در جزیره مجنون، حسین خرازی فرمانده لشگر ۱۴ امام حسین (ع) در عملیات تکمیلی کربلای پنج در هشتم اسفند ۱۳۶۵، امیر حاج امینی دهم اسفند در عملیات کربلای پنج، محمد ابراهیم همت فرمانده لشکر محمد رسول الله (ص) در ۱۷ اسفند ۱۳۶۲ در عملیات خیبر، مهدی باکری فرمانده لشکر عاشورا در عملیات بدر در ۲۵ اسفند ۱۳۶۳ و سردار عبدالحسین برونسی فرمانده تیپ ۱۸جواد الائمه (ع) از لشگر ۵ نصر در سال ۱۳۶۳ در عملیات بدر در شرق دجله به شهادت رسیدند. به همین دلیل ۲۲ اسفند برای پاسداشت این انسان‌های آزاده به عنوان روز شهید نامگداری شده است.
شهادت عشق به وصال محبوب در زیباترین شکل است. شهید آگاهانه و به خاطر هدف مقدس و به تعبیر قرآن، کشته شدن «فی سبیل الله» را انتخاب می‌کند. یعنی شهید در راهی کشته می‌شود که هر دو ارزش «آگاهانه بودن» و «فی سبیل الله» را داراست و مرگی این چنین به تعبیر پیامبر «ص» شریف‌ترین و والاترین نوع مردن است. حضرت علی (ع) نیز این نوع مرگ را گرامی‌ترین نوع مردن می‌داند.
همچنین ۱۰ آیه در قرآن کریم وجود دارد که در آن‌ها به طور صریح درباره کسانی که در راه خدا کشته شده باشند، سخن به میان آمده و از مفاهیمی، چون زنده بودن شهید، رزق شهید، آمرزش گناهان شهید، ضایع نشدن عمل شهید، مسرت و خوشحالی شهید، وارد شدن در رحمت الهی و رستگاری شهید استفاده شده است.
یاد شهیدان، یادبود ارزش‌های انسانی است و پاسداشت آنان، تجلیل از برترین خصائل بشری است. ایران اسلامی وام‌دار خون پاک و رشادت کسانی است که با اقتدا به حضرت سیدالشهدا (ع)، راه شهادت را در پیش گرفتند و از آرمان‌هایشان دفاع کردند.
گرامیداشت یاد و خاطره شهیدان وارسته و آشنایی نسل جوان با ایثارگری‌های رزمندگان در دوران هشت سال دفاع مقدس از ضروریات امروز جامعه است. شهیدان؛ مفهوم والا و انسانی ایثار و از خودگذشتگی را برای جامعه به ارمغان می‌آورند و زنده نگه‌داشتن یاد و خاطره آنان و کار بزرگی که کرده‌اند روحیه جوانان را شاداب و انقلابی نگه می‌دارد.
برگ زرین تاریخ رشادت مردم ایران
در جنگ تحمیلی که از ۳۱ شهریور سال۱۳۵۹ آغاز و تا ۲۹ مرداد ۱۳۶۷ ادامه یافت، مردم ایران برای حفظ امنیت و سرزمین خود بیش از ۱۹۷ هزار شهید تقدیم انقلاب و اسلام کرده‌اند، استان اصفهان با ۲۱ هزار و ۸۸۷ شهید، استان تهران با ۲۰ هزار و ۵۷۹ شهید و استان خراسان رضوی با ۱۵هزار و ۱۴۴ شهید دارای بیشترین تعداد شهید در بین استان‌ها است.
جانبازان سربلند دفاع مقدس برگ دیگری از این تاریخ سراسر افتخار هستند، تعداد جانبازان دفاع مقدس در کشور ۶۲۹ هزار و ۳۹۰ نفر است که از این تعداد استان تهران با ۶۲ هزار و ۶۴۵ جانباز دارای بیشترین جانباز است؛ بیشترین فراوانی سن شهادت هم ۲۰ سال با ۲۶ هزار و ۲۶۰ شهید است.
سند افتخار تهرانی‌ها از دوران دفاع مقدس هم این‌گونه می‌درخشد: از میان ۲۴ هزار شهید پایتخت، هزار و ۲۰۰ خانواده دارای چند شهید، ۲۵۰ شهید از ادیان توحیدی هستند و هزار و ۳۳۳ نفر در ترور، موشک باران و بمب گذاری‌ها در سطح شهر تهران به شهادت رسیدند.
یک سال پس از انقلاب اسلامی در ۲۲ اسفند سال ۱۳۵۸ به دستور امام خمینی (ره) بنیاد شهید تأسیس شد. ۲۵ سال بعد یعنی در سال ۱۳۸۳ این روز با عنوان «روز بزرگداشت شهدا» نام‌گذاری و به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی رسید و وارد تقویم رسمی کشورمان شد.
سابقه اولیه این نهاد به دوران آغاز قیام امام (ره) به سال ۱۳۴۲ باز می‌گردد. بعد از قیام خونین ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ گروهی از روحانیون انقلابی و مبارز و افراد نیکوکار به دستور امام (ره) ماموریت یافتند تا به خانواده‌های شهدا رسیدگی کنند که این کار در طول سال‌های مقاومت و مبارزه ادامه یافت و در سال‌های ۱۳۵۶ تا ۱۳۵۷ دامنه وسیع تری پیدا کرد.
وظایف اصلی بنیاد شهید
احیا، حفظ و ترویج فرهنگ ایثار و شهادت طلبی، زنده نگه داشتن یاد شهیدان و حفظ آثار آنان، تجلیل و تکریم از خانواده‌های معظم شهیدان، جدّیت در امور فرهنگی خانواده‌های شاهد، خوداتکایی و قانونمند کردن ارائه خدمات به آنان و بسیج امکانات نظام به منظور پراکندن عطر ملکوتی شهادت در جامعه، محور فعالیت‌های این نهاد است.
سیدامیرحسین قاضی‌زاده هاشمی رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران به مناسبت هفته بزرگداشت شهدا (۱۸ اسفند) قبل از خطبه‌های نماز جمعه تهران به پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۵۷ به پشتوانه ایثار ملت اشاره و تاکید کرد: این ملت به جای این که به قبیله و حزب و خودش فکر کند، به آرمان‌ها و ارزش‌های اسلامی و ایرانی فکر کرد و این روحیه را در دوران زرین دفاع مقدس به اوج رساند. دنیا کم جنگ تجربه نکرده و تعداد کشته شدگان در جنگ‌های دنیا هم بسیار بیشتر از شهدای ما در دوران دفاع مقدس است، اما چطور از دفاع مقدس و شهدای ما امروز در عرصه تاریخ به عنوان دورانی درخشان ذکر می‌شود؟ دلیل این چیزی نیست جز روحیه ایثار و شهادت بی وصف رزمندگان ما و ایثار و شهادت برای هدفی بالاتر و آنچه عزت به می‌دهد، مساله فداکاری برای اررزش‌های الهی و ایستادگی در برابر ظلمی جهانی است.
وی افزود: یاد شهدا، امیدآفرین است، تکریم خانواده عزتمند شهدا که ایثارگری خود را نشان دادند و ترویج فرهنگ ایثار و شهادت وظیفه اصلی متولیان بنیاد شهید است. بنیاد شهید باید یک سازمان فکری انقلابی باشد تا مسئولیت‌های عمومی همگان را در قبال خانواده‌های ایثارگران یادآوری کند. در گذشته به تدریج بنیاد شهید به یک سازمان خدماتی تبدیل شده بود، اما در دولت سیزدهم تلاش بر این شد تا با بازطراحی مجموعه فعالیت ها، ساختار آن تا حدی به ریل اصلی مد نظر امامان انقلاب بازگردد، تلاش دو ساله ما این بوده نهادی راهبردی، تمدن ساز و بیمه کننده انقلاب اسلامی ایجاد کنیم و در این مسیر لازم بود آگاهی بخشی عمومی صورت بگیرد.
برگزاری ۳۳ ویژه‌برنامه در هفته بزرگداشت شهدا
متولیان بنیاد شهید و امور ایثارگران برای ترویج فرهنگ ایثار و شهادت و قدردانی از خانواده شهدا و ایثارگران امسال ۳۳ ویژه برنامه برای بزرگداشت هفته شهدا در نظر گرفته اند. رونمایی از سامانه برخط خدمات بنیاد شهید مبنی بر خدمات عادلانه و جامع، برگزاری اولین آیین بانوان دانشگاهی شهید، برپایی نمایشگاه محصولات کارآفرینان ایثارگر، حضور فرزندان پسر شهدای مدافعان حرم در برنامه پیشرفت در بوشهر، برگزاری اردو‌های سیاحتی و زیارتی، اجرای طرح ویزیت و پایش سلامت رایگان برای خانواده شهدا و ایثارگران، عیادت از بیماران جامعه هدف در خانه و بیمارستان ها، دیدار از خانواده شهدای اخیر کرمان، پویش مردمی دیدار با خانواده ایثارگران و پویش سلام شهید برای قدردانی از خانواده شهدا از جمله برنامه‌های در نظر گرفته شده برای بزرگداشت هفته شهداست.
برپایی نمایشگاه به منظور ترویج فرهنگ ایثار و شهادت و دستاورد‌های بنیاد شهید در سراسر کشور و در مجلس شورای اسلامی، پویش هر شهید یک نهال، تبلیغات محیطی در سطح شهر با عنوان «روز شهید»، تجلیل از خانواده‌هایی که تک فرزند آن‌ها به شهادت رسیده اند، قدردانی از خانواده ایثارگران و برگزاری یادمان شهدای کرمان در گلزار شهدای این شهر، از دیگر برنامه‌های در نظر گرفته در این هفته است
همچنین راویان و پیام‌آوران شهدا، به مناسبت هفته شهدا برای درک زیست شهدا و سختی و مشقت‌هایی که ایثارگران و جانبازان داشته اند، برنامه‌هایی را در مدارس و حسینیه‌ها اجرا می‌کنند، کلیپ‌های از شهدا در فضای مجازی منتشر می‌شود و تئاتر‌های خیابانی از سوی مروجان فرهنگی در شهر اجرا می‌شود.
منبع: ایرنا