مصرف بنزین در کشور بالاست؛ معضلی که مهم‌ترین دلیلش را می‌توان خودرو‌های فرسوده معرفی کرد. اهمیت این مسئله تا جایی است که ١٠بهمن‌ماه، رهبر معظم انقلاب در سخنرانی‌شان با اشاره به موضوع ناترازی انرژی در کشور عنوان کردند: «ما الان در مسئله سوخت به معنای واقعی کلمه مشکل داریم. کشور تولیدکننده نفت با این همه منابع زیرزمینی نفتی، بنزین وارد کند؟ به این معناست که ما در یک مسئله کلان دچار مشکل هستیم.»
خودرو‌های فرسوده روزانه ٤٠ تا ٥٠میلیون لیتر بنزین مصرف می‌کند
٣.٥میلیون خودرو فرسوده در کشور وجود دارد. به گفته مدیرعامل شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی، این تعداد خودرو فرسوده روزانه ٤٠ تا٥٠میلیون لیتر بنزین مصرف می‌کند، بنابراین خروج آن‌ها از چرخه، این میزان بنزین را به سبد صادرات اضافه می‌کند. به گفته «جلیل سالاری»، هر خودروی فرسوده تقریبا روزانه ٤.١٣ لیتر مصرف مازاد بنزین دارد که با نرخ ٧٠سنت قیمت فوب خلیج‌فارس، ٣٥هزار تومان محاسبه می‌شود. بنابرنظر «سالاری»، هر خودرو فرسوده نسبت به یک خودرو غیرفرسوده ١٤.٣درصد مصرف بنزین بیشتری دارد. اگر سالانه ٣٠٠هزار خودرو اسقاط شود، بیش از ٥٤٠میلیون دلار معادل ١٦.٢هزار میلیارد تومان در سال در مصرف بنزین صرفه‌جویی می‌شود. به گفته مدیرعامل شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی، اگر قیمت هر لیتر بنزین را ٦دهم دلار حساب کنیم، وجود هر خودرو فرسوده در شهر سالانه باعث خسارت ٦٠٠دلاری در حوزه سوخت می‌شود.
١٣٥میلیون لیتر سوخت در کشور مصرف می‌شود
بنابرنظر مدیرعامل شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی، بهترین خودرو‌های ما در مسافت ١٠٠کیلومتر، ٧ لیتر مصرف سوخت دارد، در حالی که این عدد در خودرو‌های خارجی ٣ لیتر است. «سالاری» با اشاره به اینکه تولید در داخل کشور بیش از استاندارد‌های دنیا و مصارف سه برابر استاندارد دنیاست، می‌گوید: «میزان مصرف بنزین ١١٥میلیون لیتر و مصرف سی‌ان‌جی حدود ٢٠میلیون تخمین زده شده، یعنی ١٣٥میلیون لیتر سوخت در کشور مصرف می‌شود.»
هر شهروند ایرانی در روز ١.٢٧ لیتر مصرف سوخت دارد
داستان مصرف بنزین و خودرو‌های فرسوده قدیمی است. رئیس کمیسیون توسعه پایدار و محیط‌زیست اتاق بازرگانی می‌گوید: «طبق محاسبات اتاق بازرگانی، سرانه مصرف بنزین در ایران به‌ازای هر فرد در روز ١.٢ لیتر است که بسیار بالاست.» به گفته «رضا پدیدار»، روسیه، استرالیا و لبنان هم سرانه مصرف‌شان مشابه ما بالاست، البته ترکیه و هند سرانه مصرف پایینی دارند.»
بنابرنظر رئیس کمیسیون توسعه پایدار و محیط‌زیست اتاق بازرگانی، طبق مطالعات انجام‌شده بنزین ٩درصد از سبد سوخت کل کشور را به خود اختصاص می‌دهد که رقم بالایی است: «مصرف بنزین دو وجه دارد؛ یکی رفاه شهروندان و دیگری مسئله حمل نقل عمومی و حمل بار و... که متاسفانه در هر دو وجه افراط داریم.» «پدیدار» ادامه می‌دهد: «ما در مصرف آب، برق و گاز هم همین میزان افراط را داریم.»
تولیدکنندگان داخلی میانگین مصرف خودرو‌های صفر کیلومتر را ٩درصد اعلام می‌کنند
مصرف بنزین ما دو و نیم تا سه برابر استاندارد جهانی است. رئیس کمیسیون توسعه پایدار و محیط‌زیست اتاق بازرگانی می‌گوید: «در قیاس با ژاپن و کره‌جنوبی مصرف ما سه برابر است، اما در مقایسه با کشور‌های اروپایی مصرف بنزین ما دو تا دونیم برابر است.» بنابرنظر «پدیدار»، میانگین مصرف خودرو‌های صفر کیلومتر در ژاپن و کره‌جنوبی ٤درصد است. این رقم در آلمان به ٥ تا ٥.٢ درصد می‌رسد و آمریکا با وجود استفاده از خودرو‌های ٦سیلند میانگین مصرفش ٧ تا ٥.٧درصد است. این در حالی است که این میانگین در کشور ما به ١١ تا ١١.٢ درصد می‌رسد: «تولیدکنندگان داخلی میانگین مصرف خودرو‌های صفر کیلومتر را ٩درصد اعلام می‌کنند، در حالی که در سال دوم این میانگین به ١٠درصد و سال سوم به ١١ درصد می‌رسد.»
به گفته رئیس کمیسیون توسعه پایدار و محیط‌زیست اتاق بازرگانی نیازمند کار‌های فرهنگی در این حوزه هستیم: «خودرو شخصی وسیله تفریح است و همین مصرف را بالا می‌برد. البته در ترافیک هم که بعد از کرونا به یک مسئله بحرانی بدل شده، مصرف سوخت بالا می‌رود، چون خودرو در حالت درجا دوبرابر زمان حرکت سوخت مصرف می‌کند. اگرچه در موتورسیکلت‌ها هم وضعیت بهتری نداریم، چون دو و نیم تا چهار برابر میانگین مصرف جهانی مصرف دارند.»
جدیدترین آمارها از قیمت بنزین در دنیا نشان می‌دهد ارزان‌ترین بنزین دنیا در ایران عرضه می‌شود. طبق گزارش تسنیم در دی‌ماه، قیمت هر لیتر بنزین در کشور‌های همسایه ایران تا ٤٠برابر قیمت این محصول در ایران است. طبق این گزارش، متوسط قیمت هر لیتر بنزین در دنیا ٤٥ برابر قیمت این محصول در ایران است؛ در اول ژانویه ٢٠٢٤ متوسط قیمت جهانی هر لیتر بنزین ١،٣ دلار بود. این در حالی است که هر لیتر بنزین در ایران تنها ٢.٩سنت قیمت دارد، در حالی که قیمت بنزین در عربستان، بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت دنیا، ٦٢سنت است، یعنی حدود ٢٠برابر قیمت بنزین در ایران.
مصرف بنزین تا افق ١٤٢٠ به حدود ٢٢٠میلیون لیتر در روز می‌رسد؛ ٢ برابر تولید فعلی
طبق آمار گمرک، در ١٢ماه سال ٩٩ با وجود تحریم‌ها بیش از ٧.٨میلیون تن بنزین صادر شده است. در این مدت ٢.٩میلیارد دلار بنزین فروخته شده که نسبت به مدت مشابه سال ٩٨ افزون‌بر ٣٥٨درصد رشد به لحاظ ارزش و ٦١٨درصد رشد به لحاظ وزنی داشته است. درواقع سال٩٩ نسبت به سال ٩٨ -حدود ٦٣٦ میلیون دلار بنزین صادر شده بود- ارزش صادرات بنزین ایران ٤.٦برابر و حجم صادرات بنزین ٧.٢برابر شده بود.
اگرچه تراز بنزین برای اولین‌بار در سال‌های ٩٨ تا ١٤٠٠ مثبت شد. در چنین شرایطی بود که در اوج تحریم‌های نفتی، ایران وارد باشگاه صادرکنندگان بنزین و فرآورده‌های نفتی شد. هرچند بهمن‌ماه یکی از اعضای کمیسیون انرژی مجلس گفته بود که ایران در سال آینده ناچار به واردات بنزین و گازوئیل به میزان ٥میلیارد دلار است. به گفته «مالک شریعتی»، این مسئله به اندازه‌ای جدی است که در لایحه بودجه ١٤٠٣ به عنوان پیش‌فرض در نظر گرفته شده است. البته همین اواخر بود که مرکز پژوهش‌های مجلس اعلام کرد که در سال‌جاری روزانه ١٠میلیون لیتر بنزین کسری خواهیم داشت. طبق برآورد معاونت برنامه‌ریزی وزارت نفت، مصرف بنزین تا افق ١٤٢٠ به حدود ٢٢٠میلیون لیتر در روز می‌رسد، یعنی دو برابر تولید فعلی.
سهم بالای مصرف سوخت صرف موتورسیکلت‌ها و اتومبیل‌های فرسوده می‌شود
مصرف بالای بنزین و در پی آن آلودگی هوا به‌خصوص در شهر‌های بزرگ بلای جان جامعه و جمعیت شده است. یکی از استادان حقوق انرژی دانشگاه تهران می‌گوید: «در کنار اتومبیل‌ها ما موتورسیکلت‌ها را داریم که هم مصرف بالای سوخت داشته و هم موجبات آلودگی هوا را فراهم می‌آورد.» بنابر نظر «حسن مرادی»، موتورسیکلت‌ها کمتر از اتومبیل‌ها آلودگی ایجاد نمی‌کند و این در حالی است که بنابر یک باور اشتباه شهروندان برای کارکرد بهتر، روغن به سوخت موتورسیکلت‌ها اضافه می‌کنند که باعث می‌شود دودزایی این وسیله چند برابر شود.
به گفته «مرادی»، اتوبوس‌های درون‌شهری هم سهم بالایی در مصرف گازوئیل دارد، البته مسئولان شهری بار‌ها قول از چرخه خارج‌شدن این وسایل نقلیه را داده‌اند. این استاد دانشگاه ادامه می‌دهد: «متاسفانه این اتوبوس‌ها بعد از خروج از چرخه دوباره زیر سایه شرکت‌های خصوصی وارد چرخه حمل‌ونقل عمومی می‌شود.»
راندمان پالایشگاه‌ها ٢٨ تا ٣٠درصد است!
به گفته یکی از استادان حقوق اقتصاد و انرژی دانشگاه تهران ، مسئله پایین‌بودن قیمت حامل‌های انرژی سبب شده تا شاهد گسترده قاچاق حامل‌های انرژی باشیم. بنابرنظر «حسن مرادی»، پایین‌بودن قیمت بنزین سبب شده شهروندان بدون در نظر گرفتن هزینه اتومبیل‌سواری را یک تفریح تلقی کنند، چون با ١٠٠هزار تومان یک باک پر می‌شود، بنابراین میزان مصرف برای شهروند اهمیتی ندارد: «در مسئله سوخت و حامل‌های انرژی مجموعه عوامل دخیل است.»
«مرادی» با اشاره به اینکه راندمان برخی از پالایشگاه‌های‌مان پایین است، می‌گوید: «راندمان پالایشگاه‌ها به جز اراک، خلیج‌فارس و چند پالایشگاه جدید غالبا ٢٨ تا ٣٠درصد است، بنابراین واردات بنزین در چنین شرایطی به زیان نیست.» این استاد حقوق اقتصاد و انرژی دانشگاه تهران ادامه می‌دهد: «می‌توان نفت را به بازار‌های جهانی عرضه کرد، البته راهکار بعدی ایجاد پالایشگاه‌هایی با راندمان‌های بالاست که توانایی تولید بنزین باکیفیت را داشته باشند.» به گفته «مرادی»، مساعدت دانش‌بنیان‌ها هم در این زمینه کارساز خواهد بود تا بتوانیم بر این مشکل فایق آییم.
قیمت بنزین باید اصلاح شود
به گفته یکی از استادان حقوق اقتصاد و انرژی دانشگاه تهران ، مبادا نمایندگان مجلس برای خوشایند شهروندان و دامن‌نزدن به گرانی، قیمت بنزین را ثابت نگه دارند. «حسن مرادی» ادامه می‌دهد: «اقلام مصرفی شهروندان افزایش قیمت داشته، بنابراین نمی‌شود یکی از آیتم‌های مصرفی را ثابت نگه داشت و بقیه اقلام را یله کرد.»
«مرادی» با اشاره به اینکه اصلاح قیمتی به مصرف بالای حامل‌های انرژی دامن می‌زند، می‌گوید: «قول مساعد برای واردات خودرو‌های دست دوم باکیفیت را از مسئولان ذی‌ربط داشته‌ایم که بی‌شک عمل خوبی است، اما با مافیای تولید اتومبیل مواجه است.» بنابرنظر «مرادی»، یکی از پارامتر‌های دیگر برای مقابله با این مسئله تولید خودرو‌های برقی است: «چین در خودرو‌های برقی پیشرو بوده و در حال حاضر اتومبیل‌هایی با سرعت بالای ١٠٠کیلومتر تولید می‌کند که می‌تواند جایگزین خوبی برای خودرو‌های بنزینی باشد.»
اسقاط هر خودرو فرسوده یعنی صرفه‌جویی ٢هزار لیتر بنزین در سال
طبق گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، اسقاط هر خودرو فرسوده باعث کاهش مصرف ٢هزار لیتر بنزین در سال می‌شود که ارزش صادراتی آن برابر با یک‌هزار و ٨٠٠ دلار یعنی ٥٤میلیون تومان است.
رئیس انجمن اسقاط خودرو‌های فرسوده می‌گوید: «تا چهار سال آینده مصرف بنزین به بالای ٣١میلیون می‌رسد، این در حالی است که تولید داخل به این میزان نیست و ما نیازمند واردات خواهیم شد.» بنابرنظر «محمد مشهدی‌شریف»، اگر خودرو‌های فرسوده از مدار خارج شود، حداقل ٣٣میلیون لیتر صرفه‌جویی می‌شود، یعنی نه‌تن‌ها واردات نخواهیم داشت، بلکه می‌توانیم این میزان سوخت را ذخیره یا صادر کنیم.»
٨٢درصد اتوبوس‌های درون‌شهری، ٩٠درصد موتورسیکلت‌ها و ٢٣درصد کامیون‌ها فرسوده‌است
براساس آمار اعلامی از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت، ٨٠هزار مینی‌بوس، ٢٢هزار دستگاه اتوبوس درون‌شهری و ٢٣هزار اتوبوس برون‌شهری در حال تردد در سطح کشور است. اگرچه ١٨هزار دستگاه اتوبوس‌های درون‌شهری از ٢٢هزار دستگاه فرسوده‌است، یعنی ٨٢درصد اتوبوس‌های درون‌شهری، البته ١٣هزار دستگاه از ٢٣هزار دستگاه اتوبوس برون‌شهری یعنی ٥٧درصد دستگاه هم فرسوده است.
آمار‌های رسمی از وجود ١٢میلیون و ٥٠٠هزار دستگاه موتورسیکلت که در سطح کشور در حال تردد است، خبر می‌دهد، از این تعداد یعنی ١١میلیون و ٢٠٠هزار دستگاه موتورسیکلت فرسوده است، یعنی ٩٠درصد موتورسیکلت‌ها. طبق آمارها، ٤٠٠هزار دستگاه تاکسی در سطح کشور در حال تردد است که از این تعداد ١٩٠هزار دستگاه فرسوده است، یعنی ٤٨درصد این ناوگان.
٣٤هزار خودرو دولتی در سطح کشور تردد می‌کند، از این تعداد ١١هزار خودرو دولتی فرسوده‌است، یعنی ٣٢درصد از آمار ٣٤هزار تایی خودرو‌های دولتی. سهم خودرو‌های سواری کشور هم به ٢١میلیون دستگاه می‌رسد، البته یک‌میلیون و ٣٠٠هزار دستگاه از این تعداد فرسوده است که ٦درصد این خودرو‌ها را تشکل می‌دهد. اگرچه از یک‌میلیون و ١٠٠هزار دستگاه کامیون، کامیونت و کشنده هم ٢٥٠هزار دستگاه (٢٣درصد) فرسوده است.
خودروسازان داخلی مکلفند ٢٠درصد قرعه‌کشی‌های فروش‌شان را به دارندگان خودرو‌های فرسوده اختصاص بدهند
قانون اولیه اسقاط خودرو در دوران همه گیری کرونا به حاشیه رفت. در همان دوره کاهش گواهی اسقاط، ممنوعیت واردات خودرو و معافیت خودروسازان داخلی از اسقاط خودرو‌های فرسوده به مرور مراکز اسقاط را به تعطیلی کشاند. در ٦ماه دوم ١٤٠١ وزارت صمت، خودروسازان داخلی را مکلف کرد ٢٠درصد قرعه‌کشی‌های فروش‌شان را به دارندگان خودرو‌های فرسوده اختصاص بدهند. با تصویب قانون جدید، طرح جایگزینی خودرو‌های فرسوده با ایجاد تغییراتی اساسی دوباره از سر گرفته شد، البته در دی و بهمن‌ماه با مطرح‌شدن واردات خودرو‌های کارکرده و صفر به کشور، طرح اسقاط خودرو بار دیگر موردتوجه قرار گرفت، به‌ویژه آنکه طی سال‌های اخیر حذف اسقاط خودرو‌ها نگرانی‌هایی را درباره تشدید آلودگی هوا و مصرف بیش از اندازه سوخت ایجاد کرده است.
تا آخر سال تاکسی‌های برقی وارد چرخه حمل‌ونقل می‌شود
رئیس کمیته عمران شورای شهر تهران می‌گوید: «درخصوص خودرو‌های فرسوده، شرکت‌های خودرویی باید موضوع اسقاط را پیگیری می‌کردند که متاسفانه چند سالی است درست اجرایی نشده است.» بنابرنظر «سیدمحمد آقامیری»، متاسفانه شرکت‌های خودروسازی تسهیلاتی را که برای اسقاط خودرو‌ها در نظر گرفته شده بود، برداشتند. درواقع اسقاط خودرو‌های فرسوده اصلا روند خوبی ندارد.
به گفته «آقامیری»، این مسئله حتی مورد اعتراض دولت و مجلس هم هست: «ان‌شاءالله تا آخر سال یکسری تاکسی برقی وارد کشور می‌شود. کارکرد‌های این تاکسی‌های برقی از جنبه‌های مختلف سنجیده می‌شود. از بین این نمونه‌های وارداتی، نمونه‌هایی که مناسب‌تر است، سفارش عمده داده می‌شود تا وارد کشور شود.»
بنابرنظر رئیس کمیته عمران شورای شهر تهران، بخشی از تاکسی‌های برقی با واردات تامین می‌شود و بخشی دیگر هم از تولید داخل تامین خواهد شد.» «آقامیری» ادامه می‌دهد: «روند کار به سمت جایگزینی تاکسی‌های برقی به جای تاکسی‌های بنزین‌سوز است.»
سال آینده ٢هزار و ٥٠٠دستگاه اتوبوس برقی وارد می‌شود
رئیس کمیته عمران شورای شهر تهران می‌گوید: «در بحث اتوبوس‌های برقی هم شهرداری مصمم است ٢هزار و ٥٠٠دستگاه اتوبوس برقی را از سال آینده مرحله‌به‌مرحله وارد کند.» «سیدمحمد آقامیری» با اشاره به اینکه برنامه کلی شهرداری و وزارت صمت این است که اتوبوس برقی به‌صورت انبوه وارد کشور شود، می‌گوید: «شهرداری در این کار تسهیلگر است، البته جایگاه شارژ برقی هم در سراسر شهر مرحله‌به‌مرحله در حال اجراست.» «آقامیری» ادامه می‌دهد: «شهرداری برای گسترش جایگاه‌های شارژ برقی، موتورسیکلت‌ها و تاکسی‌های برقی بودجه‌ای را برای سال آینده در نظر گرفته است.»
تعداد گواهی اسقاط ضربدر مبلغ ٣٥میلیون تومان پایه
در حال حاضر به هر تاکسی فرسوده دو گواهی اسقاط تعلق می‌گیرد که در جدول معادله‌سازی قرار است تعداد گواهی اسقاط برای ون‌های تاکسی به هفت گواهی برسد. آذرماه رئیس انجمن مراکز اسقاط و بازیافت کشور گفته بود که قرار است به هر تاکسی (پژو و سمند) چهار گواهی تعلق گیرد. به گفته «محمد مشهدی‌شریف»، افزایش تعداد گواهی اسقاط ضربدر مبلغ ٣٥میلیون تومان پایه می‌شود. اگر تعداد گواهی اسقاط ون‌های تاکسی به ٧گواهی برسد، مبلغ این ون‌های تاکسی ٢٤٥میلیون خواهد شد.
قیمت خودرو اسقاطی نباید بیش از ١٠درصد بهای خودرو‌های نو از همان نوع باشد
دبیر انجمن صنفی مراکز اسقاط و بازیافت خودرو در همان آذرماه اعلام کرده بود که با پشتیبانی ٢٢٠ مرکز اسقاط در سطح کشور آماده عرضه ٤٠هزار گواهی اسقاط با نرخ ٣٥میلیون تومان به تولیدکنندگان و واردکنندگان خودرو و موتورسیکلت هستیم. به گفته «سیدامیر احمدی»، انجمن صنفی مراکز اسقاط اعلام کرده که قیمت واقعی خودرو فرسوده در حال حاضر بین ٣٥ تا ٤٢میلیون تومان و آن هم بسته به نوع و کیفیت خودرو است. قیمت لاشه خودرو هم حدود ١٢ تا ١٥میلیون تومان است. در مجموع با گواهی اسقاط حدود ٤٥میلیون تومان برآورد می‌شود؛ قیمت خرید خودرو هم حدود ٣٥ تا ٤٠ میلیون تومان است، بنابراین سود ناخالص مراکز که شامل سود خالص و هزینه اسقاط می‌شود، حدود ٥میلیون تومان است. به گفته یکی از اعضای کمیسیون صنایع و معادن مجلس، قیمت خودرو‌های اسقاطی نباید بیش از ١٠درصد بهای خودرو‌های نو از همان نوع باشد، درواقع این معیار است. بنابرنظر «لطف‌الله سیاهکلی»، اگر قیمت خودرو‌های اسقاطی بیش از ١٠درصد نو باشد، نشان می‌دهد که دست دلالان در کار است.
سن اسقاط خودرو‌های سواری ٢٠سال است
سن اسقاط خودروی سواری بنزینی ٢٠سال، پایه گازسوز ٢٢سال و برقی ٢٤سال است. به گفته رئیس انجمن اسقاط خودرو‌های فرسوده، سن از رده خارج‌شدن خودرو‌های عمومی مثل تاکسی و ون پایه بنزینی ١٠سال، دوگانه‌سوز ١٢سال و برقی هم ١٥سال است. البته سن اسقاط وانت پایه‌گازسوز ١٥سال و بنزینی دوگانه‌سوز ١٤سال تعیین شده است. «محمد مشهدی‌شریف» با اشاره به اینکه سن اسقاط اتوبوس دیزلی درون‌شهری ١٠سال است، گفته بود: «سن اسقاط پایه گازسوز ١٢سال و برقی ٢٠سال است، بعد از آن باید از رده خارج شود.» بنابرنظر «مشهدی‌شریف»، سن اسقاط‌شدن اتوبوس برون‌شهری ١٥سال و کشنده کامیون و کامیونت ٢٠سال است.
٣٠هزار خودرو تا شهریور ١٤٠٢ اسقاط شد
اسقاط خودرو‌های فرسوده اولین‌بار در دهه ٨٠ مطرح شد؛ در آن بازه زمانی بنا شد به‌ازای واردات خودرو، خودرو‌های فرسوده از رده خارج شود. به پشتوانه اعتبار خوبی که برای این کار اختصاص یافته بود، ٢٠٠هزار خودرو فرسوده هم از رده خارج شد. در سال ٩٣ آمار اقساط خودرو‌ها به ٣٥٠هزار دستگاه رسید. سال ٩٩حدود ١٣هزار دستگاه اسقاط شد که ٧هزار دستگاه اسقاط‌شده آن مربوط به ٦ماه نخست سال١٣٩٩ است. به گفته رئیس انجمن اسقاط خودرو‌های فرسوده، در سال١٤٠٠ حدود ٣٠هزار دستگاه اسقاط شد، از این تعداد ٧هزار و ٥٠٠ دستگاه اسقاط‌شده مربوط به ٦ماه نخست سال١٤٠٠ است.» بنابرنظر «محمد مشهدی‌شریف»، در سال ١٤٠١ آمار خودرو‌های فرسوده اسقاط‌شده به حدود ٤٥هزار دستگاه رسید، البته ١٠هزار دستگاه اسقاط‌شده مربوط به ٦ماه نخست سال ١٤٠١ است. به گفته «مشهدی‌شریف»، در سال ١٤٠٢ تا آخر شهریورماه ٣٠هزار خودرو اسقاط شده‌است که در مقایسه با مدت مشابه سال١٤٠١ این عدد سه برابر شده و به آمار ٣٠ هزار دستگاه خودروی فرسوده اسقاط‌شده در کشور رسیده است. بنابرنظر «محمد مشهدی‌شریف»، جمعا حدود ١٤ تا ١٥میلیون وسیله فرسوده در جاده‌ها تردد می‌کند: «٤٥درصد از خودرو‌های کشور به سن فرسودگی رسیده‌است.»
در برنامه هفتم توسعه قرار است سالانه ٥٠٠هزار خودرو فرسوده اسقاط شود
مشکل بنزین در کشور فقط با خودرو‌های برقی حل می‌شود. وزیر صنعت، معدن و تجارت با اشاره به اینکه سالانه ٢میلیون خودرو وارد بازار می‌شود و اگر هر خودرو روزانه ٥ لیتر بنزین دریافت کند، معادل ١٠میلیون لیتر می‌شود، گفته بود: «روزانه ٢٣٠میلیون لیتر بنزین و معادل ٢٣٠میلیون دلار برای تامین بنزین و گازوئیل می‌سوزانیم.» بنابرنظر «عباس علی‌آبادی»، طبق اعلام ستاد نوسازی ناوگان و اسقاط خودرو‌های فرسوده، در اجرای برنامه هفتم توسعه قرار است سالانه ٥٠٠هزار خودرو فرسوده اسقاط شود. به گفته «علی‌آبادی»، سال گذشته یک‌میلیون و ٤٧٠ خودرو جدید وارد حوزه حمل‌ونقل شده است. وزیر صنعت، معدن و تجارت اعلام کرده بود: «از سال آینده تولید و عرضه خودرو‌های برقی به‌صورت انبوه و اتوبوس‌های برقی را خواهیم داشت.» به گفته «علی‌آبادی»، تعداد زیادی خودرو آماده تحویل به مردم است و وزارت صمت تسهیلگری شرایط را فراهم می‌کند تا این خودرو‌ها به دست متقاضیان برسد.
کمیسیون تلفیق حقوق ورودی خودرو‌های برقی را به ٠،٥ و ٤درصد کاهش داده
در اجرای ماده ٩ قانون هوای پاک به منظور کاهش آلاینده‌های شهری در کلانشهرها، واردات انواع خودرو‌های سواری برقی به داخل کشور مجاز بوده و حقوق ورودی آن برای نوسازی ناوگان تاکسیرانی کلانشهرها در سال ١٤٠٣ معادل ٠،٥درصد و برای سایر متقاضیان ٤درصد و حقوق ورودی خودرو‌های تمام هیبریدی ١٥درصد تعیین می‌شود. مدیرکل دفتر مقررات صادرات و واردات وزارت صنعت، معدن و تجارت با اشاره به اینکه سود بازرگانی واردات خودرو‌های برقی بین یک تا ٢٦درصد در نظر گرفته شده، اعلام کرده بود: «حقوق ورودی چنین خودرو‌هایی در آیین‌نامه فعلی دولت بین ٥ تا ٣٠درصد تعیین شده است.» بنابرنظر «نرگس باقری‌زمردی»، البته کمیسیون تلفیق این ارقام را به ٠.٥ و ٤درصد کاهش داده که اقدام مهمی برای تسهیلگری در روند واردات خودرو‌های برقی و قیمت مناسب آن در بازار خواهد داشت.
بهترین گزینه‌ها، خودرو‌های برقی و دست دوم‌های باکیفیت هستند
مشکل خودرو‌های فرسوده و مساله مصرف بالای بنزین هر دو ابعاد یک مساله هستند. طبق آمارها این خودرو‌ها ٢برابر خودرو‌های سالم سوخت مصرف می‌کنند. ایران ارزان‌ترین بنزین جهان را دارد و در عین حال ٣برابر مصرف جهانی از این سوخت فسیلی استفاده می‌کند. حل معضل خودرو‌های فرسوده بی‌شک منجر به کاهش مصرف بنزین و در ادامه رفع مساله آلودگی هوا ختم خواهد شد. مشکلی که به زعم کارشناسان راهکار خروج از آن، بالا بردن قیمت این سوخت فسیلی است. هرچند فرهنگسازی هم به نوبه خود در این مساله نقش مهمی برعهده دارد. اگرچه ورود خودرو‌های دست دوم باکیفیت و خودرو‌های برقی، بهترین گزینه برای حل معضل خودرو‌های فرسوده و در ادامه مصرف بالای سوخت خواهد بود. راهکاری که اغلب کشور‌های جهان به آن رو آورده‌اند تا هم از آلودگی هوا نجات بیابند هم در مصرف سوخت‌های فسیلی صرفه‌جویی کنند.
منبع: روزنامه شهروند