این روز‌ها شاهد خانه تکانی عموم مردم برای استقبال از فصل بهار هستیم و طبق روال هر ساله در ماه‌های پایانی سال، با این سنت حسنه به پیشواز سال نو می‌رویم. در این ایام شست و شو و تقاضای مصرف آب افزایش پیدا می‌کند، به همین دلیل در نظر داشتن صرفه جویی در این نعمت الهی آن هم در سالی که با وجود بارندگی‌های اخیر همچنان نسبت به شرایط نرمال وضعیت بارش‌ها کاهشی بوده، ضروری است.
بر اساس آخرین آمار ارتفاع کل ریزش‌های جوی کشور تا ۴ اسفند، معادل ۹۴.۲ میلیمتر بوده که نسبت به میانگین دوره‌های مشابه درازمدت ۳۴ درصد و نسبت به سال آبی گذشته که باز هم سال خشکی بود ۲۸ درصد کاهش داشته است. در این شرایط این نکته را هم باید در نظر داشت که بخش عمده‌ای از بارش‌ها که در فصل زمستان شاهد بودیم به صورت برف بوده و تا گرمتر شدن هوا نمی‌توان روی ذخایر برفی به عنوان منابع آب حساب کرد.
در استان تهران که در روز‌های گذشته مصرف آب به رکورد روز‌های گرم تابستان رسید، نسبت به سال گذشته تنها شاهد ۶ درصد رشد بارندگی‌ها بوده ایم که تکافوی کمبود آب در سال‌های خشک گذشته را نمی‌کند. محسن اردکانی مدیرعامل آب و فاضلاب استان هفته‌های گذشته در خصوص اوج مصرف آب در تهران گفته بود: پیک مصرف آب در تهران در دو بازه ۲۰ تا ۳۰ اسفند برای سنت حسنه خانه‌تکانی و پیک تابستان از ۱۵ تیر تا ۲۰ مرداد رقم می‌خورد و در این دو برهه مصرف ما به ۵۵ هزار لیتر در ثانیه می‌رسد.
البته بر اساس آخرین پیگیری باشگاه خبرنگاران جوان از آب و فاضلاب استان تهران در روز‌های اخیر مصرف لحظه‌ای آب در تهران کاهش پیدا کرده و به ۴۸ هزار و ۵۰۰ لیتر رسیده و در برخی روز‌ها هم عدد ۴۵ هزار لیتر به ثبت رسیده است. این در حالی است که در روز‌های مشابه سال گذشته این میزان ۵۱ هزار و ۸۶۰ لیتر بوده که این آمار نشان می‌دهد، مشترکان تهرانی کاهش مصرف را در دستور کار قرار داده اند و ضرورت‌های صرفه جویی در این روز‌ها را دریافته اند. اما با این وجود حساسیت‌های تهران به منابع آبی قابل چشم پوشی نیست و همچنان همراهی مشترکان در صرفه جویی آب مورد نیاز است.
علی سیدزاده مدیر کل دفترمدیریت مصرف آب شرکت آب و فاضلاب کشور هم در این خصوص به باشگاه خبرنگاران جوان گفت: رفتار‌های مصرف آب در سال‌های گذشته متفاوت بوده و هر ساله در ماه‌های منتهی به پایان سال به ویژه در اسفند افزایش مصرف آب را به دلیل خانه تکانی‌ها داریم که البته از یک الگوی مشخص تبعیت نمی‌کند. به عنوان مثال مصارف آب در دوره کرونا به دلیل افزایش شست و شو‌ها شدید شده بود، اما بعد از این دوره مصارف کاهش پیدا کرد.
سیدزاده با اشاره به نکاتی برای مدیریت مصرف و کاهش هدررفت آب گفت: در بحث مدیریت آب مشترکان می‌توانند شست وشوی فرش و لوازم خانه را تا حد مقدور خودشان انجام ندهند و به واحد‌های صنعتی که فرایند بازچرخانی آب را انجام می‌دهند واگذار کنند.
او افزود: برای پاکسازی راهرو‌ها و معابر هم تا جای ممکن می‌شود استفاده از آب را حذف کرد و اگر هم قرار است شست و شو با آب انجام شود، از مواد شوینده کمتری استفاده شود چرا که استفاده زیاد از مواد شوینده مدت زمان فرایند شست و شو را افزایش می‌دهد و طبیعتا مصرف آب نیز افزایش پیدا خواهد کرد.
به گفته سیدزاده در ماه‌های پایانی سال بیشتر در مدیریت مصرف حوزه شست و شو باید متمرکز بود.
همچنین در ادامه می‌توانید دیگر راهکار‌ها برای مدیریت مصرف آب که در ایام خانه‌تکانی به کاهش هدررفت آب کمک خواهند کرد را بخوانید.
• هنگام خانه‌تکانی، شستن پرده، پتو و فرش‌ها را به خشک‌شویی و قالی‌شویی بسپارید تا از آب تصفیه شده و شرب استفاده نشود.
• با استفاده کامل از ظرفیت ماشین‌های لباس‌شویی و ظرف‌شویی و واگذاری شستن فرش‌ها به مراکز قالی‌شویی می‌توان خانه‌تکانی بدون هدررفتن آب انجام داد.
• در شست‌وشوی در و پنجره‌ها هنگام خانه‌تکانی، نکات مدیریت مصرف آب را رعایت کنیم.
• به منظور ارائه خدمات پایدار آبرسانی، خانه تکانی را به روز‌های پایانی سال موکول نکنید.
• با توجه به سنت خانه‌تکانی در روز‌های پایانی سال و کمبود منابع آبی، از مصارف غیرضروری پرهیز کنیم.