با نزدیک شدن به ایام نوروز و افزایش سفرها به ویژه در بخش زمینی، نیاز به تامین ناوگان حمل و نقل برون شهری افزایش یافته این در حالی است که تعداد اتوبوس با توجه به حجم تقاضای مسافر در بسیاری از شهرهای کشور بسیار کم است بنابراین دولت باید برای افزایش ناوگان برون شهری برنامه ریزی کند.
ظرف دو سال اخیر تعداد اتوبوس‌های برون شهری از ۱۵ هزار و ۵۰۰ دستگاه به ۶ هزار و ۵۰۰ دستگاه تقلیل یافته است. در این شرایط کمبود بلیت اتوبوس به خصوص در ایام پیک سفرها، متقاضیان استفاده از خدمات حمل و نقل عمومی را با چالش جدی مواجه کرده است. در ایام نوروز و سراسر تابستان، حتی بلیت‌های پیش‌فروش شده هم به سختی می‌توان تهیه کرد و در مناسبت‌ها و تعطیلات آخر هفته هم که تب سفر بالا می‌گیرد مسافران برون شهری با کمبود بلیت اتوبوس رو به رو می‌شوند. این در شرایطی است که طبق آخرین بررسی‌های صورت گرفته، بیش از ۹۰ درصد از حمل و نقل کشور از طریق جاده‌ها صورت می‌گیرد و ۱۷۰ میلیون نفر در سال به وسیله حمل و نقل عمومی جاده‌ای سفر می‌کنند.
بررسی های میدانی حاکی از آن است که تعداد ناوگان جاده ای در بسیاری از شهرهای کشور با کمبود مواجه شده و برخی از مسافران از کمبود بلیت اتوبوس در پایانه های مسافری کشور ناراضی هستند. در همین رابطه ولایی یکی از مسافران در مسیر مشهد به باشگاه خبرنگاران جوان گفت: هفته گذشته همزمان با میلاد حضرت علی (ع) قصد سفر به مشهد را داشتم اما هیچ بلیتی در این مسیر به صورت اینترنتی پیدا نکردیم و حضوری هم اگر آشنایی در ترمینال داشته باشیم می توانیم یک بلیت تهیه کنیم.
وی افزود: در شرایط کنونی با توجه به افزایش هزینه ها، سفر با اتوبوس شاید کم هزینه ترین وسیله باشد اما پیدا کردن بلیت اتوبوس به یکی از اصلی ترین معضلات تبدیل شده است.
تعداد اتوبوس های برون شهری نسبت به تقاضا کم است
در این خصوص عامری رئیس هیات مدیره اتحادیه شرکت‌های تعاونی مسافربری کشور با بیان اینکه تعداد اتوبوس های برون شهری نسبت به تقاضای جامعه کم است، تصریح کرد: در حال حاضر به دلیل تحریم‌ها و شرایط سخت اقتصادی کمبود در همه بخش ها احساس می‌شود؛ اتوبوسرانی کشور نیز از این ناحیه ضربه خورده است و اکنون تناسبی میان تعداد اتوبوس های برون شهری و تقاضای جامعه نیست.
عامری با بیان اینکه شرایط سخت اقتصادی باعث کاهش سفرهای برون شهری شده است، گفت: اکنون هزینه سفر و گردشگری در اولویت مردم نیست اما در این شرایط هم باز ناوگان اتوبوسرانی جوابگوی متقاضیان نبوده و این عدم تناسب عرضه و تقاضا در زمان تعطیلات تابستانی و نوروزی یعنی پیک سفرهای مردم به اوج خود می‌رسد.
رئیس هیات مدیره اتحادیه شرکت‌های تعاونی مسافربری کشور از کاهش ظرفیت شبکه حمل و نقل مسافربری خبر داد و گفت: ظرف دو سال اخیر تعداد اتوبوس‌های برون شهری از ۱۵ هزار و ۵۰۰ دستگاه اتوبوس به ۶ هزار و ۵۰۰ دستگاه رسیده است و این یعنی تعداد اتوبوس‌های مسافربری ظرف دو سال از نصف هم کمتر شده است.
عامری با بیان اینکه پیش از این وعده های بسیاری برای افزایش تعداد ناوگان جاده ای داده شده بود اما هیچ کدام از آنها به مرحله اجرایی نرسیده و فعلا ناوگانی از تابستان امسال اضافه نشده است گفت: کمبود ناوگان اتوبوسرانی کشور و همچنین افزیش قیمت لاستیک و لوازم یدکی باعث ایجاد مشکلات زیادی در این بخش شده است.
او بیان کرد: دولت قول همکاری با شرکت‌های حمل ونقلی برای تولید و واردات ناوگان مختلف حمل ونقل مسافری را داده است که امیدواریم تعداد این ناوگان به ۱۵ هزار دستگاه که همان تعداد ناوگان سال گذشته بود برسد تا بخشی از مشکلات در این حوزه برطرف شود.
برنامه‌ریزی برای تأمین ۲۰۰۰ دستگاه اتوبوس جدید
سردار هادیان فر معاون حمل ونقل وزیر راه وشهرسازی روز گذشته در این خصوص گفت با توجه به نیاز کشور به افزایش ناوگان اتوبوسرانی، برنامه‌ریزی برای تأمین ۲۰۰۰ دستگاه اتوبوس و افزودن به ناوگان فعال در این بخش انجام شده‌است.
هادیان‌فر تسهیل در جابه‌جایی بار و مسافر را وظیفه ذاتی وزارت راه و سازمان راهداری و حملونقل جاده‌ای دانست و گفت: مدیران باید با اقدامات تحولی و ماندگار، به‌دنبال تحول‌آفرینی و برداشتن گام‌های بزرگ باشند.
وی تأکید کرد: با توجه به محدود بودن اعتبارات دولتی و گستردگی دامنه خدمات و اقدامات، باید از ظرفیت بخش خصوصی در سیاستگذاری‌ها و ارائه خدمات به‌نحو مطلوب بهره برد و دولت باید با سیاستگذاری، موانع پیش روی فعالیت سرمایه‌گذاران را تسهیل کند.
معاون حملونقل وزیر راه و شهرسازی گفت: با توجه به نیاز کشور به افزایش ناوگان اتوبوسرانی، برنامه‌ریزی برای تأمین ۲۰۰۰ دستگاه اتوبوس و افزودن به ناوگان فعال در این بخش انجام شده است.
علیرضا احمدی فینی سرپرست مرکز مدیریت حمل و نقل سوخت کشور هم در خصوص آخرین وضعیت ثبت سفارس واردات اتوبوس گفت: ثبت سفارش واردات اتوبوس که مرداد امسال انجام شد، تجربه جدیدی بود که البته مشکلات زیر ساختی نیز داشت و همین امر باعث کند شدن روند شد.
وی با اشاره به اینکه اولویت برای تامین اتوبوس‌ها، تولید داخل است افزود: برای تامین نیاز حمل و نقل جاده‌ای ۱۳ تفاهم نامه با خودروساز‌های داخلی به امضا رسیده است.
سرپرست مرکز مدیریت حمل و نقل سوخت کشور با بیان این مطلب که تامین اتوبوس برای رفع نیاز حمل و نقل جاده‌ای در اولویت است، گفت: برای متقاضیان اتوبوس تا ده میلیارد تومان، برای ون و مینی بوس یک میلیارد تومان و برای سواری کرایه‌ای تا ۲۰۰ میلیون تومان تسهیلات در نظر گرفته شده است.
همچنین در همین رابطه داریوش باقر جوان مدیرکل دفتر حمل ونقل مسافری سازمان راهداری در گفت وگو با باشگاه خبرنگاران جوان با بیان اینکه برنامه ریزی برای افزایش تعداد ناوگان حمل ونقل جاده ای در تمامی بخش ها از جمله اتوبوس ، مینی بوس و ون را در دستور کار خود قرار داده ایم گفت: اولویت سازمان راهداری کشور استفاده از ظرفیت تولید داخل است که در این زمینه با چند کارخانه تولید داخل قرارداد منعقد شده و با خروج ۶هزار دستگاه ناوگان فرسوده کشور، ۶هزار ناوگان جدید طی سه سال وارد این بخش خواهد شد که در مجموع تعداد ناوگان عمومی جاده ای کشور به ۱۵هزار دستگاه می رسد.
او بیان کرد: همچنین بخشی دیگر از ناوگان جاده ای کشور هم از طریق ظرفیت واردات تامین خواهد شد که در این زمینه هم اقدامات لازم برای همکاری با دستگاه های دیگر از جمله سازمان استاندارد و سازمان محیط زیست شده است.
باقر جوان اظهار کرد: ۶هزار دستگاه اتوبوس در حال حاضر فعال بوده و تردد آنها در مسیرهای بلند امکان پذیر است و برای خارج شدن ۶هزار دستگاه فرسوده که در ناوگان فعلی است اما استفاده از آن در مسیرهای طولانی امکان پذیر نیست هم برنامه ریزی لازم شده که به مرور از ناوگان جاده ای کشور خارج شود در نتیجه تعداد ناوگان به ۱۵هزار دستگاه خواهد رسید.
او تاکید کرد: سازمان راهداری تمام تلاش خود را برای افزایش ظرفیت جاده ای کشور کرده و در این زمینه هم برنامه هایی از جمله افزایش تعداد صندلی را انجام داده است.
حال با نزدیک شدن به ایام پایانی سال و افزایش تقاضای سفر در این مدت باید منتظر ماند و دید دولت چه تدابیری برای بهبود وضعیت ناوگان حمل ونقل جاده ای در کشور دارد؟