با توجه به آنکه همواره تصدی گری دولت در بخش تولید و بازار محصولات اساسی با انتقادات زیادی روبرو بوده است، انتظار می رود که همانند دیگر کشورها دولت به عنوان حاکمیت تنها نقش نظارتی داشته باشد چراکه تجربه سنوات قبل نشان داده که دخالت دولت در امر تنظیم بازار منجر به نابه سامانی و نوسانات قیمت و کمبود یا مازاد کالا شده است.
براین اساس برخی وزرای جهاد کشاورزی بر واگذاری مسئولیت ها به تشکل های تولیدی تاکید کردند، اما تمامی زیرساخت های آن اجرا نشده است که همین امر موجب شده تا کماکان شاهد التهابات قیمت و کمبود و مازاد کالا در بازار باشیم.
در همین رابطه محمدعلی نیکبخت وزیر جهاد کشاورزی در دیدار مدیران اتحادیه و تشکل های کشاورزی که در تیرماه برگزار شد،گفت: بنده معتقد به توانمندی تشکل‌ها هستم زیرا موفقیت دولت و وزارت جهاد کشاورزی در گرو ارتباط نزدیک با تشکل‌ها است.
نیکبخت می گوید: تمام تصدی‌های مربوط به وزارتخانه باید به تشکل‌ها واگذار شود و نقش وزارت جهاد کشاورزی فقط سیاست گذاری و نظارت بر امور باشد، همچنین همراه با مسئولیت، اختیارات لازم و ابزار کار هم به تشکل‌ها داده شود.
وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه تشکل‌ها باید مطالبه‌گر باشند، تصریح کرد: وزارتخانه پیگیر واگذاری تصدی‌ها خواهد بود اما باید گام به گام پیش برویم.
ناگفته نماند که واگذاری امر تنظیم بازار به تشکل های تولیدی مخالفان و موافقان زیادی دارد به طوریکه برخی کارشناسان اذعان می کنند که تمامی امور تنظیم بازار محصولات پروتئینی باید در اختیار دولت باشد و در مقابل برخی کارشناسان براین باورند تا زمانیکه صفر تا صد تنظیم بازار به بخش خصوصی واگذار نشود، مشکلات استمرار دارد.
حذف قیمت گذاری دستوری راهکار تنظیم بازار/ تنظیم بازار اقلام اساسی توسط حاکمیت باید انجام شود
افشین صدردادرس مدیرعامل اتحادیه دام سبک گفت: تنظیم بازار اقلام اساسی از جمله گوشت قرمز امر حاکمیتی است و حاکمیت باید هزینه کند و کار را انجام دهد به طوریکه منافع تولیدکننده و مصرف کننده در نظر گرفته شود، اما متولیان امر به اسم تنظیم بازار و مراعات مصرف کننده به ضرر تولیدکنندگان عمل می کنند.
به گفته او، استمرار روند فعلی تنظیم بازار منجر به از بین رفتن تولیدکنندگان و در نهایت آسیب به مصرف کننده می شود.
صدردادرس ادامه داد: تنظیم بازار اقلام اساسی باید به گونه ای باشد که محصول تولیدکننده با قیمت عادلانه در بازار عرضه شود، و قیمت گذاری دستوری حذف شود.
مدیرعامل اتحادیه دام سبک با تاکید بر این موضوع که ۱۰۰ درصد تنظیم بازار باید توسط دولت انجام شود، افزود: با توجه به آنکه مقوله تنظیم بازار هزینه بر است، زمانیکه قیمت تمام شده بالاست باید محصول از تولیدکننده خریداری و با قیمت پایین بدست مصرف کننده برسد، درحالیکه اگر امر تنظیم بازار به تشکل ها واگذار شود، باید از مسیر تولیدکننده هزینه کنند که منطقی نیست.
او گفت: در دوره وزیر اسبق جهاد موضوع تنظیم بازار به تشکل ها و اتحادیه واگذار شد، درحالیکه این امر نوعی فرار مسئولیت محسوب می شود.
نیازی به دخالت دولت در صنعت طیور نیست
پرویز فروغی دبیرکانون پرورش دهندگان مرغ گوشتی گفت: تنظیم بازار اقلام اساسی از جمله مرغ باید به تشکل ها واگذار شود چراکه دولت نمی تواند تنظیم بازار انجام دهد و صرفا باید نظارت کند.
به گفته او، تشکل ها برمبنای تقاضا و کشش بازار اقدام به جوجه ریزی می کنند، چنانچه دولت دست از سر صنعت بردارد، تنش ها از بین می رود چراکه در شرایط کنونی مشکل قیمت گذاری دستوری را داریم که مسئولان برای یک سال قیمت تعیین می کنند و از آن طرف تمامی مولفه های تولید چندبار افزایش می یابد. به عنوان مثال قیمت کنونی هرقطعه جوجه یکروزه ۳۴ هزار تومان است، درحالیکه دولت نرخ مصوب آن را ۱۹ تا ۲۰ هزار تومان اعلام کرد.
فروغی ادامه داد: تجربه این سال ها نشان می دهد که تنظیم بازار در اختیار دولت با مشکلات متعددی روبرو بوده است به طوریکه همیشه با مازاد یا کمبود تولید و التهابات بازار روبرو بوده ایم که تکرار این ماجرا همچون مثال آزموده را آزمودن خطاست.
دبیرکانون پرورش دهندگان مرغ گوشتی افزود: تشکل ها با انجمن جوجه یکروزه باید مصرف روزانه و ماهانه را محاسبه و برمبنای آن جوجه ریزی تنظیم کنند و در مقابل دولت بر بازار نظارت کند.
او با تاکید بر حذف قیمت گذاری دستوری گفت: با توجه به نوسانات قیمت مولفه های تولید، قیمت گذاری دستوری و مصوب معنا ندارد، در غیراین صورت تولیدکننده با زیان روبرو می شود. به عنوان مثال امسال یک ماه بعد از اعلام نرخ مصوب، بازار نهاده های دامی دچار التهاب شد و اکنون هر قطعه جوجه ۱۵ هزار تومان بالاتر از نرخ مصوب عرضه می شود که با این وجود چطور می توان انتظار داشت که مرغدار با نرخ ۵۲ هزار تومان مرغ را عرضه کند.
۹۵ درصد صنعت مرغ و تخم مرغ خصوصی است/ تنظیم بازار باید به بخش خصوصی واگذار شود
ناصر نبی پور رئیس اتحادیه مرغ تخم گذار گفت: با توجه به آنکه ۹۵ درصد صنعت مرغ و تخم مرغ خصوصی است، همانند دیگر کشورها امر تنظیم بازار باید به اتحادیه و تشکل ها واگذار شود و دولت تنها نظارت دقیق داشته باشد.
به گفته او، در حال حاضر تمامی تنش های قیمتی، کمبود و مازاد تولید و مشکلات تنظیم بازار ناشی از دخالت های نابه جای دولت است، درحالیکه اگر به اتحادیه و تشکل ها واگذار شود مطمئن باشید هیچ مرغدار یا دامداری نمی گذارد مرغ و دام خود گرسنه بماند یا به حدی تولید داشته باشد که محصول روی دستش بماند یا در بازار کمبود ایجاد شود.
نبی پور ادامه داد: علی رغم آنکه مشکلات تامین کنجاله سویا در یک ماه اخیر تا حدودی مرتفع شده است، اما هنوز هم به طور کامل به خاطر دخالت های دولت رفع نشده است، درحالیکه با واگذاری تنظیم بازار به اتحادیه و تشکل ها تمامی امور اعم از واردات نهاده تا بازار در اختیار بخش خصوصی است و دولت نظارت می کند.
رئیس هیئت مدیره اتحادیه مرغ تخم گذار تهران گفت: در صنعتی که سهم واحدهای دولتی به ۵ درصد هم‌نمی رسد، بدیهی است که تنظیم بازار باید توسط بخش خصوصی انجام شود.