هرمز جزیرهای که با سواحل بکر و رنگارنگ و جاذبههای گردشگری و قدمت تاریخی اش بی شک نگین انگشتری کشور در دل خلیج فارس است و به دلیل وجود کانیها و سنگهای زیبا، لقب موزه زمینشناسی و بهشت زمینشناسان را به خود اختصاص داده است.
این جزیره به واسطه داشتن ویژگیهای طبیعی ارزشمند در آن از نقاط مهم گردشگری در کشور محسوب میشود و هر ساله میزبان خیل عظیم گردشگران داخلی و خارجی است.
مهمترین ویژگی این جزیره رنگی بودن خاک این منطقه است. این خاک به جز در تهیه لوازم آرایشی در صنایع مختلفی همچون رنگ سازی، کاشی، سرامیک، موزائیک، سفال، لعابسازی، تولید پودرهای میکرونیزه صنعتی، نوارهای کاست، ضد زنگ نیز کاربرد دارد.
خاکی که اخبار صادرات و قاچاق آن چند سالی به عنوان دل نگرانی بومیان ساکن و به موضوع داغ رسانهها و علاقهمندان به محیط زیست تبدیل شده بود. به نحوی که موضوع برداشت بی رویه و صادرات و قاچاق آن به خارج از کشور مطرح شد و به دنبال آن مسئولان کشوری به فکر راه چاره افتادند و در نتیجه نمایندگان مردم در خانه ملت در سال ۹۷ مصوب کردند که انتقال و فروش خاک به خارج از کشور ممنوع است.
با وجود اینکه از سال ۹۷ ممنوعیت برداشت خاک از جزایر خلیج فارس تصویب و به همه ارگانها و نهادها ابلاغ شده گاهی در فضای مجازی و یا حتی برخی وبسایتهای رسمی آگهیهایی با عنوان فروش خاک مرغوب جزیره هرمز به چشم میخورد جملاتی همچون «خاک قرمز هرمز با رنگ کاملا طبیعی مناسب کارهای هنری و رنگریزهای طبیعی» و یا «خاک قرمز هرمز، نرم و آسیاب نشده، مناسب ساخت لوازم آرایشی طبیعی و کارهای هنری ».
حال این بحث مطرح است که آنچه در این بستر به فروش میرسد واقعا خاک جزیره هرمز است یا نه؟
محمد درویشی رئیس شورای اسلامی شهر هرمز در این زمینه میگوید: خروج خاک از جزیره هرمز از نظر قانونی ممنوع است و آنچه در وبسایتها و فضای مجازی به فروش میرسد خاک هرمز نبوده و جعلی است.
وی میگوید: حتی ساکنان هم برای ساخت صنایع دستی به جای استفاده از خاک جزیره از خاکهای مصنوعی جایگزین استفاده میکنند.
درویشی با اشاره به اینکه اهمیت اقتصادی، ویژگیهای منحصر به فرد و شناخته شده خاک جزیره بر کسی پوشیده نیست گفت: گاهی برخی از سودجویان برای افزایش سود و منفعت خود تلاش میکنند با استفاده از نام جزیره هرمز از اعتبار کیفیت خاک مرغوب این جزیره در جهت منافع خود بهره ببرند و در صورت مشاهده هر گونه تبلیغ واهی با گردانندگان و گروههای پشتیبانی سایت های این تبلیغها برخورد و تذکرات لازم داده میشود.
رئیس شورای اسلامی شهر هرمز با تأکید بر ضرورت حفاظت از جزیره هرمز به عنوان سرمایهای ملی و زیست محیطی گفت: ساکنان این جزیره استراتژیک بیش از همگان بر اهمیت حفظ و نگهداری اصولی جاذبههای تاریخی، گردشگری و محیط زیستی منطقه واقف بوده و نقش اساسی و کلیدی در اجرای آن ایفا میکنند.
محمد درویشی میگوید: اهالی هرمز، لیدرهای گردشگری و رانندگانی که مسئولیت جابجایی مسافران و گردشگران را برعهده دارند نخستین کسانی هستند که به محض مشاهده افرادی که اقدام به برداشتن خاک، کانی و سنگهای معدنی میکنند بصورت خودجوش به آنان تذکر داده و از خروج این موارد جلوگیری میکنند.
او افزود: البته نمی توان منکر شد که گاهی ممکن است در فصولی که ورود گردشگر زیاد است برخی از افراد بتوانند مقادیر بسیار کم در حد چند گرم خاک را با خود ببرند ولی ما بدنبال اجرای تدابیری هستیم تا این موضوع به طور کامل برطرف شود.
رئیس شورای اسلامی شهر هرمز گفت: در حال حاضر با توجه به قول مساعدت فرماندار بندرعباس در حال پیگیری تهیه دستگاه ایکس ری برای جای گذاری در اسکله جزیره هستیم.
رنجبری از فعالان رسانهای جزیره هرمز نیز میگوید: معادن واقع در شمال جزیره هرمز غیر فعال هستند و موضوع برداشت و خروج خاک و هرگونه منابع معدنی از جزیره هرمز در هر حجم و مقیاسی صحت ندارد.
وی نیز با اشاره به همکاری و نقش بی بدیل ساکنان در این زمینه گفت: فعالان حوزه صنایع دستی هم برای تولیدات خود از منابع جزیره استفاده نمیکنند و آنچه به عنوان نگارههای خاکرنگی در جام و بطری های شیشهای به فروش میرسد در واقع خاک مصنوعی است.
این فعال رسانهای میگوید: هرمز نشینان معمولا در مواجهه با گردشگرانی که قصد بردن خاک و کانی را دارند به آنان توضیح می دهند زیباییهای این جزیره باید در درون آن باقی بماند و اگر هر گردشگری بخواهد با هر سفر به جزیره هرمز، خاک با خود به خانه ببرد، عملا طبیعت جزیره به خطر میافتد و دیگر چیزی باقی نمی ماند تا در سفر بعدیتان با دیدنش لذت ببرید.
رنجبری گفت: کسانی که با عناوین واهی اقدام به درج آگهی فروش خاک میکنند در واقع به دنبال سودجویی از اعتبار و نام خاک جزیره هرمز هستند در حالی که در سادهترین حالت ممکن با کمی دقت می توان تشخیص داد تصویری که درج شده در واقع شن و خاکی نامرغوب تنها با رنگی سرخ رنگ است که به عنوان خاک جزیره هرمز معرفی کرده اند.
اهمیت و لزوم حفظ و صیانت از منابع ملی و زیست محیطی بر هیچکس پوشیده نیست فرقی نمی کند در جزیره هرمز باشد یا هر نقطه دیگری از کشور و حراست از آن
برای استفاده از این موهبت های خدادادی و گاها تجدید ناپذیر و انتقال آن به نسل آینده مستلزم همکاری آحاد مردم، مسئولان و دستگاه های اجرایی و نظارتی است.
در این میان برخورد با سودجویان عزم جدی و راسخ دستگاه های قضایی، نظارتی و انتظامی و برخورد قاطع با این افراد را می طلبد.
گزارشی از سمیه زارعی
خاک فروشی فاجعه بارترین شیوه کسب درآمد است