ارز ارزان به تضعیف ساختار اقتصادی منجر می‌شود

در میز اقتصاد امروز موضوع تثبیت یا شناوری نرخ ارز مورد بحث و گفتگو قرار گرفت و درودیان و غلامی کارشناسان اقتصادی به سوالاتی پاسخ دادند.

درودیان گفت: از دو وجه می‌توانیم به تثبیت ارز یا به عبارتی ارزان سازی ارز نگاه کنیم. یک مورد اینکه به لحاظ اقتصادی اقدام درستی است یا خیر و مورد بعد اینکه این کار برای کشوری در شرایط ما ممکن است یا خیر. کارکرد اصلی ارز در اقتصاد واردات کالا و خدمات است. ارز ارزان به معنای دامن زدن به تقاضای کالایی است که در خارج از کشور وجود دارد که در نهایت ساختار اقتصاد را تضعیف می‌کند. 

او ادامه داد: اقتصادی که حتی در شرایط تثبیت ارز، ۱۵ درصد تورم دارد به این معناست که ارز نسبت به دیگر کالاها و خدمات ارزان می‌شود و تقاضا به سمت کالا‌ها سرازیر شده و منابع ارزی کم می‌شود. اساسا تثبیت ارز با اقتصاد کشور ما به ویژه در شرایط فعلی غیرممکن است. اقتصاد ما در شرایط تنش ارزی است و اقتضای این وضعیت به صورت طبیعی، ارز تثبیت شده نیست.

غلامی در ادامه اظهار کرد: تثبیت یک انتخاب نیست و یک الزام است. ارز متغیری است که مستقیما در سفره مردم اثرگذار است. تثبیت نرخ ارز باعث خواهد شد که جلوی نوسانات گرفته شود. در طرف تقاضا ارز، اگر قیمت بالا برود، قیمت همه کالا‌های وارداتی متناسب با آن بالا می‌رود و مستقیما روی بالارفتن تورم تاثیرگذار است. در طرف عرضه ارز صادرات داریم که تابع تولید است و با افزایش نرخ ارز افزایش پیدا نمی‌کند.

درودیان در پاسخ به دیگر کارشناس اقتصادی گفت: ما همانطور که نباید تثبیت ارز انجام دهیم، نرخ ارز بازار هم نمی‌توانیم رها کنیم. به نسبت سال ۹۰ دسترسی ارزی ما کم شده است و به میزان گذشته ارز نداریم. این موضوع در نرخ ارز بازار آزاد خود را نشان می‌دهد و اقتضاعات خود را به اقتصاد تحمیل می‌کند. ما باید رفتار نرخ ارز بازار آزاد را در کنترل بگیریم. اگر ارز را در نرخ‌های پایین تثبیت کنیم، منابع ارزی از دست می‌رود و امکان کنترل بازار آزاد را از دست می‌دهیم.

غلامی در این خصوص گفت: این موضوع درست است، اما اگر نرخ ارز تثبیتی نداشته باشیم یک طرف ماجرا فروپاشی اقتصاد و از دست رفتن ذخایر و منابع کشور است. ما هیچ زمانی در کشور تثبیت نداشته ایم و در حال حاضر چند نرخ ارز داریم، در حالی که باید نرخی را انتخاب کنیم که رفاه اجتماعی را افزایش دهد. ۲۰ میلیارد دلار تقاضای ارزی کالای قاچاق وجود دارد که باید جلوی آن گرفته شود و در حال حاضر عزمی برای آن وجود ندارد. ۱۰ میلیارد دلار خروجی سرمایه داریم که باید جلوی آن با پیمان سپاری گرفته شود. به نظر من نرخ ارز باید باید ۱۲ تا ۱۸ هزار تومان تثبیت شود.

دروردیان نیز گفت: ارز ارزان بیشتر باعث خروج سرمایه می‌شود و یکی از علل اینکه ارز نمی‌تواند ارزان باشد همین است. اینکه بگویم با نظارت و کنترل می‌توانیم جلوی این موضوع را بگوییم درست نیست. هیچ نرخ ارزی را نمی‌توان مشخص کرد مگر در بازاری که واردکننده‌ها و صادرکننده‌ها وارد تبادل می‌شوند.

او افزود: هرچقدر سعی کنیم اگر ارز را ثابت نگه داریم، چون مصارف و متقاضی برای آن ایجاد می‌شود، نیازمند منابع می‌شویم. کشور‌هایی که ارز را تثبیت کردند، کشور‌هایی هستند که دسترسی خوبی به منابع خارجی داشتند. ارز ارزان ما را به واردات وابسته می‌کند و از تولیداتی داخلی که می‌تواند جایگزین واردات شود، باز می‌دارد.