در دهه‌های اخیر در ایران روش‌های صنعتی مزرعه‌داری ماهی و پرورش آبزیان جایگزین روش‌های سنتی در این زمینه شده است، برای مثال در مناطق جنوبی ایران و سواحل دریای خزر علاوه بر استفاده از روش‌های متداول همچون استخر پرورش ماهی از روش تمام صنعتی و بسیار سودآورتری به نام «قفس» پرورش ماهی نیز استفاده می‌شود، این روش با اسامی دیگری همچون قفس دریایی و قفس پرورش آبزیان نیز شناخته می‌شود.
حرفه و شغل پرورش آبزیان در دنیای مدرن امروز همانند دیگر مشاغل، نیازمند تخصص، دانش و مهارت کافی است، استفاده از روش تمام صنعتی و جدید قفس پرورش ماهی باتوجه‌به پتانسیل مناطق جغرافیایی سبب افزایش سودآوری و اشتغال‌زایی ساکنین و مالکین آن مناطق می‌شود.
آبزی‌پروری در قفس به دلیل برخوردار بودن از مزایا و بهره‌وری بالا در سال‌های اخیر موردتوجه اکثر کشور‌های دنیا قرار گرفته است، در ایران نیز به دلیل دارابودن شرایط مساعد جغرافیایی از این روش استفاده می‌شود.
از محیط‌های مناسب برای استفاده از قفس پرورش آبزیان می‌توان به آب دریا، سراب، آب پشت سد، دریاچه‌های طبیعی و سواحل اشاره کرد، البته شایان به ذکر است که در ابعاد کوچک‌تر نیز مانند استخر‌های پرورش آبزیان این محصول مورداستفاده قرار گرفته می‌شود.
در استان لرستان نیز طی سال‌های گذشته این ظرفیت و حوزه موردتوجه جدی بود؛ اما به‌دلایلی‌چند سالی استمرار این پروژه متوقف ماند، این در حالی است که لرستان یکی از استان‌های پیش‌گام در حوزه پرورش ماهی در قفس بود.
کیارش بیرانوند مدیرکل شیلات لرستان دراین‌رابطه در گفتگو با خبرنگار مهر، اظهار داشت: لرستان ظرفیت بی‌نظیری برای اجرای طرح پرورش ماهی در قفس دارد و می‌توان با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی با تولید و پرورش ماهی در قفس به ظرفیت مطلوبی در تولید آبزیان دست‌یافت.
وی با اشاره به برگزاری هفتمین نمایشگاه بین‌المللی آبزیان در تهران، اظهار کرد: بیشتر پرورش‌دهندگان ماهی در قفس در دریای جنوب مشکل تهیه بچه‌ماهی دارند و قفس‌ها را نیز از خارج کشور با هزینه‌های هنگفت وارد کرده‌اند درحالی‌که در دو سد «رودبار» و «سیمره» لرستان ظرفیت‌های بی‌نظیری برای تولید و پرورش ماهی در قفس دارند.
مدیرکل شیلات لرستان، افزود: سد «رودبار» با دارابودن ۲۱ کیلومتر طول و دو کیلومتر عرض و بهره‌مندی از دمای مناسب، ظرفیتی بالای دو هزار تن برای تولید ماهیان سردابی را دارا است.
بیرانوند همچنین در خصوص ظرفیت سد «سیمره» رومشکان، افزود: این سد نیز با طول ۳۰ و عرض دو کیلومتر و قرارگرفتن در مرز ایلام و لرستان قابلیت اجرای طرح پرورش ماهی در قفس و تولید ماهیان سردابی و گرمابی را دارد.
وی ادامه داد: در این سد‌ها می‌توان ماهی سردابی را در پنج ماه سال و ماهی گرمابی را در هفت ماه سال پرورش داد و ظرف مدت پنج ماه به بالای یک کیلوگرم وزن رساند.
مدیرکل شیلات لرستان با بیان اینکه در سد‌های استان لرستان شرایط تولید و پرورش ماهی خاویاری در قفس هم وجود دارد، افزود: در زمین‌های پایین‌دست سد‌ها نیز ساخت مجتمع‌های خاویاری بزرگ نیز در دستور کار قرار گرفته است و در برخی مجتمع‌های استان ماهی‌های خاویاری کم‌نظیری با وزن ۱۰ کیلوگرم و تولید ۲.۵ کیلوگرم خاویار استحصال شده است.
بیرانوند، تصریح کرد: باتوجه‌به اینکه استان لرستان یکی از صادرکنندگان بچه‌ماهی کشور است و این ظرفیت در استان فراهم است، می‌توان با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی با تولید و پرورش ماهی در قفس به ظرفیت مطلوبی در تولید آبزیان دست‌یافت.
وی گفت: ۴۹ قفس پرورش ماهی در سه سد لرستان غیرفعال و تولید ماهی در قفس تنها در دو سد با ظرفیت ۲۰۰ تن در حال انجام است که در این راستا احیای این ظرفیت‌ها در دستور کار قرار گرفته است.
مدیرکل شیلات لرستان، اظهار کرد: در سد «ایوشان» که در ۵۷ کیلومتری شرق خرم‌آباد و در روستای «گلستان» واقع است ۲۵ قفس وجود دارد که به علت تغییر وضعیت این سد از کشاورزی به شرب تعطیل شده و تولید ندارند.
بیرانوند با بیان اینکه در سد «حوضیان» نیز تعداد ۱۰ قفس وجود دارد، افزود: سد «حوضیان» در یک‌کیلومتری شهر الیگودرز در روستایی به همین نام واقع است که قفس‌های موجود در آن به علت مشکلات اجتماعی اهالی با بهره‌بردار تعطیل هستند و تولید ندارند.
وی افزود: همچنین در سد «خان‌آباد» الیگودرز ۱۴ قفس وجود دارد که به علت خشکسالی تعطیل شده‌اند.
مدیرکل شیلات لرستان با اشاره به اینکه در حال حاضر تنها در دو سد «هاله» و «مروک» تولید ماهی در قفس در حال انجام است، عنوان کرد: در هرکدام از این سد‌ها چهار قفس فعال وجود دارد که ظرفیت تولید هریک ۱۰۰ تن است.
بیرانوند با اشاره به رایزنی و برگزاری جلسات سرمایه‌گذاری در حوزه پرورش ماهی در قفس سد‌های لرستان با مشارکت سازمان اوقاف و امور خیریه، تصریح کرد: با رایزنی‌های صورت‌گرفته مقرر شد ظرفیت‌های اقتصادی پرورش ماهی در قفس سد‌های استان احیا و سازمان اوقاف کشور باتوجه‌به اولویت‌هایی که سازمان شیلات استان معرفی می‌کند، در این زمینه سرمایه‌گذاری است.
انصاری رئیس گروه آبزی‌پروری لرستان نیز در گفتگو با خبرنگار مهر، اظهار داشت: شیلات لرستان در هفتمین نمایشگاه بین‌المللی شیلات، آبزیان، ماهیگیری، غذا‌های دریایی و صنایع وابسته یک غرفه دارد و سه شرکت تولیدکننده خوراک آبزیان نیز در این نمایشگاه حضور دارند.
وی افزود: بسیاری از آبزی پروران استان نیز برای بازدید و خرید تجهیزات نوین آبزی‌پروری، مکانیزاسیون و بهره‌وری آب حضور یافته‌اند.
رئیس گروه آبزی‌پروری لرستان، تصریح کرد: همچنین با حضور مدیرکل شیلات استان و رئیس سازمان جهاد کشاورزی نیز تفاهم‌نامه‌هایی منعقد شد و کلاس‌های آموزشی خوبی هم برای تولیدکنندگان در راستای ایجاد زنجیره ارزش آبزیان در استان برگزار شد که نتیجه آن شناسایی استان لرستان به‌عنوان پایلوت تولید آبزیان معرفی شد.
منبع:مهر