سفر یک ستاره ۱۰ میلیارد ساله به سیاه‌چاله کهکشان راه شیری

به نقل از فیز، پژوهش جدید یک گروه بین‌المللی از دانشمندان نشان می‌دهد که یک ستاره در نزدیکی سیاهچاله کلان‌جرم واقع در مرکز کهکشان راه شیری، از بیرون کهکشان سرچشمه گرفته است. این اولین بار است که ستاره‌ای با منشا فراکهکشانی در مجاورت این سیاهچاله بزرگ پیدا می‌شود.

ستاره‌های زیادی در نزدیکی سیاهچاله کلان‌جرم موسوم به «کمان ای*» (*Sagittarius A) در مرکز کهکشان ما مشاهده شده‌اند، اما گرانش شدید سیاه‌چاله، محیط اطراف را برای تشکیل شدن ستاره‌ها در نزدیکی خود بسیار خشن می‌کند. همه ستاره‌های مشاهده شده احتمالا در محل دیگری تشکیل شده‌اند و به سمت سیاه‌چاله حرکت کرده‌اند. این موضوع، پرسشی را ایجاد می‌کند مبنی بر اینکه ستاره‌ها کجا تشکیل شده‌اند.

پژوهش یک گروه بین‌المللی از دانشمندان به سرپرستی «شوگو نیشیاما» (Shogo Nishiyama) از «دانشگاه آموزش میاگی» (MUE) نشان می‌دهد که برخی از ستاره‌ها ممکن است از یک فاصله دورتر نسبت به آنچه پیشتر تصور می‌شد و کاملا بیرون از کهکشان راه شیری آمده باشند. این گروه پژوهشی در طول هشت سال تحقیقات خود، از «تلسکوپ سوبارو» (Subaru Telescope) برای رصد ستاره «S۰-۶» استفاده کردند که تنها ۰.۰۴ سال نوری از کمان ای* فاصله دارد.

آن‌ها دریافتند که S۰-۶ حدود ۱۰ میلیارد سال دارد و ترکیب شیمیایی آن شبیه به ستاره‌هایی است که در کهکشان‌های کوچک بیرون از کهکشان راه شیری، مانند «ابر ماژلانی کوچک» (SMC) و «کهکشان کوتوله کمان» (Sgr dSph) یافت می‌شوند.

محتمل‌ترین نظریه برای توضیح دادن ترکیب S۰-۶ این است که در یک کهکشان کوچک متولد شده و کهکشان مولد آن منقرض شده و در حال گردش به دور کهکشان راه شیری، جذب آن شده است. این اولین شواهد رصدی است که نشان می‌دهد برخی از ستاره‌ها در نزدیکی کمان ای* در بیرون از کهکشان تشکیل شده‌اند.

ستاره S۰-۶ در طول عمر ۱۰ میلیارد ساله خود، احتمالا بیش از ۵۰ هزار سال نوری را از بیرون کهکشان راه شیری طی کرده است تا به نزدیکی کمان ای* برسد. دانشمندان تقریبا یقین دارند که S۰-۶ بسیار بیشتر از ۵۰ هزار سال نوری سفر کرده و به جای پرتاب مستقیم، به آرامی به سوی مرکز راه شیری حرکت کرده است.

نیشیاما گفت: هنوز پرسش‌های بسیاری وجود دارند؛ از جمله اینکه آیا S۰-۶ واقعا از بیرون کهکشان راه شیری سرچشمه گرفته است و آیا یک همراه دارد یا به تنهایی سفر کرده است. ما امیدواریم که با پژوهش‌های بیشتر بتوانیم اسرار ستاره‌های واقع در نزدیکی سیاه‌چاله کلان‌جرم را کشف کنیم.

این پژوهش در مجله «Proceedings of the Japan Academy, Series B» به چاپ رسید.