حماس نشان داد ماهیتی بالاتر از یک ایدئولوژی در مقابل اسرائیل دارد

با پیگیری دولت‌های واسطه از جمله قطر، رژیم صهیونیستی و مقاومت فلسطین با تمدید دو روزه توافق آتش‌بس برای تبادل بیشتر اسرا موافقت کردند. کابینه رژیم اسرائیل، در روز‌های اخیر برای تأمین نیاز‌های جنگی، تصویب بودجه‌ای «بی‌سابقه» و متممی به‌ارزش ۸ میلیارد دلار را مورد بررسی قرار خواهد داد. «اوفیر جندلمان» سخنگوی عربی نخست‌وزیر رژیم اسرائیل با انتشار پیامی در حساب کاربری خود در شبکه «ایکس» (توئیتر سابق) در این باره نوشت: «امروز در کابینه بودجه‌ای بی‌سابقه به ارزش ۳۰ میلیارد شِکِل مطرح خواهد شد که می‌تواند تمام نیاز‌های نظامی برای دفاع، حمله، رسیدگی به مسئله اسارت ربوده‌شدگان، مجروحان، کشته‌شدگان و شهروندانی که خارج شدند را جوابگو باشد.»

از سوی دیگر، غیبت نیرو‌های ذخیره در محل کارشان، باعث شده است اقتصاد اسرائیل متحمل فشار‌های قابل‌توجهی باشد. رژیم اسرائیل تاکنون حدود ۲۵۰ هزار شهرک‌نشین را از جنوب و شمال اراضی اشغالی خارج کرده و با هزینه‌های دولتی، آن‌ها را در هتل‌ها و مسافرخانه‌ها اسکان داده است.

حال برای بررسی جوانب مختلف این آتش‌بس و جنگ نزدیک به دو ماهه غزه باشگاه خبرنگاران جوان با آرنولد آگوست، استاد دانشگاه، تحلیلگر و نویسنده کانادایی گفتگویی ترتیب داده که مشروح آن از نظرتان می‌گذرد.

تحلیل شما از روند آتش‌بس در غزه چیست؟

آرنولد آگوست: حماس موفق شده است نشان دهد که به شکست نزدیک نیست و می‌تواند به خوبی در مقابل ارتش اسرائیل، به ویژه در شمال نوار غزه، جایی که اخیراً با آزاد کردن تعدادی از اسرای اسرائیلی، قدرت خود را به نمایش گذاشته، بایستد. حماس بدون اغراق برای رهبری نظامی و سیاسی اسرائیل فاجعه و دردسر ایجاد کرده است. پس از گذشت حدود ۵۰ روز از جنگ اسرائیل علیه غزه، شاخه مسلح حماس، گردان‌های القسام، حضور خود را بر روی زمین و زیر زمین در سراسر نوار غزه حفظ کرده است.

اعضای مسلح حماس با حملات زمینی شدید اسرائیل در شمال نوار غزه مقابله کرده اند و کابینه بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل را بیش از پیش ناامید کرده اند. اظهارات مکرر ارتش اشغالگر مبنی بر آسیب رساندن به رهبری و کنترل حماس در شمال نوار غزه دقیقاً برعکس وقایعی است که روی زمین در حال وقوع بود. ضعف ارتش رژیم بسیار مشخص است. در غزه، اسرائیل با این واقعیت تلخ مواجه شده است که ارتش خود قادر به درگیری تن به تن با جنگجویان حماس نیست. اسرائیل مدت‌هاست به چیزی که می‌توان آن را جنگ از راه دور نامید، عادت کرده است، نوعی نبرد که شامل نبرد‌های هوایی بیشتر و تهاجمات زمینی کمتر است و حتی تهاجمات زمینی که اسرائیل در طول تاریخ خونین خود انجام داده تنها پس از بمباران شدید هوایی انجام شده است. جنگ غزه، اما داستان متفاوتی است. اسرائیل نزدیک به ۵۰ روز است که در تلاش برای پیشروی در این منطقه است، بدون هیچ موفقیت ملموسی.

مقاومت حماس با عملیات ۷ اکتبر، قدرت اسرائیل را به چالش کشید و ضعف استراتژیک ارتش اسرائیل را آشکار کرد. بسیاری از ناظران بر این باورند که اسرائیل قدرت بازدارندگی خود را برای همیشه از دست داده است. اسرائیل در تلاش برای بازگرداندن احساس شکست ناپذیری خود، به بمباران‌های هوایی و کشتار جمعی در غزه متوسل شده است که فاجعه انسانی با ابعاد تاریخی ایجاد کرد.

 اسرائیل تا چه اندازه به دنبال ادامه جنگ در غزه است؟

آرنولد آگوست: با وجود جنایات جنگی خود در غزه، به نظر می‌رسد که اسرائیل مشتاق یافتن راهی برای خروج از باتلاق است. رژیم اسرائیل و حماس توافق کردند که آتش‌بس فعلی را برای دو روز دیگر تمدید کنند. وال استریت ژورنال روز دوشنبه گزارش داد که مذاکرات برای تمدید آتش‌بس به مدت چهار روز در جریان است.آتش‌بس موقت برای مبادله گروگان‌های اسرائیلی و زنان و کودکان فلسطینی در زندان‌های اسرائیل نمی‌توانست به این زودی‌ها برای بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل محقق شود.

آتش‌بس به جنایتکار جنگی اسرائیل و کابینه او این فرصت را داده است تا در بحبوحه خشم فزاینده بین المللی نسبت به یورش بی سابقه اسرائیل به غیرنظامیان فلسطینی بنشینند و استراتژی نظامی خود را بازنگری کنند. پس از ۵۰ روز حملات، به نظر نمی‌رسد ارتش این رژیم گزینه دومی داشته باشد. ثابت شده است که حماس را نمی‌توان شکست داد. نه با هواپیما‌های جنگی، نه با کشتی‌های جنگی و قطعاً نه توسط یک گردان زمینی بسیار بزرگ. حتی جمعیت شهرک نشینان اسرائیلی و رسانه‌های رژیم این کمپین تبلیغاتی ساختگی اسرائیل را نمی‌خرند. پس از شدیدترین بمباران منطقه کوچک و در عین حال بسیار پرجمعیت، حماس موفق شد آزادسازی گروگان‌های اسرائیلی را هماهنگ کند. این به تنهایی نشان می‌دهد که کانال‌های هماهنگی و ارتباطی گروه حماس همچنان کارآیی بین المللی خود را دارد. تعهد جناح‌های مقاومت، با هدایت رهبری آن‌ها به سمت آتش‌بس، نشانه دیگری از یکپارچگی بالاست. روند آزادسازی گروگان‌ها از نوار غزه دقیقاً همانطور که حماس می‌خواهد، انجام می‌شود.

این گروه حزبی است که هویت گروگان‌هایی را که آزاد می‌شوند دیکته می‌کند. حماس در حال تنظیم برنامه‌ها و دوره زمانی برای آزادی آن‌ها بر اساس شرایط آتش‌بس موقت است که با آن موافقت کرده است. حماس همچنین در نشان دادن توانایی خود برای اعزام اعضای خود از سراسر منطقه محصور به شمال غزه، علیرغم حضور نظامی بسیار سنگین اسرائیل در نزدیکی خود، موفق شده است. در بالاترین تخمین، احتمال می‌رود که چند صد نفر از اعضای حماس کشته شده باشند. ممکن است کمتر باشد، اما بقیه (ده‌ها هزار کشته، زخمی و زیر آوار) همه غیرنظامیان بوده اند. یحیی سنوار رهبر حماس در غزه و هدف شماره یک رژیم برای ترور، از ۷ اکتبر همچنان فعال است و مغز اصلی فعالیت‌های مقاومت این گروه است که تهاجم زمینی رژیم را خنثی و ناکام کرده است.

پیش بینی شما از آینده این جنگ چیست؟

آرنولد آگوست: اگر ارتش اسرائیل به این حملات و محاصره بی‌رویه مردم غزه ادامه دهد، تعداد فزاینده کشته‌های غیرنظامی فلسطینی ناگزیر به حدی افزایش خواهد یافت که فشار بین‌المللی ممکن است رژیم را مجبور به پایان دادن به جنگ کند. در طول دو دهه گذشته، زمانی که ارتش اسرائیل جنگ‌های مرگباری را علیه مقاومت در نوار غزه یا حزب الله لبنان به راه انداخته است، تاریخ نشان می‌دهد که در پایان کارزار کشتار و ویرانگری این رژیم، در نهایت صهیونیست‌ها جریان سیاسی فلسطین را آزاد خواهند کرد. زندانیانی که در ازای گروگان‌های نظامی اسرائیلی در اسارت هستند. اگر رژیم اسرائیل جنایات جنگی خود را گسترش دهد، خطر گسترش عرصه نبرد به کشور‌های منطقه را نیز در پی خواهد داشت. این چیزی است که آمریکا، که پایگاه‌های نظامی آن در سراسر منطقه پراکنده است، علناً اعلام کرده است که نمی‌خواهد این نوع تشدید اتفاق بیفتد.

ترس آمریکا از این است که هرگونه گسترش جنگ به سایر جبهه‌های منطقه‌ای جان پرسنل نظامی خود در منطقه غرب آسیا را به خطر بیندازد، که برای آمریکایی‌هایی که مستقیماً درگیر جنگ بزرگ دیگری هستند، دردسر بزرگی است. واضح است که حماس از فروپاشی یا حتی نزدیک به نقطه شکست فاصله دارد و رسانه‌های اسرائیلی خودشان به این واقعیت اعتراف کرده اند.

رژیم در خطر از دست دادن برتری ادعایی خود در برابر فلسطینی‌هایی است که در یکی از طولانی‌ترین جنگ‌ها علیه نوار محاصره شده غزه برای «محو حماس» شرکت کرده‌اند، اما تا رسیدن به چنین دستاوردی در برابر گروه مقاومت فلسطینی بسیار فاصله دارد. در نهایت، این بهایی است که اشغالگران اسرائیل باید بپردازند. برخلاف داعش، حماس و حزب الله یک ایدئولوژی نیستند، بلکه مردم منطقه هستند و از آن‌ها در برابر تجاوزات و جنایات جنگی اسرائیل دفاع می‌کنند. شاید بتوانید ایدئولوژی مانند داعش را بشکنید اما اراده و مقاومت مردمی قابل شکست نیست.

آرنولد آگوست دارای مدرک کارشناسی ارشد در علوم سیاسی از دانشگاه مک گیل، مونترال (۱۹۷۰) است. از اواسط دهه ۱۹۷۰ تا ۱۹۹۴ به عنوان محقق و فعال سیاسی و صنفی فعالیت کرد. نویسنده، روزنامه نگار و مدرس ساکن مونترال است که "دموکراسی در کوبا و انتخابات ۱۹۹۷-۱۹۹۸" به عنوان نخستین کتاب او در سال ۱۹۹۹ منتشر شد.

در سال ۲۰۱۳، کتاب بعدی او با عنوان "کوبا و همسایگانش: دموکراسی در حرکت"، منتشر شد و توسط انتشارات دانشگاه شیکاگو در ایالات متحده توزیع شد. کشور‌های حوزه مطالعاتی این استاد دانشگاه عبارتند از ونزوئلا، بولیوی، اکوادور، غرب آسیا و کوبا از یک سو و آمریکا از سوی دیگر با رشته مشترک دموکراسی مشارکتی.

سومین کتاب او درباره کوبا که توسط انتشارات فرنوود منتشر شده است با عنوان "روابط: اوباما و فراتر از آن" توزیع شده است. این کتاب در آوریل ۲۰۱۸ در نسخه اسپانیایی زبان کوبایی منتشر شده است.

آگوست از سال ۱۹۹۹، بر اساس کتاب‌های منتشر شده‌اش به زبان انگلیسی، همایش‌ها و سخنرانی‌هایی در دانشگاه‌های آمریکا، کانادا، اروپا، کوبا و پورتوریکو برگزار کرده است. او عضو انجمن مطالعات آمریکای لاتین (LASA، مستقر در آمریکا)، انجمن کانادایی برای مطالعات آمریکای لاتین و کارائیب (CALACS)، انجمن تحقیقات کوبا در دانشگاه ناتینگهام (انگلیس) و شبکه روشنفکران و هنرمندان در دفاع از بشریت مستقر در کاراکاس است.