نظارت و پایش چگالی توان امواج ساطعه از تجهیزات مخابراتی و ایستگاههای پایه فرستنده و گیرنده موبایل، یکی از مهمترین ابزارهای مدیریت میزان ِ پرتوگیریِ مردم از امواج الکترومغناطیسی موجود در هوای آزاد و تعمیم آن به فضای بسته است که ایمنی پرتوگیری آحاد جامعه را مطابق با الزامات ابلاغی اداره کل حفاظت در برابر اشعه در سطح ملی تضمین و همچنین از میزان پرتوگیری بیشتر از حدود مندرج در استاندارد ملی ایران – کد ۸۵۶۷ با عنوان پرتوگیری غیریونیزان، محافظت میکند.
اما با توجه به اینکه امکان پایش در تمامی نقاط، سطوح یا ارتفاعات وجود ندارد و انجام این کار هزینههای بسیاری در پی دارد، همراه اول برای نخستین بار در ایران در حوزه ارتباطات سیار از تکنیک «سامانههای پرنده در پرتوسنجی سایتهای موبایل» با اخذ تمامی مجوزها استفاده کرد تا ضمن دور زدن موانع پیشین، امنیت خاطر را برای تمامی هموطنان نسبت به ایمنی تشعشعات ساطعه از تجهیزات مخابراتی فراهم آورد.
هدف اصلی از اجرای پروژه پرتوسنجی با سامانه پرنده «احراز ایمنی تشعشعی عموم مردم ساکن در طبقات فوقانی ساختمانها و نقاط با دسترسی دشوار با حداکثر ارتفاع ۵۰ متر از سطح زمین» بود.
این تست و پایش که در مدت شش دقیقه طبق استاندارد ملی ایران با عنوان «حدود پرتوگیری غیرنونیزان» انجام شد به اندازه گیری مقدار متوسط مکانی - زمانی چگالی توان امواج الکترومغناطیسی ناشی از آنتنهای منصوبه روی دکل پرداخت.
پیچیدگی اصلی فرآیند پایش در مرحله «میانگین مکانی» بود که مطابق دو سناریوی فنی طراحی شده به پیش رفت. سناریوی فرضی اول «درخواست پرتوسنجی مربوط به داخل ساختمانی بود که اجازه دسترسی به آن داده نمیشد یا در محل با دسترسیِ صعب العبور قرار داشت.»
سناریوی دوم نیز «درخواستِ پرتوسنجی مربوط به داخل هیچ ساختمانی نبود، بلکه نقطه مورد اندازه گیری در مقابل آنتنهای دکل که در یک فاصله و ارتفاع معین از سطح زمین قرار داشت، بود که در آن حالت نقطه اندازه گیری میبایست در فاصله مساوی یا بیشتر از D متر از دکل قرار میداشت که البته مقدار D بر اساس فاصله ساختمانهای مرتفع در محیط از دکل تعیین میشود و در آن تست برابر ۳۵ متر در نظر گرفته شد.»
نهایتا هم با استقرار تجهیزات موردنیاز در شرایط استاندارد و مطابق با سناریوهای یک و دو، سامانه پرنده به پرواز درآمد و همانطور که گفته شد طی مدت شش دقیقه به اسکن و پایش محیط تست پرداخت.
فایلهای اندازه گیری شده توسط دستگاه اندازه گیری که روی سامانه پرنده نصب شده بود، پس از ذخیره سازی، برای گزارش دهی مقدار میانگین و ماکزیمم نهایی نمونههای اندازه گیری شده به مرکز فرمان ارسال شد.
موفقیت همراه اول در انجام این تست پایش ۳۶۰ درجه، علاوه بر رفع چالشهای پیشین و ایجاد امنیت خاطر برای مردم، زمینه استفاده از این فناوری در بخشی از عملیات نگهداری دورهای تجهیزات نصب شده روی دکلها را نیز فراهم میآورد و مهندسان مخابراتی کشور میتوانند فناوریها و برنامههای جدیدی را مبتنی بر دانش حاصل شده، توسعه دهند که در نهایت به درک بیشتر از جهان اطراف منجر خواهد شد.