بالاخره مدت خدمت سربازی کم می‌شود یا نمی‌شود؟

یکی از دغدغه‌های جوانان  در کشورمان پس از اتمام دوره تحصیلی خود در آموزش و پروش و رسیدن به سن ۱۸ سالگی خدمت سربازی است. خدمتی ضروری که پسران باید در صورت اتمام درس خود چه پس از مدرسه و یا پس از اتمام تحصیلات عالیه آن را بگذرانند. خدمتی که شاید برای بعضی از افراد و خانواده‌های آن‌ها به دلیل تغییرات در شرایط، مدت و موضوعات دیگر به مشکل تبدیل شده است.

خدمت سربازی البته به غیر از کشور ما در برخی از کشور‌های دیگر نیز به صورت اجباری است و جوانان باید این دوره ضرورت را بگذرانند. قانون سربازی اجباری جوانان در برخی از کشور‌های اروپایی لغو شده، ولی در کشور‌های دیگر آسیایی، آمریکای جنوبی و آفریقایی در حال اجراست.  

در میان کشور‌های عضو اتحادیه اروپا طی خدمت سربازی در کشور‌های اتریش، دانمارک، سوئد، لیتوانی، استونی، فنلاند و جمهوری چک همچنان اجباری قلمداد می‌شود، هر چند که حداکثر طول دوره آن حدود یک‌سال است.

قدمت خدمت سربازی در ایران اکنون به ۱۰۰ سال رسیده است. موضوعی که اکنون دغدغه جوانان شده تغییرات و بحث‌ها درباره کاهش و یا عدم کاهش مدت زمان خدمت سربازی است. جایی که روزی در مجلس خبر از کاهش خدمت سربازی به ۱۲ ماه می‌دهد و روزی دیگر مسئولان ستادکل نیرو‌های مسلح به جد آن را رد می‌کنند.

مسئولان درباره کاهش مدت خدمت سربازی چه گفتند؟

اواخر ماه گذشته بود که خبر‌هایی درباره کاهش مدت خدمت سربازی منتشر شد. سردار تقی مهری رییس سازمان وظیفه عمومی فراجا اعلام کرد: «در راستای طرح تحول خدمت سربازی و اجرای عدالت برای همه سربازانی که در مناطق گوناگون کشور خدمت می‌کنند، با تهیه و پیشنهاد طرحی توسط ستاد کل نیرو‌های مسلح و تصویب فرمانده معظم کل قوا، مدت خدمت سربازی برای تمامی سربازان نیرو‌های مسلح سه ماه کاهش پیدا کرد.»

تنها چند روز پس از آن بود که نمایندگان مردم در مجلس مدت خدمت سربازی را میانگین ۱۲ ماه تعیین کرده و مقرر کردند که مشمولان بالای ۳۰ سال با دو فرزند از خدمت سربازی معاف شوند.

بر اساس بند (ت) ماده ۱۰۲ این لایحه؛ ستاد کل نیرو‌های مسلح به منظور تحکیم دفاع از استقلال، تمامیت ارضی کشور، استفاده از ظرفیت‌های ملی و ایجاد انگیزه لازم برای جوانان در انجام خدمت وظیفه و رشد تعالی و توانمندسازی و افزایش مهارت‌های آن‌ها در طول سال‌های اجرای برنامه هفتم توسعه نسبت به کاهش خدمت سربازی به میانگین ۱۲ ماه و جایگزینی سایر عضویت‌ها، تعیین تکلیف مشمولان غایب و دانشجویان مشغول به تحصیل در دانشگاه‌های معتبر خارج از کشور که به تأیید وزارتخانه‌های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت و درمان و آموزش پزشکی و شورای عالی آموزش حوزه‌های علمیه می‌رسد اقدام نماید.

احمد امیرآبادی فراهانی رئیس فراکسیون ایثارگران مجلس در ارتباط با تغییرات در قانون خدمت سربازی اظهار کرد: مجلس نباید قانونی را تصویب کند که منجر به هزینه برای کشور شود. اختیارات قانون سربازی باید طبق اصل ۱۱۰ با ستاد کل نیرو‌های مسلح هماهنگ شود.

وی افزود: اگر هماهنگی باشد قطعا شورای نگهبان هم ایراد نمی‌گیرد و به اجرا در می‌آید و اگر هماهنگ هم نشده باشد قطعا به مشکل خواهد خورد و حالا این که این هماهنگی میان دوستانی که این بحث تغییر قانون سربازی را به مجلس آورده‌اند با نیرو‌های مسلح انجام شده است یا خیر را متاسفانه در جریان نیستم.

رئیس فراکسیون ایثارگران مجلس درباره بحث کاهش مدت سربازی به ۱۲ ماه گفت: اگر این اتفاق به موضع دفاع و امنیت ملی در کشور لطمه نزند خوب است و برای همین عنوان می‌کنم که باید در این موضوع ستاد کل نیرو‌های مسلح نظر بدهد؛ به هر حال آن‌ها از وضعیت نیرو‌های انسانی و بحث موالید و تعداد یگان‌ها و تعداد سرباز‌ان مورد نیاز خود مطلع هستند.

اما پس از این تغییرات و این لایحه‌ها بود که وزیر دفاع آخرین حرف را در این ارتباط مطرح کرد و به نوعی مخالفت خود را با قانون مجلسی‌ها مطرح کرد.

امیر محمدرضا آشتیانی وزیر دفاع و پشتیبانی نیرو‌های مسلح در حاشیه جلسه هفته گذشته هیئت دولت درخصوص مصوبه مجلس درباره کاهش مدت خدمت سربازی اظهار کرد: در این زمینه مسئولیت با ستادکل نیرو‌های مسلح است و این موضوع باید با ستادکل هماهنگ شود.

این که خدمت سربازی به ۱۲ ماه کاهش پیدا می‌کند و یا همان ۲۱ ماه خواهد ماند موضوعی است که اکنون جوانان و خانواده‌های  افرادی که قصد انجام خدمت سربازی را دارند و یا در حال گذراندن آن هستند را با چالشی بزرگ رو به رو کرده است و چه بهتر بود که اگر مسئولین هر چه سریعتر و به صورت رسمی اعلام کنند که سربازی بالاخره چند ماه است و افراد بنا بر چه قانونی باید به سربازی بروند.

گزارش از محمدحسین نیک خوی متین