مجتبی همتیفر، رئیس سازمان ملی تعلیم و تربیت و معاون وزیر آموزش و پرورش درباره چرایی تبدیل مهدکودکها و پیش دبستانیها به کودکستان گفت: شورای عالی انقلاب فرهنگی سازمانی را به عنوان سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک تأسیس کرد. یک بخش از مأموریت این سازمان نوپا کودکستانها هستند؛ یعنی مراکزی که در آنها خدمت رسمی ارائه میشود. مجموعه خدماتی که به شکل مستقیم ارائه میشوند؛ مانند خانواده ها، اسباب بازی ها، کتاب ها، مجموعه محصولات و برنامه ها چه در فضای حقیقی و چه در فضای مجازی، در اساسنامه از مأموریت های این سازمان هستند.
همتی فر در پاسخ به دلیل قرار گرفتن این سازمان ذیل وزارت آموزش و پرورش گفت: به لحاظ ساختاری یک مأموریت دیگری هم دارد که توانمندسازی والدین است. این سازمان به عنوان عضو جدید خانواده تعلیم و تربیت وزارت آموزش و پرورش از اوایل سال ۱۴۰۰ تأسیس شد.
یکی از مهمترین مجموعههایی که کودکان یعنی از صفر تا شش سالگی به آن جا میروند، جمع میشوند، آموزش میبینند، تربیت میشوند یا نگهداری میشوند؛ کودکستانها هستند.
همتی فر درباره متولی اعطای مجوز به کودکستان ها گفت: قبل از شکل گیری سازمان، نهادهای مختلفی با عناوین مختلفی که حوزه مسئولیت و مأموریتشان بود، مجوزهایی را صادر میکردند. وزارت آموزش و پرورش به مراکزی با عنوان دوره پیش دبستانی مجوز میداد. سازمان بهزیستی به واسطه مأموریت قانونی خود مجوز مهد کودک ها را صادر می کرد. پیرو تذکر مقام معظم رهبری این سازمان برای جلوگیری از تکثر در مدیریت و یکپارچگی با عنوان کودکستان تاسیس شد.
او درباره مهمترین ویژگیهای فردی که صلاحیت لازم برای اداره کودکستان را دارد، گفت: لایههای مختلفی را تعریف کرده ایم از جمله این که مؤسس کسی است که مسئولیت حقوقی تأسیس مرکز را میپذیرد و در حوزه مسئولیتی که بر عهده اش به عنوان مدیر مسئول یا دارای مجوز است؛ دو دسته صلاحیت دارد. یکی صلاحیتهای عمومی است که فرد درگیر بعضی از آسیبها نباشد و بخشی هم سنی است که باید ۲۴ سال به بالا داشته باشند. در شرایطی که فرد تجربه دارد، نمیخواهیم مدرک گرا باشیم. حداقل مدرک باید کارشناسی رشتههای مرتبط با تعلیم و تربیت باشد. قاعدتاً در بعضی از مواقع ممکن است از مؤسسان قبلی باشند، اگر تجربه و حسن سابقه را به ما ارائه دهند، میپذیریم. گذراندن دوره مربوطه و اخذ گواهی صلاحیت حرفهای نیز مطرح است.
او گفت: متقاضیانی که درخواست تأسیس جدید دارند، تقاضا به شکل خود یادگیری و الکترونیکی در حال برگزاری است و با شرکت در آزمون گواهی را اخذ میکنند.
وی ادامه داد: مجموعه کارکنان کودکستانها چند بخش هستند. مؤسس که کل مجموعه را اداره میکند. رسته مدیریتی، شامل مدیر و معاون به اقتضای ظرفیت کودکستان است. تیم تربیتی که شامل مربی، کمک مربی، مربی مکمل است. بخشی هم رسته خدمات اداری هستند. بعضی از کودکستانها ابعادشان بزرگ است و نیاز به نیروی خدماتی، نیروی پشتیبان، نگهبان و کادر اداری دارند که در همه این رستهها وظایف مشخص شده اند.
او گفت: تا امروز ۳۲ هزار و ۷۰۰ پرونده در سامانه تشکیل شده اند که ۲۵ هزار مرکز تعیین تکلیف شده اند که به آن ها مجوز جدید با الگوی جدید داده شده است. ممکن است برخی نقص پرونده داشته اند که در همین یکی دو ماه آینده به نتیجه میرسند. مجوزهای جدید هم باید از طریق درگاه ملی مجوزها صادر شوند. بزرگوارانی که بخواهند مجوز جدید دریافت کنند، باید گواهی صلاحیت حرفهای را دریافت و به عنوان یک مدرک در سامانه بارگذاری کنند. یک پیش ثبت نام در درگاه سازمان انجام میدهند. حدود ۳ هزار درخواست پیش ثبت نام داشته ایم که از این تعداد قریب به ۲ هزار نفر در مسیر آموزش قرار گرفته اند. اگر بتوانند دوره را با موفقیت بگذرانند و برخط هم آزمون بدهند و موفق باشند، مدرک به شکل برخط صادر میشود.
او گفت: اگر کسی مرکزی به عنوان کودکستان داشته باشد، اما مجوز نگرفته باشد؛ فعالیتش غیر قانونی است و برخورد قانونی لازم انجام میشود.
برای شکل گیری مراکز ویژه اتباع مجوز خاص صادر میکنیم؛ اما تا الان درخواست مشخصی نیامده است و اتباع در کنار فرزندان ایرانی تحصیل میکنند؛ هیچ منعی برای این ثبت نام وجود ندارد و اگر کسی ثبت نام کند، ما استقبال هم میکنیم.
او درباره مؤلفههای مؤثر در افزایش یا کاهش شهریههای کودکستانها گفت: در ابتدا ما باید انتظارمان را تنظیم کنیم. این دوره، دوره آموزشی زبان، مهارت ها و بعضی از آموزشهای تخصصی نیست. بعضی از اینها واقعاً با اهداف سودجویانه است که بخشی از آنها ممنوعیت دارد مثلا آموزش زبان خارجی. الگوی شهریه در هیئت امنا مصوب شد و امسال آزمایشی اجرا میشود. الگویی که اجرا میکنیم پنج مؤلفه اصلی دارد. نیروی انسانی یکی از آن ها است. هزینه نیروی انسانی حدودا ۶۰ تا ۷۰ درصد شهریه را تعیین میکند.، مولفه بعدی فضا است. حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد هزینه به طور میانگین به این موضوع اختصاص دارد. خشی هم دارایی و تجهیزات است که ما برای اولین بار هزینه استهلاک را هم بر اساس قانون لحاظ میکنیم و در شهریه محاسبه می شود. سپس هزینه جاری و سود مؤسسه یک درصد مشخص از این هزینه ها است.
او ادامه داد: با این پنج عنصر به یک فرمول مشخص برای هر پایه یعنی شیرخوار، نوپا، نوباوه، پیش دبستانی یک و پیش دبستانی دو شهریهای تعیین شده است.
همتی فر گفت:به میزان کودکستانهایی که مسیرشان را طی کرده اند و شهریه برای آن ها اعلام میشود، بلافاصله سامانه کودکستان یاب در پشت این پایگاه قرار میگیرد و قابل جست و جو است. نکته این است که بخشی از مؤسسها هنوز این فرآیند را طی نکرده اند، به دلیل بعضی از چالشهایی که در محاسبه داشتیم. سامانه کار میکند و یک موتور جست و جو است؛ آن پایگاه داده هنوز متأسفانه تکمیل نشده است.
همتی فر گفت: تمام اطلاعات از مشخصات مؤسس، ظرفیت اسمی، شهریه و هر آنچه که یک والد میخواهد در گامهای بعدی حتی ما ارزیابی که از کودکستان میشود و تیمی که با آن کار میکند را هم کم کم اضافه میکنیم.
او گفت: اساساً باور ما این است که صدور مجوز خودش نظارت اولیه است، چون صلاحیت مؤسس بررسی میشود، مکان به لحاظ ایمنی تأیید میشود، یا حتی ما تفاهم نامه با وزارت بهداشت داریم که هم مکان و هم مؤسس و کارکنان را از نظر بهداشتی تأیید کند. گام بعدی رضایت میدانی است که واقعاً ضعف داریم، چون بازوی میدانی سازمان هنوز شکل نگرفته است. سامانه شکوا که در سایت سازمان به عنوان بازوی کمکی فعلاً راه افتاده است و در ادامه هم به عنوان بخش مکمل ما خواهد بود، چون مردم و به ویژه والدین را در این موضوع دخیل میدانیم که بتوانیم گلایههایی را که مطرح میشود، بلافاصله پیگیری کنیم.