حجت‌الاسلام و المسلمین علیرضا پناهیان، استاد حوزه و دانشگاه در برنامه «سمت خدا» شبکه سه سیما درباره دو عنصر اساسی جهاد که مجاهدت و دشمن‌شناسی است، گفت: حتی اگر جنگ در کار نباشد، خوب است خودمان و فرزندانمان را اهل جهاد بار بیاوریم. چون جهاد دارای تلاش، درگیری و دشمن‌شناسی است. اسلام روی واقع‌بینی تاکید دارد.
حجت‌الاسلام پناهیان ادامه داد: مهمترین اثر روانی قرآن خواندن واقع‌بینی است. واقع‌بینی مهمترین شاخص مسلمانی است. در مقابل واقع‌بینی کفر قرار دارد. کفر یعنی ندیدن یا نادیده گرفتن واقعیت‌ها. کسی مومن است، که آنقدر واقعیت‌ها را درست دیده و به مرحله ایمان و اطمینان رسیده است. عنصر دیگر جهاد شجاعت است. انگار جهاد آمده، شجاعت، ترس و ایمانمان را امتحان کند. چون ایمان احساس امنیتی است، که انسان در مقابل ترس به آن دست می‌یابد.
این استاد دانشگاه افزود: زندگی‌مان سرشار از ترس است. فرهنگی که مردمانش را با ترس بار آورده و مردم به ترس عادت کردند، نمی‌تواند آدم‌هایش را با فرهنگ ایمان آشنا و آشتی کند. چون مردم با ترس‌ها خو کردند. چنین افرادی از جهاد فراری هستند.
به گفته وی، شجاعت و حماسه یکی از موضوعات عزت‌بخش برای انسان است. در روایات آمده است: اهل جهاد باشید، به جهاد مبادرت کنید، تا عزت را برای خود و نسل و جامعه‌تان به ارمغان بیاورید. الان فلسطینیان در جهان عزتی را برای خود کسب کردند و مردمان غزه در نسل‌های بعد این عزت و سربلندی را دارند. آن‌هایی که دم از سازش با رژیم صهیونیستی می‌زدند، هیچ عزتی ندارند.