آغاز ریاست چین بر شورای امنیت سازمان ملل

ریاست دوره‌ای شورای امنیت سازمان ملل برغم ناتوانی این شورا به دلیل ممانعت برخی اعضای آن در تصویب قطعنامه‌ای برای برقراری آتش بس فوری در غزه، اکنون به کشور چین، یکی از اعضای دائم این شورا برای ماه جاری میلادی یعنی نوامبر رسیده است.

کشور چین از روز چهارشنبه به وقت محلی برابر با اول نوامبر ۲۰۲۳ و ۱۰ آبان ماه جاری به مدت یک ماه تا پایان ماه میلادی نوامبر، ریاست دوره‌ای شورای امنیت سازمان ملل را پس از برزیل بر عهده دارد.

در ماه اکتبر و همزمان با ریاست برزیل بر شورای امنیت سازمان ملل گروه‌های مقاومت فلسطین، مواضع رژیم اسرائیل را با عنوان عملیات "طوفان الاقصی" (هفتم اکتبر) هدف قرار دادند.

اعضای شورای امنیت سازمان ملل از زمان آغاز درگیری‌ها میان گروه‌های مقاومت فلسطین و اسرائیل تاکنون نتوانسته اند هیچ قطعنامه‌ای برای برقراری آتش بس فوری به تصویب برسانند. روسیه که خود با اوکراین در جنگ است، تاکنون دو قطعنامه برای بحران فلسطین و اسرائیل ارائه کرده است، اما قطعنامه هایش رای کافی برای تصویب در شورای امنیت کسب نکرده اند.

تاکنون پیش نویس قطعنامه‌های پیشنهادی از سوی روسیه (دو قطعنامه)، آمریکا و برزیل در شورای امنیت سازمان ملل یا رای نیاورده یا وتو شده است، اما پیش نویس قطعنامه پیشنهادی جدید برزیل بعنوان رئیس دوره‌ای شورای امنیت در ماه اکتبر که ریاستش بر این شورا در ۳۱ اکتبر پایان یافته است، روی میز دیپلمات‌ها برای بحث و بررسی قرار دارد.

پیش نویس قطعنامه پیشنهادی دوم برزیل برای بحران غزه همچنان در حال بررسی از سوی کشور‌هاست و در دوره ریاست چین بر شورای امنیت نیز پیگیری خواهد شد، اما منابع آگاه می‌گویند تصویب قطعنامه به آمریکا بعنوان عضو دائم شورای امنیت و حامی اسرائیل که دارای حق وتو است، نیز بستگی دارد.

برخی منابع آگاه می‌گویند انتظار اقدام موثر از سوی شورای امنیت در دوره ریاست چین بر این شورا می‌رود و برخی دیگر از تداوم مانع تراشی‌های آمریکا می‌گویند.

ژانگ جون سفیر و نماینده دائم چین در سازمان ملل روز دوشنبه به وقت محلی برابر با ۳۰ اکتبر ۲۰۲۳ و ۸ آبان ماه جاری در نشست اضطراری شورای امنیت درباره اوضاع خاورمیانه و فلسطین گفت: از اسرائیل به عنوان قدرت اشغالگر می‌خواهیم محاصره غزه و دستور تخلیه فوری را لغو کند.

سفیر چین در سازمان ملل که کشورش به همراه امارات متحده عربی درخواست این نشست اضطراری را کرده بودند، افزود که اسرائیل به حمله زمینی به غزه ادامه می‌دهد و یک فاجعه انسانی بی‌سابقه را به بار آورده است.

این دیپلمات ارشد چین تصریح کرد که از اسرائیل به عنوان رژیم اشغالگر می‌خواهیم به محاصره غزه پایان داده و طرح کوچ اجباری فلسطینیان را لغو کند.

وی تاکید کرد: امنیت از طریق مجازات دسته جمعی به دست نمی‌آید و پاسخ به خشونت از طریق خشونت منجر به نفرت و تقابل می‌شود.

لانا نصیبه سفیر و نماینده امارات در سازمان ملل در این نشست شورای امنیت گفت: درخواست خود برای آتش‌بس فوری در غزه را تکرار می‌کنیم. با توجه به اینکه ۱۱ هزار آواره در بیمارستان القدس حضور دارند، درخواست تخلیه آن با واقعیت همخوانی ندارد.

دیپلمات ارشد کشور امارات متحده عربی در سازمان ملل تصریح کرد که ۷۰ درصد از کشته شدگان در نوار غزه زنان و کودکان هستند نه اعضای حماس.

آمریکا ۲۶ مهرماه برابر با ۱۸ اکتبر نیز قطعنامه پیشنهادی برزیل را که خواستار توقف درگیری‌ها میان اسرائیل و نیرو‌های مقاومت فلسطین می‌شد تا کمک‌های بشر دوستانه وارد نوار غزه شوند، وتو کرد.

در واقع، واشنگتن قطعنامه پیشنهادی نخست برزیل را وتو کرد که خواستار «وقفه‌های بشردوستانه» برای ارسال کمک‌های حیاتی به میلیون‌ها نفر در غزه بود.

واسیلی نبنزیا سفیر و نماینده دائم روسیه در سازمان ملل در نشست شورای امنیت سازمان ملل افزود: «نمایندگانی که حمایت نکردند در واقع با توقف خونریزی در خاورمیانه مخالف بودند. اگرچه آن‌ها مطمئناً بهانه‌های رسمی ارائه خواهند کرد، اما آن‌ها ضعیف به نظر می‌رسند. شما انتخاب خود را کرده‌اید و باید مسئولیت آن را بپذیرید.»

شورای امنیت سازمان ملل متحد هیچ یک از اصلاحات روسیه در پیش نویس قطعنامه برزیل در مورد خاورمیانه را تصویب نکرد. روسیه دو اصلاحیه را برای پیش‌نویس قطعنامه خاورمیانه پیشنهاد کرد: یکی خواستار آتش‌بس فوری بشردوستانه است و دیگری حملات بی‌رویه به نوار غزه را محکوم می‌کند.

هر سال، مجمع عمومی، پنج عضو جدید را انتخاب و جایگزین اعضای قدیمی‌تری که دوره عضویتشان در ۳۱ دسامبر پایان می‌یابد، می‌سازد. پنج عضو دائم شورای امنیت شامل روسیه، چین، آمریکا، انگلیس و فرانسه می‌شوند که دارای حق وتو در این شورا هستند.

وظیفه اصلی این شورا حفظ صلح و امنیت بین‌الملل است که با یکجانبه‌گرایی برخی از این اعضا، از ماموریت اصلی خود دور شده و در موارد متعددی ناکارآمد بوده است. اسلوونی، کره جنوبی، گویان، سیرالئون و الجزایر پنج عضو جدید شورای امنیت هستند که جایگزین آلبانی، گابن، غنا، امارات و برزیل خواهند شد که دوره این کشور‌ها در ۳۱ دسامبر به پایان می‌رسد.

کشور‌های ژاپن، سوئیس، مالت، موزامبیک و اکوادور نیز اعضای جدید غیردائم شورای امنیت سازمان ملل هستند که دوره دو ساله عضویت آن‌ها از روز اول ژانویه ۲۰۲۳ آغاز شده است و جایگزین کشور‌های هند، نروژ، ایرلند، کنیا و مکزیک هستند.