هفدهم ربیع الاول سال اول از عام الفیل، قبل از طلوع خورشید آسمان مکه نور باران شد و وجود پربرکت خاتم الانبیا(ص) زمین تیره و تار آن زمان را نورانی کرد.
شهر مکه در آن روز برکت وجود سلاله خلقت را چشید و ملائک هلهله کنان به استقبال و خوش آمدگویی از این نوزاد تازه شکفته به زمین آمدند.
بانو آمنه، مادر بزرگوار رسول اکرم(ع) در آن شب خوشحال‌ترین زن روی زمین بود؛ چون از بطن او دردانه‌ای متولد شده بود که آسمان‌ها و زمین بر او سجده می‌کردند.
در شب قبل از میلاد اتفاقاتی مهم در سراسر جهان به وقوع پیوست که روایان از این حوادث تاریخی بسیار نقل کرده‌اند؛ در این باره با محمد عزیزی کارشناس مذهبی گفت‌وگویی داشتم؛ او می‌گوید: در کتب تاریخی آمده است که زمانی که پیامبری به دنیا می‌آمد، معجزات و امور خارق‌العاده‌ای در جهان اتفاق می‌افتاد که این وقایع آماده ساختن مردم برای پذیرش معجزات آن پیامبر است.
او می‌افزاید: می‌توان به وقایع خارق العاده‌ای که در زمان میلاد حضرت عیسی (ع) رخ داد اشاره کرد، ایشان بدون پدر متولد شدند و در حالی که هنوز در گهواره بودند با زبان فصیحی شروع به سخن گفتن کردند و از آینده‌ای که هیچ کس از آن اطلاع نداشت، خبر دادند؛ این اتفاق معجزه ایشان در زمان نوزادی بود.
این کارشناس مذهبی ادامه می‌دهد: به امور خارق العاده و معجزاتی که در زمان تولد هر یک از پیامبران اتفاق افتاده در لغت «اِرهاص» گفته می‌شود.
عزیزی بیان می‌کند: «ارهاص» در لغت به معنای آماده ساختن است و در اصطلاح لغوی به معنای وقوع کارهای خارق‌العاده‌ای است که قبل از تولد یا هنگام تولد پیامبران اتفاق می‌افتد؛ این وقایع از نبوت پیامبران در آینده حکایت دارد، تا مردم با مشاهده این معجزات، آماده شنیدن دعوت انبیا شوند.
بیشتر بخوانید
او تصریح می‌کند: به‌دلیل اینکه پیامبر اسلام (ص) برجسته ترین و آخرین پیامبر فرستاده شده از جانب خداوند بوده و شریعت ایشان آخرین و کامل‌ترین شریعت الهی است و از طرفی دیگر این شریعت تا قیامت زنده است؛ به همین دلیل معجزه‌ها و ارهاصات زمان تولدحضرت محمد (ص) بیشتر و عجیب‌تر از ارهاصات دیگر انبیا بوده است.
این وقایع همچنین در کتب تاریخی و از زبان راویان معتبر هم بیان شده است که در ادامه به این روایت‌ها می‌پردازیم.
درباره این اتفاقات از حضرت امیرالمؤمنین علی (ع) روایت شده است که همه دنیا در آن شب روشن شد و هر سنگ و کلوخ و درختی خندید و هر آنچه در آسمان‌ها و زمین بود خدا را تسبیح گفت.
بیشتر بخوانید
در همان بامداد تولد پيامبر اسلام (ص) همه بت‌ها از جا كنده و سرنگون شدند.
بیهقی نیز درباره حوادث شب ولادت پیامبر(ص) می‌نویسد:
«در شب میلاد پیامبر، ایوان کسری به لرزه درآمد و شکست (ترک) برداشت و چهارده کنگره آن فرو ریخت. آتشکده فارس که پیوسته روشن بود، خاموش شد.
دریاچه ساوه خشکید و موبد بزرگ در خواب دید که شتران تنومندی همراه اسب های عربی، از دجله گذشتند و در سرزمین ایران، پراکنده شدند»
همچنین به گفته راویان در آن شب، نوری از سرزمین حجاز پدید آمد و منتشر شد و تا مشرق زمین گسترش پیدا کرد.
عمرو بن امیه که آن زمان به علم ستاره شناسی عالم بود هم گفته است: «و همه بت‌ها در صبح آن شب به رو درافتادند و هیچ بتی در آن روز بر سر پا نبود.
و ایوان کسری در آن شب شکست خورد و چهارده کنگره آن فروریخت و دریاچه ساوه خشک شد و وادی سماوه پر از آب شد. آتشکده‌های فارس نیزکه هزار سال بود خاموش نشده بود، در آن شب خاموش گردید. موبدان فارس در خواب دیدند که شترانی سخت اسبان عربی را یدک می‌کشند و از دجله عبور کردند و در بلاد آنها پراکنده شدند.
و طاق کسری از وسط شکست‌خورد و رود دجله در آن وارد شد. در آن شب نوری از سمت حجاز بر آمد و همچنان به سمت‌مشرق رفت تا بدانجا رسید.»
این اتفاقات عجیب و خارق العاده برای اهالی علم و دیگران ادیان نشانه های خاص و معنادار بود به طوری که آمده است که برخی عالمان یهود با دیدن این وقایع به دنبال آن پیامبر وعده داده شده در تورات بودند ولی چون پیامبر را از آیین خود ندیدند شروع به انکار نبوت پیامبر اعظم(ع) کردند.
این کارشناس مذهبی تاکید می‌کند: «رحمة للعالمین» یکی از اوصاف بی بدیل پیامبر اسلام(ع) است، به دلیل اینکه صفت رحمت مخصوص خداوند متعال است و پیامبر تجلی رحمت او است،
عزیزی اظهار می‌کند: در آیه ۱۰۷ سوره انبیا آمده است که "وَمَا أَرْسَلْنَاكَ إِلَّا رَحْمَةً لِلْعَالَمِينَ" یعنی پیامبر(ص) برای همه عالمیان نه فقط برای کشور خود یا کشورهای همسایه یا حتی کره زمین بلکه برای تمام عالمیان در دوجهان رحمت است.
او می‌افزاید: تعبیر به عالَمین «جهانیان» آن چنان مفهوم وسیعى دارد که تمام انسان ها را در تمام اعصار و قرون، شامل مى شود و لذا این آیه را اشاره اى بر خاتمیت پیامبر اسلام مى دانند؛ چرا که وجودش براى همه انسان هاى آینده تا پایان جهان، رحمت، رهبر، پیشوا و مقتدا است، حتى این رحمت، از یک نظر شامل فرشتگان نیز مى شود.
این کارشناس مذهبی ادامه می‌دهد: «رَحْمَه لِلعالَمينَ» بودن خاص رسول خدا(ص) است و عالم از رحمت الهی به واسطه این بزرگوار بهره مند می‌شود؛ رحمت پیامبر(ص) مانند خورشیدی است که انوار آن تمام بشریت را می‌پوشاند و هرکس به اندازه توان و خواست خود از این رحمت بهره مند می‌شوند.
عزیزی بیان می‌کند: رحمت در لغت به معنای مهربانیِ زیاد و شفقت فراوان است؛ امام خمینی در صحیفه نور خود گفته بودند که رحمت پیامبر برای همه مردم بود و پیامبر دلشور و مهربان همه مردم بود ولی در کنار این رحمت غضب هم داشتند به طوری که برای کسانی که غرق در ضلالت بودند و فساد شان ممکن بود به افراد هدایت شده هم سرایت کند؛ پیامبر با آنها با غضب برخورد می‌کردند.
او می‌افزاید: پیامبر اکرم(ص) برای همه انسان‌ها در تمام دوران‌ها الگوی بسیار خوبی هستند، همانطور که همگان می‌دانند در دوران قبل از نبوت، ایشان به محمد امین مشهور بودند همین امانت داری در خلق و خوی این بزرگوار باعث شده بود که حتی کسانی که دشمن ایشان بودند به پیامبر(ع) اعتماد می‌کردند و اموال خود را به ایشان می‌سپردند.
در هفده ربیع الاول سال ۸۳ هجری قمری، ششمین خورشید امامت طلوع کرد و بار دیگر مدینه منور را نور باران کرد؛ محمدی دیگر از تبار رحمت للعالمین پا بر عرصه وجود گذاشت.
نامشان جعفر و به ابوعبدالله مشهور هستند، معروف ترین لقب ایشان صادق است.
امام همامی که به عنوان میراث‌دار سنت نبوی با دانش بیکران خود مکتبی فراگیر و دانش محور را پایه گذاری کرد و توانست با نشر آموزه های دینی و ترویج تعالیم اسلام، زمینه ایجاد تمدن اسلامی را فراهم آورد.
ایشان با بنیان نهادن این مکتب، عاشق علم و معارف را بهره مند و سیراب از این چشمه لایتناهی می‌کردند؛ در روایات تعداد شاگردان ایشان را از چهار هزار نفر تا دوازده هزار نفر آورده اند.
گزارشگر: فاطمه بک زاده