سربازان فرهنگی برای پاسداشت زبان فارسی همزمان با روز شعر و ادب پارسی مراسمی با عنوان بزرگداشت استاد شهریار با حضور ادیبان دیگر کشورهای فارسی زبان در استودیو شماره یک ساختمان شهدای رادیو برگزار شد.
در این مراسم برخی از شخصیتهای ادبی و شاعران ایران، هند و تاجیکستان در خصوص شخصیت ادبی این شاعر نامی ایران سخن گفتند.
علی بخشی زاده معاون صدا، سید محمد حسینی معاون امور مجلس رئیس جمهور، محمد جعفر محمد زاده رئیس شورای پاسداشت زبان فارسی، سید مرتضی کاظمی دینان مدیر رادیو فرهنگ، مراد جان بوری بایف رئیس موسسه فرهنگی اکو از تاجیکستان، بلرام شکلا رئیس مرکز فرهنگی سفارت هند در ایران، حسین اسرافیلی شاعر، هادی سعیدی کیاسری پژوهشگر زبان و ادب فارسی و احسان شکرالهی مدیر انتشارات کتابخانه مجلس شورای اسلامی، محمد میرکیانی نویسنده و پژوهشگر وجمعی از شعرا و مدیران فرهنگی حضور داشتند.
در ابتدای مراسم اسماعیل آذر که اجرای برنامه را برعهده داشت درباره اهمیت زبان فارسی نکاتی را بیان کرد و با قرائت اشعاری از استاد شهریار به ویژگیهای زبانی شعر وی اشاره کرد.
سید محمد حسینی معاون امور مجلس رئیس جمهور دیگر سخنرانی بود که نکاتی را درباره شخصیت استاد شهریار بیان کرد.
معاون رئیس جمهور انس، الفت و آشنایی با قرآن را رمز ماندگاری و جاودانگی استاد شهریار دانست و گفت: در اشعار شهریار حفظ اصالت و هویت دینی و ملی و توجه به مبانی اعتقادی و عشق و علاقه به اهل بیت عصمت و طهارت موج میزند و از مضامین بالایی برخوردار است به نحوی که قابلیت جهانی شدن دارد.
وی ادامه داد: شهریار از شخصیتهای نام آور و برجسته است که در بین نسل جوان به اندازه کافی شناخته شده نیست از این رو وظیفه داریم ابعاد شخصیت و اندیشه ایشان را به نسل جوان بیشتر معرفی کنیم.
معاون رئیس جمهور با اشاره به زوایا و ویژگیهای مختلف استاد شهریار گفت: صفا، صمیمیت، سادگی، اخلاص، آشنایی با آداب و رسوم و آیینهای ایران زمین و نیز آشنایی با مسائل اجتماعی و سیاسی معاصر از خصلتهای بارز استاد شهریار است. ایشان وقایع مشروطه در دوره قاجار تا کودتای اسفند ۱۲۹۹ رضا پهلوی، کودتای ۲۸ مرداد، دوران انقلاب و جمهوری اسلامی و جنگ تحمیلی را درک کرده و در اشعار خود بخشی از این قضایا را بیان کرده است.
معاون پارلمانی رئیس جمهور گفت: شهریار با قرآن انس، الفت و آشنایی عمیقی داشت و در مقطعی به کتابت قرآن میپردازد و درباره علت انجام این کار میگوید میخواهم به طور مداوم و عمیق با مفاهیم قرآن ارتباط برقرار کنم و در راستای تفکر و تدبر عمیق در قرآن به نگارش آن روی میآورد و با توجه به این شناخت، در اشعارش از عظمت و اعجاز قرآن سخن میگوید لذا از رموز ماندگاری اشعار او این است که با کلام وحی و آموزههای قرآن و اهل بیت عصمت و طهارت آشنایی دارد و بیتردید هر اثری صبغه و رنگ الهی داشته و در جهت رضایت الهی باشد حتی اگر صدها سال از آن بگذرد ماندگار و جاودانه خواهد بود.
حسینی خاطرنشان کرد: شهریار فردی مومن، حساس، فروتن و درویش مسلک بود و علاوه بر زبان ترکی و فارسی با ادبیات عرب هم آشنایی و تسلط داشت لذا در اشعارش از مضامین والای قرآن و نهج البلاغه استفاده فراوانی به عمل آورده است.
معاون رئیس جمهور گفت: شهریار در ۲۵ سالگی اولین دفتر شعر خود را با مقدمه ملک الشعرای بهار منتشر میکند و ملک الشعرا در دیباچه آن تعبیر زیبایی دارد با این مضمون که شهریار نه تنها افتخار ایران بلکه افتخار شرق است.
معاون پارلمانی رئیس جمهور افزود: شهریار علاوه بر شعر کلاسیک در شعر نیمایی نیز تبحر داشت و همانطور که به حافظ و سعدی عشق میورزید به نیما نیز علاقه داشت و بیش از ۵۰ سال بر شعر فارسی متمرکز بود و در این مدت خالق آثار دلنشینی گشت.
معاون رئیس جمهور گفت: در اشعار شهریار توجه به اسلامیت و ایرانیت موج میزند و هرگز گرفتار برخی دوگانههای کاذب نشد و نشان داد که انسان هم میتواند مسلمان و شیفته اهل بیت علیهم السلام باشد و هم یک ایرانی که از افتخارات و فرهنگ ایرانی حمایت میکند و شهریار در زمانهای که برخی دلداده شرق و غرب بودند دلبسته قرآن و اهل بیت علیهم السلام بود.
معاون پارلمانی رئیس جمهور با بیان اینکه رهبر فرزانه انقلاب از شهریار به عنوان یک حکیم یاد کردند بیان داشت: اشعار شهریار در کنار برخورداری از ذوق و قریحه ادبی برجسته از مضمون و محتوای عالی نیز برخوردار بود و این دو در کنار یکدیگر باعث ماندگاری و تاثیرگذاری اشعار شهریار شده است.
دکتر حسینی افزود: رهبر معظم انقلاب در دیدار اعضای کنگره بزرگداشت استاد شهریار در سال ۱۳۷۱ در مورد شخصیت شهریار میفرمایند که «شهریار شاعر متواضعی بود. دنبال نام و نشان نبود و برای خدا و وظیفه کار میکرد و حالا خدای متعال، پاداش او را میدهد. امروز شهریار در داخل کشور ما یک چهره بسیار نورانی است و محبوبیت عجیبی که شهریار پیدا کرده بخاطر خدمات و کار برای خدا بود که او انجام داد.
سربازان فرهنگی برای پاسداشت زبان فارسی تمام قد ایستاده اند
سید مرتضی کاظمی دینان مدیر رادیو فرهنگ هم در بخش دیگری از این مراسم نکاتی را پیرامون پاسداشت زبان فارسی در معاونت صدا و به خصوص رادیو فرهنگ بیان کرد و گفت: پاسداشت زبان فارسی از اولویتهای معاونت صدا و به خصوص رادیو فرهنگ است. تاکید مقام معظم رهبری هم توجه به زبان فارسی است.
وی ادامه داد: رادیو فرهنگ علاوه بر اینکه به صورت روتین برنامههایی را به شعر و ادب فارسی اختصاص میدهد، به مناسبت روز ملی شعر و ادب فارسی نیز ویژه برنامههای مختلفی را راهی آنتن کرده است. از جمله وبژه برنامههای «در دری»، «نغمههای نیمایی»، «چهارباغ»، «ققنوس»، «حریر سخن» و... اشاره کرد.
وی همچنین افزود: این ویژه برنامهها در راستای جریان سازی و فرهنگ سازی پاسداشت زبان فارسی تدارک دیده شده است. با زبان رسا و بلند به نمایندگی از سربازان فرهنگی جمهوری اسلامی اعلام میداریم همانطور که سربازان پاسبان حریم جغرافیایی کشور هستند، ما سربازان فرهنگی از این زبان پاسبانی میکنیم و کمترین هجمهای را در این زمینه نمیتابیم.
وی بر اهمیت پاسداشت زبان و ادبیات فارسی در معاونت صدا تاکید کرد وگفت: توجه به زبان فارسی یکی از اولویتهای رادیو فرهنگ و برنامه سازان شبکههای رادیویی است که تاکید فراوان مقام معظم رهبری بر این موضوع نیز وظیفه ما را سنگینتر کرده است.
مدیر رادیو فرهنگ اضافه کرد:بیست و هفتم شهریور روز خاموشی یکی ازمشاهیر بلند آوازهی ایران (محمدحسین بهجت تبریزی) است که درسال ۸۱ با تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی سالروز درگذشت این شاعر به نام روز شعر و ادب پارسی نامگذاری گردیده است و یکی از اهداف اصلی این نامگذاری برقراری رابطهی مناسب بین تمام اقوام با توجه به شعرهای فارسی زبان است.
کاظمی دینان با اشاره به بیانات رهبری پیرامون زبان و ادبیات فارسی که توجه به آن را یکی از فرایض انقلابی و اسلامی دانستند و زبان فارسی را موضوعی تجملاتی و زینتی نخواندند گفت: برگزاری گرامیداشت روز شعر و ادب را بهانهای برای فرهنگسازی و جریان سازی برای توجه مردم به امر خطیر پاسداشت زبان وادبیات فارسی است.
مدیر رادیو فرهنگ در ادامه بیان داشت: ما در عرصه فرهنگی قاطعانه برای پاسداشت زبان و ادبیات فارسی که زیربنا و اصل و اساس هویت و فرهنگ ماست تمام قد ایستاده ایم و کمترین هجمهای را تحمل نمیکنیم واگر برخی از سیاستمداران کشورهای همسایه که به اصول بدیهی دیپلماسی ناآگاه هستند و با الفاظ فریبنده و موج سواری بر موضوعات قومیتی سعی بر پیشبرد اغراض سیاسی خود دارند و در کنار مرزهای جغرافیایی ما سوره فتح میخوانند ما نیز به عنوان سربازان فرهنگی یکصدا سوره نصر را بلند قرائت میکنیم.
کاظمی دینان کلام خود را با ابیاتی از شهریار که بر همدلی ایرانیان و اهمیت زبان و ادبیات فارسی تاکید داشت به پایان رسانید که اختلافِ لهجه ملیت نزاید بهرِ کس/ملتی با یک زبان، کمتر به یاد آرد زمان/گر بدین منطق تو را گفتند ایرانی نهای/صبح را خوانند شام و آسمان را ریسمان.
شهریار در تاجیکستان شاعری محبوب است
همچنین، در این مراسم، مرادجان بوری بایف رئیس مؤسسه فرهنگی اکو گفت: زبان فارسی از محبوبیت جهانی برخوردار است و به عنوان دومین زبان جهان اسلام به شمار میرود. امروز میلیونها سخنور در ایران، افغانستان و تاجیکستان این زبان را صحبت میکنند.
بوری بایف با اشاره به جایگاه شعر در زبان فارسی، گفت: زبان فارسی، به عنوان زبانی غنی در آفرینش شعری برای انتقال مفاهیم مختلف پذیرفته شده است.
رئیس مؤسسه فرهنگی اکو، شهریار را استاد مسلم غزل فارسی دانست و عنوان کرد: شاعران معاصر فارسی زبان نظیر سعدی، حافظ، اقبال لاهوری و شهریار نقش مهمی در ثبت وقایع تاریخی، انتقال مفاهیم عمیق و معرفی زبان فارسی به دنیا داشته اند.
مراد جان بوری بایف زبان فارسی را شورانگیز خواند و گفت: زبان فارسی هزاران سال با پویایی توانسته گنجینهای را در خود از اشعار شاعران و نویسندگان حفظ کند.
وی شهریار را احیاگر غزل فارسی دانست و افزود: در میان شاعران معاصر استاد شهریار از حیث شهرت و اعتبار کمنظیر است و معتقد به نوگرایی و تحول است.
بوری بایف با اشاره به استقبال از اشعار شهریار در تاجیکستان متذکر شد: شهریار و اشعار وی در این کشور از محبوبیت بالایی برخوردار است. اشتهار شهریار در تاجیکستان به ۵۰ سال قبل بر میگردد که به دنبال سرودن دو شعر معروف «از کوری چشم فلک امشب قمر اینجاست ...» و نیز «آمدی جانم به قربانت، ولی حالا چرا...»
رئیس موسسه فرهنگی اکو زبان فارسی با اشاره به پیشینه انتشار آثار شهریار در تاجیکستان، یادآور شد: ۲۴ سال قبل دو ادیب تاجیک برگزیده آثار شهریار را به خط سیریلیک به چــاپ رساندند. او ستاره درخشان آسمان ادب فارسی است. همچنین در این مراسم، قطعاتی از موسیقی سنتی ایرانی در فضای سالن طنین انداز شد.
شاعر هندی شعری در وصف زبان فارسی خواند
بلرام شکلا رئیس مرکز فرهنگی سفارت هند در ایران و از شعرای این کشور نیز گفت: زبان فارسی را نمیتوان از تاریخ هند جدا کرد و پیوندی که به واسطه این زبان میان ایران و هند ایجاد شده است، گسستنی نیست.
وی ادامه داد: یک ضربالمثل قدیمی میگوید که هر چیز که به هند وارد شود، دیگر از آن خارج نخواهد شد و این موضوع برای زبان فارسی نیز صدق میکند.
در بخشی از این مراسم وی یکی از سرودههایش را، با مضمون علاقه به زبان و ادب فارسی، در جلسه خواند.
بخشی از متن این شعر به این شرح است.ای که میپرسی چرا من فارسی را دوست دارم؟ /در هجوم صد زبان من این یکی را دوست دارم؟ /، میرساند فارسی با من نشانهای نیاکان/ وارث خط و زبان پهلوی را دوست دارم، / با زبان فارسی سررشتۀ هندی سرشته/ هندیام، هر تار و پود مادری را دوست دارم [...].