برنامه گفت وگوی ویژه خبری امشب به بررسی آخرین وضعیت بازار لاستیک و تامین مواد اولیه آن با حضور جمال میرزایی رئیس انجمن تولیدکنندگان لاستیک، محمد رضا آل طاها رئیس اتحادیه فروشندگان لاستیک و روغن، صفدری مدیرکل دفتر صنایع شیمیایی و پلیمری وزارت صمت و قاسم پالوج مدیرکل بازرسی کالاهای سرمایه ای سازمان حمايت پرداخت.
موضوع تامین مواد اولیه لاستیک به کجا رسید؟
میرزایی: مشکلات ما از انتهای سال شروع شد و تا به امروز ادامه دارد. در هفته های اخیر وعده هایی برای تخصیص ارز مورد نیاز داده شد در مدت اخیر به دلیل عدم تخصیص ارز بخشی از ظرفیت های تولید را از دست دادیم. درحال حاضر قول مساعد دادند که این مشکل رفع شود و ما هم پیگیر هستیم.
ارز مورد نیاز چه زمانی به دست تولیدکنندگان می رسد؟
صفدری: از ابتدای سال برمبنای ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان قرار بود تخصیص هایی داده شود و در مرحله ترخیص مشکلات دیگری در حوزه ارز داشته ایم که با بانک مرکزی صحبت و اعلام شده است که تامین ارز صورت گیرد. خرید ارز کمتر از یک هفته انجام می شود .
وارد کنندگان قول هفته آینده را داده اند که براساس اسناد و مستندات امیدواریم این مشکل مرتفع شود و تا انتهای هفته آینده به نتیجه برسد.
تولید لاستیک با تخصیص ارز به چه میزان می رسد؟
صفدری: اینکه بازار ملتهب است و کاهش تولید نسبت به سال گذشته داریم را قبول دارم. طبق سامانه جامع تجارت کاهش ۱۴ درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته داشته ایم . میزان تولیدات ما در سال گذشته ۹ میلیون حلقه بوده و امسال به ۸ میلیون حلقه رسیده و یک میلیون حلقه کاهش تولید در لاستیک سواری داشته ایم.
۲۴ میلیون حلقه لاستیک نیاز سالانه ما است و ۲۱ میلیون حلقه از محل تولیدات داخل و مابقی از محل خارجی تامین می شود.
یک درصد کاهش واردات لاستیک سواری به دلیل کاهش نرخ ارز داشته ایم بانک مرکزی مبالغ را به ذی‌نفعان فروشندگان خارجی بدهد مشکلات حل می شود. پیگیری های متعدد کردیم تا هفته آینده به نتیجه می رسیم.
دو نرخی شدن لاستیک ناشی از چیست؟
آل طاها: در شرایط فعلی تولید، انگیزه تولیدکنندگان از بین رفته است. اگر لاستیک را به موقع تحویل دهند توزیع لاستیک را به صورت عادلانه خواهیم داشت. نرخ مصوب برای لاستیک داریم و نرخی فراتر از آن به نظرم ناشی از ضعف در تولید از طرف تولید کننده است که به توزیع کنندگان مربوط نمی شود.
زمانی که عرضه و تقاضا متناسب نباشد افزایش قیمت و دو نرخی شدن بازار ایجاد می شود. همچنین یک سری تقاضای کاذب ایجاد شده که نیاز به لاستیک را بیشتر کرده است.
لاستیک که نباشد عرضه کم می شود این عدم تعادل باعث یک تنش خواهد شد و نظارت زمانی جواب می‌دهد که تخلفی در آن صورت گیرد. عرضه را باید جبران کرد و زمانی که من به عنوان توزیع کننده، لاستیکی تحویل نگرفته ام چگونه عرضه صورت گیرد.
علت توزیع نامتوازن در بازار لاستیک چیست؟
میرزایی: ۸ میلیون حلقه لاستیک سواری تولید شده اما ۸ میلیون و ۱۰۰ هزار توزیع شده و مواد انبارها را کاهش داده ایم و صادرات را هم به حداقل رسانده ایم. علت ملتهب بودن بازار دو نرخی بودن آن است.
در بخش توزیع، خارج از شبکه عرضه شده است دو نرخی بودن باعث شده است که افرادی هم که نیاز به لاستیک ندارند، لاستیک درخواست کرده اند. ما نرخ مصوب برای عرضه داریم و تولید کننده با نرخ مصوب وارد بازار میکند و خارج از نرخ مصوب توسط توزیع کنندگان به فروش می رسد.
نیاز بازار به لاستیک چقدر است؟
میرزایی: نیاز کشور ۲۴ میلیون حلقه است و قاعدتا نباید مشکلی در مصرف داشته باشیم تقاضای کاذب در بازار وجود دارد به ازای هر کد ملی نیاز به درخواست لاستیک می کنند.
علت دو نرخی بودن لاستیک چیست؟
پالوج: مجموع مسائلی در تولید و تقاضای کاذب باعث نابه سامانی در این بازار شده است. از ابتدای سال ۶هزار و۸۰۰ بازرسی در سطح عرضه صورت گرفته و۹۲۰ پرونده تشکیل شده است و تمامی پرونده ها بررسی شده و احتکار هم از دیگر موارد این حوزه شده است.
این پرونده به محاکم ارسال شده است وبرای رفع این نابه سامانی ها، اقداماتی انجام شده است توزیع مستقیم لاستیک و تایر سوار ی در دستور کار است. اگر عرضه کافی به واحدهای صنفی انجام نشود این شایعه ایجاد می شود که لاستیک نیست در نتيجه قیمت ها افزایش می یابد.
نظر شما چیست و در چه سایزهای کمبود داریم؟
آل طاها: توزیع لاستیک در سه سایز ۱۳،۱۴ و۱۵ کم است و بازار با این سه سایز سازگاری ندارد سازمان حمایت باید نظارت کند .
چه زمانی توزیع کنندگان و تولیدکنندگان به سامانه فروشگاهی متصل می شود؟
صفدری: تا سامانه های فروشگاهی برقرار نشود نمی شود نظارت کرد و نظارت های سنتی پاسخ گو نیست . نسبت به سال گذشته کاهش تولید داریم اما توزیع ما به ۸ میلیون و ۲۰۰ هزار حلقه رسیده است. میل به گران فروشی در اصناف لاستیک وجود دارد و با توزیع فروشگاهی این بازار ساماندهی می شود.
باید نظارت‌ها بیشتر شود و توزیع کنندگان به تکالیف خود بپردازند به طوری که با نصب یک بنر در تایر فروشی بخش زیادی از مشکلات و گران فروشی حل شد. نظارت کافی باید داشته باشیم و در حال حاضر شاهد آن هستیم میل به گران فروشی وجود دارد.
مسئول اتصال فروشگاه ها به سامانه فروشگاهی کیست؟
صفدری: تا زمانی که آموزش کامل نشود نمی شود به سامانه فروشگاهی متصل شد. آموزش را به تمامی اتحادیه ها ارائه کرده ایم و تا پایان ماه و با اتمام آموزش به سامانه شفافیت فروشگاهی متصل خواهند شد.