محمد مجابی درباره پدیده گرد و غبار در زمین اظهار داشت: حدود چند میلیارد تن گرد و غبار در جو زمین وجود دارد که در سراسر دنیا میچرخد. شرایط هواشناسی و پارامترهایی همچون رطوبت خاک و سرعت باد در سطح زمین در حجم و جرم برخاست خاک بسیار اثرگذار هستند. در هر توفان گردوغبار حدود ٨٠ هزار تن خاک تا ارتفاع ٨-١٠ کیلومتری از سطح زمین جابجا و بعضا از مرز کشورها نیز عبور میکنند. گذشته از این، نشستن گردوغبار روی پهن برگان اختلال جدی در فتوسنتز و تنفس درختان به وجود میآورد، ولی این پدیده همیشه مضر نیست.
وی با بیان این که اثرات گرد و غبار همیشه منفی نیست، افزود: جنگلها به طور مستمر از مواد مغذی گرد و غبارهای موجود در جو استفاده میکنند. در حال حاضر ۲۰ تا ۲۵ درصد از گرد و غبارهای موجود در جو به علت فعالیتهای انسانی افزایش پیدا کرده است.
مجابی با اشاره به این که نیمی از گرد و غبارهای جهان از حوالی آفریقا به گردش درمیآیند، توضیح داد: این گرد و غبار از مسیر ایران عبور میکند.
وی با تاکید براینکه برخی از مناطق شرقی ایران کانونهای گرد و غبار هستند، اظهار داشت: گرد و غبارهای موجود در ترکمنستان و حوالی این کشور در افزایش میزان گرد و غبارهای ایران تاثیر میگذارند. بارندگی در خاورمیانه کاهش یافته و آن دسته از زمینهای کشاورزی که به علت بیآبی، بیکار ماندهاند؛ در افزایش مقدار گرد و غبار موثر هستند.
رئیس کمیته محیط زیست مجمع تشخیص مصلحت نظام ادامه داد: گرد و غبارهای عادی از نظر ماهیت با گرد و غبارهای ایجاد شده به دست انسان تفاوت دارد. کشورهایی که درگیر جنگ هستند، میتوانند با گرد و غبار، آلایندههای دیگری را هم به همراه آورند.
مجابی گفت: یک بلوک ۲ میلیون هکتاری در عراق و یک بلوک ۱۰ میلیون هکتاری در عربستان وجود دارند که بر میزان گرد و غبار ایران اثر جدی میگذارند.
وی افزود: افزایش گرد و غبار توسط انسان تعادل را برهم میزند و با توجه به آلایندههای انسان ساخت موجب کاهش کیفیت هوا و نیز تاثیر متقابل بر تغییر اقلیم میشود.
مجابی در پایان درباره مسئله خشکی برخی تالابهای مهم ایران گفت: ضروری است در برنامه هفتم توسعه به حق آبه تالابها توجه جدی شود.
اجلاس بین المللی توفانهای ماسه وگرد و غبار ١٨ و ١٩ شهریور ماه در تهران برگزار میشود.