خراسان رضوی با برخورداری از حدود ۹ درصد جمعیت دانش آموزی، حدود هشت درصد جمعیت فرهنگیان و داشتن بیشترین شمار دانش آموزان استثنایی با جمعیتی افزون بر ۱۸ هزار نفر، جایگاه مهمی در حوزه تعلیم و تربیت کشور دارد که دولت سیزدهم در طول ۲ سال گذشته از فعالیت خود، اقدامات موثر، مثبت و شایان توجهی را در این خطه رقم زده است.
دست و پنجه نرم کردن با کمبود فضای آموزشی و ورزشی و عقب ماندگی از استانداردها، کمبود معلم و درمان‌های موقت برای جبران آن از جمله افزایش ساعت تدریس، به‌کارگیری معلمان بازنشسته، جذب نیرو‌های حق التدریس و خرید خدمات آموزشی همه و همه از جمله مسائلی است که امروز همزمان با رشد جمعیت و افزایش شمار جمعیت دانش آموزی و البته مهاجرت و تجمع دانش آموزان در مناطق حاشیه‌ای شهر‌های خراسان رضوی، این استان را آزار می‌دهد.
خراسان رضوی به عنوان دومین استان پرجمعیت کشور پس از تهران، با حدود ۹ درصد جمعیت دانش آموزی، جایگاه حساسی در حوزه تعلیم و تربیت دارد که حضور بیشترین شمار دانش آموزان اتباع خارجی کشور و نیز پراکنش بالای جمعیت دانش آموزی و در مواردی انباشت حجم دانش آموز در مناطقی، چون "تبادکان" مشهد، این حساسیت را تشدید کرده است.
اما رویکرد مثبت دولت سیزدهم و توجه به این چالش ها، برنامه ریزی و هدفمندی برنامه‌ها برای حل این مشکلات نقطه مثبت اقدامات انجام شده دولت در ۲ سال اخیر در حوزه تعلیم و تربیت خراسان رضوی بوده است و مدیران آموزش و پرورش این استان نیز در میزگرد ایرنا به گوشه‌هایی از آن اشاره کرده اند.
جذب ۹ هزار معلم در سال تحصیلی جدید
امیر شوشتری مدیرکل آموزش و پرورش خراسان رضوی از جذب ۹ هزار نفر آموزگار، معلم و دبیر برای سال تحصیلی جدید در این استان خبر داد.
او افزود: تاکنون ۲ آزمون برای جذب آموزگار در استان برگزار شده است.
مدیرکل آموزش و پرورش خراسان رضوی با بیان اینکه آموزگاران ابتدایی با آماری در حدود ۱۰ هزار نفر در یک ماه و نیم گذشته مصاحبه داشته اند، ادامه داد: از این تعداد حدود چهار هزار نفر برای مقطع ابتدایی جذب خواهند شد.
شوشتری بیان کرد: در آزمون دوم حدود ۲ هزار و ۲۰۰ نفر برای مقطع متوسطه جذب خواهند شد و بیش از ۲ هزار نفر هم خروجی معلمان دانشگاه فرهنگیان خواهد بود.
او تصریح کرد: همچنین امسال ۱۲ هزار نفر شرایط بازنشستگی را داشته‌اند که از این تعداد حدود چهار هزار نفر استمرار خدمت داشتند، ضمن اینکه کمبود معلم را با همین ساعات غیرموظف همکاران همانند حق‌التدریس تامین خواهیم کرد.
مدیرکل آموزش و پرورش خراسان رضوی تاکید کرد: طرح‌های توانمندسازی همکاران برای ورود به سال تحصیلی جدید از دیگر برنامه‌های ما است و تمام معلمان و مدیران، در مدارس غیر دولتی را در قالب طرح بسیار بزرگی با همکاری دانشگاه فرهنگیان و آموزش و پرورش و مشارکت‌های مردمی برای آموزش و دوره‌های ضمن خدمت هدفمند زیر پوشش خواهیم برد.
شوشتری اظهار کرد: طرح‌های توانمندسازی برای سال تحصیلی جدید در تابستان برای رشته‌های فنی در حال برگزاری است و کلیه دوره‌های ضمن خدمت و توانمندسازی همکاران از امسال به بعد بر عهده دانشگاه فرهنگیان خواهد بود که تفاهم‌نامه‌هایی در این خصوص به امضا رسیده است.
او افزود: ۲۳۲ مدرسه با حدود هزار و ۱۰۰ کلاس درس، ۱۰۰ کلاس درس تربیت بدنی و ۲۱۰ اتاق بهداشت در طول هفته دولت در استان راه‌اندازی شده است.
مدیرکل آموزش و پرورش خراسان رضوی ادامه داد: علاوه بر این هشت سالن ورزشی و چهار استخر هم در قالب همین طرح‌ها افتتاح می‌شود.
شوشتری بیان کرد: گروه‌های جهادی در قالب گروه‌های فنی، بسیج دانش‌آموزی و طرح شهید عجمیان در حال ارائه خدمت در این حوزه هستند.
او با اشاره به تغییراتی گسترده که در رابطه با مدیران مدارس و به دنبال ارزیابی صورت گرفته توسط مناطق صورت گرفته است، تصریح کرد: تغییر و تحولات و توانمندسازی مدیران مدارس را آغاز کرده‌ایم و اولین مرکز مشاوره حل اختلافات خانوادگی زوجین فرهنگی به همت معاونت پرورشی و مرکز مشاوره در هفته دولت افتتاح شده است.
مدیرکل آموزش و پرورش خراسان رضوی با اشاره به برخی از اقدامات صورت گرفته توسط آموزش و پرورش در سال گذشته، تاکید کرد: ما در سال گذشته ۱۳۰ زمین چمن مصنوعی با افزایش ۴۰۰ درصدی نسبت به کل سنوات قبل ایجاد کرده ایم و به صورت کلی در یک سال و نیم گذشته هزار و ۹۰۰ کلاس درس به مدارس استان اضافه شده است.
افزایش سرانه فضای ورزشی دانش آموزی خراسان رضوی
صفدر سلطانی معاون تربیت بدنی و سلامت اداره کل آموزش و پرورش خراسان رضوی گفت: در سال گذشته تحصیلی سرانه فضای ورزش دانش آموزی این استان چهار صدم متر مربع افزایش یافته است.
او افزود: هم اکنون استان خراسان رضوی در مجموع ۴۵۱ باب فضای ورزشی اعم از سرپوشیده و روباز شامل سالن، استخر و زمین ورزشی دارد که مساحت آن‌ها ۵۷۰ هزار متر مربع است.
معاون تربیت بدنی و سلامت اداره کل آموزش و پرورش خراسان رضوی ادامه داد: با احتساب مجموع متراژ این فضا‌های ورزشی، سرانه فضای ورزشی استان برای هر دانش آموز ۴۱ صدم متر مربع است.
سلطانی بیان کرد: امسال نیز با بهره برداری از ۶۰ فضای ورزشی اعم از استخر، سالن ورزشی و چمن مصنوعی سه صدم متر مربع به سرانه فضای آموزشی استان افزوده می‌شود.
او تصریح کرد: این فضا‌ها شامل ۵۳ چمن مصنوعی، سه استخر و چهار سالن ورزشی به میزان ۵۰ هزار متر مربع است.
معاون تربیت بدنی و سلامت اداره کل آموزش و پرورش خراسان رضوی تاکید کرد: خراسان رضوی از نظر سرانه فضای ورزشی دانش آموزی رتبه ششم کشور را در اختیار دارد.
۴۹۷ هزار نفر در خراسان رضوی بی‌سواد یا کم‌سواد هستند
جواد وزیری معاون سوادآموزی اداره‌کل آموزش و پرورش خراسان رضوی گفت: براساس آمار ۴۹۷ هزار نفر در این استان بی‌سواد و یا کم‌سواد هستند که باید زیر پوشش طرح‌های سوادآموزی قرار گیرند.
او افزود: بررسی‌های انجام‌شده نشان می‌دهد حدود ۲۰۰ هزار نفر از این شمار بالای ۶۵ سال دارند که گروه هدف سوادآموزی و دارای اولویت نیستند.
معاون سوادآموزی اداره‌کل آموزش و پرورش خراسان رضوی با بیان اینکه همچنین ۷۰ هزار نفر از کل جمعیت بی‌سواد استان بین ۱۰ تا ۵۹ سال دارند، ادامه داد: این دسته گروه هدف سوادآموزی هستند که امسال ۲۷ هزار نفر آنان زیر پوشش طرح‌های سوادآموزی قرار گرفتند.
وزیری بیان کرد: حدود ۱۷۲ هزار نفر از این جمعیت کسانی هستند که هنوز شناسایی نشده‌اند و در حال راستی‌آزمایی آنان با کمک و همکاری دستگاه‌های مختلف هستیم.
او با اشاره به اینکه برای نخستین بار در کشور اطلس باسوادی و بی‌سوادی تهیه شده است، اظهار کرد: برش شهرستانی این اطلس نیز به صورت تفکیکی تهیه و تدوین شده است و برای سوادآموزی به افراد بی‌سواد یا کم‌سواد، کلیه دستگاه‌ها موظف به همکاری شده‌اند.
تاثیر پدیده مهاجرت بر بار دانش‌آموزی منطقه تبادکان مشهد
محمدحسین عبداللهی رئیس منطقه آموزش و پرورش تبادکان مشهد هم گفت: امسال با توجه به افزایش اجاره بها و مسائل اقتصادی شاهد مقوله جدیدی به نام مهاجرت از مرکز شهر به مناطق حاشیه‌ای هستیم که این امر بر موج فشار سایر اشکال مهاجرت در منطقه تبادکان و افزایش جمعیت دانش آموزی تاثیر فراوانی دارد.
او افزود: این درحالی است که مهاجرت اتباع خارجی و مهاجرت از روستا‌ها و شهر‌های دیگر به حاشیه شهر مشهد و منطقه وسیع تبادکان هر ساله این منطقه را به عنوان بزرگترین منطقه آموزشی کشور با چالش‌های جدیدی روبه رو می‌کند.
رئیس منطقه آموزش و پرورش تبادکان مشهد ادامه داد: در حال حاضر به صورت مدام شاهد افزایش بی رویه جمعیت دانش آموزان این منطقه هستیم و به تعبیر دیگر تجربه پدیده ثبت نام شناور به معنای ثبت نام هر روزه دانش آموزان جدید الورود در مدارس را داریم.
عبداللهی با اشاره به اینکه در سال تحصیلی جدید شاهد جمعیت انبوه دانش آموزی و کلاس‌های پرجمعیت این منطقه بوده‌ایم، بیان کرد: میانگین هر کلاس درس این منطقه بیش از ۴۳ دانش‌آموز است و در برخی کلاس‌ها این رقم به بیش از ۵۰ دانش‌آموز می‌رسد.
تبادکان مشهد با ابربحران فضای آموزشی مواجه است
او تصریح کرد: در ۲ سال گذشته بیش از ۱۵ هزار دانش‌آموز به جمعیت دانش آموزی این منطقه افزوده شده است به طوری که هم اکنون این منطقه دارای بیش از ۱۵۱ هزار دانش آموز است که ۱۱ درصد جمعیت دانش‌آموزی مشهد را تشکیل می‌دهد.
رئیس منطقه آموزش و پرورش تبادکان مشهد با بیان اینکه این منطقه میراث‌دار کم کاری دوران‌های گذشته است، تاکید کرد: در حالی که میانگین سرانه فضای آموزشی در کشور ۵.۵ متر مربع و در خراسان رضوی ۴.۵ مترمربع است، متاسفانه این سرانه در منطقه تبادکان در کمترین سطح و تنها ۱.۸ مترمربع در مناطق شهری و روستایی است.
عبداللهی با اشاره به کمبود نیروی انسانی در این منطقه آموزشی اظهار کرد: هم اکنون در هفته ۲۷ هزار ساعت حق التدریس به منظور جبران کمبود معلم در این منطقه وجود دارد و به بیان دیگر هزار و ۱۲۵ معلم برای جمعیت دانش آموزی فعلی کم داریم که این کمبود با افزایش شمار دانش آموزان بیشتر هم خواهد شد.