علی سلاجقه در نشست توجیهی با سفرای سفارتخانه‌ها و نمایندگی‌های کشورهای مدعو در کنفرانس بین‌المللی مقابله با توفان‌های گردوغبار درباره اجلاس بین‌المللی گرد و غبار اظهار داشت: تغییرات اقلیمی با همه ابعاد و پیامد‌هایی که دارد، حیات در کره خاکی را با چالش جدی مواجه کرده است. یکی از پیامد‌های تغییرات اقلیمی که بر شدت و تکرار آن افزوده شده، پدیده گرد و غبار است که خسارت‌های شدیدی را بر منابع زیستی و اقتصادی جهان وارد می‌کند.
وی ادامه داد: بر اساس بررسی‌ها، ۱۵۰ کشور تحت تاثیر توفان‌های گرد و غبار قرار دارند که بیشتر این کشور‌ها در قاره‌های آفریقا و آسیا واقع شده اند و از هفت منشا اصلی تولید گرد و غبار در جهان، ۲ منبع آن پس از صحرای بزرگ آفریقا که مهم‌ترین آن‌ها محسوب می‌شود در قاره آسیا قرار دارد.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست افزود: بررسی‌های انجام شده در قالب نقشه منشایابی کانون‌های گرد و غباری توسط جمهوری اسلامی ایران نشان می‌دهد که مساحت مناطق غبارخیز در غرب آسیا و آسیای میانه بیش از ۳.۳ میلیون کیلومتر مربع بوده که به ویژه در دهه گذشته بر تکرار و شدت توفان‌های گرد و غبار افزوده شده است.
وی افزود: با توجه به آثار و پیامد‌های اجتماعی، اقتصادی، بهداشتی و محیط زیستی این پدیده لزوم اتخاذ راهکار‌های بین‌المللی، منطقه‌ای و زیر منطقه‌ای با مشارکت همه کشورهای موثرو متاثر از این پدیده امری ضروری و اجتناب ناپذیر است بنابراین لازم است با تقویت و هم‌افزایی همکاری‌ها و مشارکت کشورهای منطقه و جهان و با بهره‌گیری از حمایت سازمان‌های بین‌المللی در جهت کنترل و سازگاری با این چالش گام‌های جدی‌تر و متعهدانه‌تری برداشته شود.
به گفته معاون رئیس جمهور، جمهوری اسلامی ایران به عنوان کشوری متاثر از پدیده گرد و غبار اقدامات متعددی برای مقابله با آن انجام داده است. با این حال این چالش، بسیار بزرگ‌تر از مدیریت و کنترل محلی یا حتی منطقه‌ای است. مقابله با توفان‌های شن و گرد و غبار نیازمند مشارکت و همکاری در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی است.
ایران یکی از کشور‌هایی که بیشترین خسارات را از توفان‌های گرد و غبار‌های برون مرزی متحمل شده است
سلاجقه گفت: یکی از سیاست‌های اصلی دولت مردمی و انقلابی، توسعه دیپلماسی محیط زیستی با همه کشورهای جهان برای به اشتراک گذاشتن دانش و تجربیات برای حل همه مسائل محیط زیستی به‌ویژه گرد و غبار است. به همین مناسبت جمهوری اسلامی ایران در ۲ سال گذشته ضمن سفر به کشورهای منطقه در ۱۲ جولای ۲۰۲۲ نسبت به برگزاری اجلاس منطقه‌ای تهران با عنوان محیط زیست برای آینده‌ای بهتر با رویکرد اصلی حل معضل گرد و غبار در منطقه غرب آسیا و آسیای میانه اقدام کرده است.
وی تصریح کرد: دولت جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از کشور‌هایی که بیشترین خسارات را از توفان‌های گرد و غبار‌های برون مرزی متحمل شده مصمم است که ضمن مرجعیت خود در منطقه با برگزاری اجلاس بین‌المللی برای مقابله با توفان‌های ماسه و گرد و غبار با همکاری سازمان ملل متحد ضمن اجرایی کردن بند ۸ قطعنامه مجمع عمومی ضمن مشورت با کشورهای منطقه در راستای دستیابی به راهکار‌های مشترک و هم‌افزایی اقدامات مدیریتی و اجرایی کنترل این پدیده اقدام کند.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست افزود: معتقدیم که با انجام همکاری‌های مشترک بین‌المللی، منطقه‌ای و زیرمنطقه‌ای می‌توان نسبت به کاهش اثرات و تخریب‌های این معضل فراگیر اقدام کرد. قطعنامه‌های سالانه سازمان ملل متحد در زمینه مقابله با توفان‌های شن و گرد و غبار که از سال ۲۰۱۵ توسط مجمع عمومی به تصویب رسیده است، فعالیت‌های سازمان ملل متحد در زمینه مقابله با بیابان‌زایی و مبارزه با توفان‌های گرد و غبار را به خوبی نشان می‌دهد.
سلاجقه گفت: در سال جاری نیز در راستای اجرایی شدن بند ۱۹ قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل متحد ۱۲ جولای هر سال را به عنوان روز جهانی مقابله با توفان‌های ماسه و گرد و غبار به سازمان ملل متحد پیشنهاد کرد که با رای قاطع به تصویب مجمع عمومی در «می» سال جاری رسید.
وی اظهار داشت: کشور جمهوری اسلامی ایران با تهیه نقشه مناطق غبارخیز غرب آسیا و آسیای میانه و متعاقب آن تهیه برنامه عمل زیرمنطقه‌ای برای دو منطقه غرب و غرب آسیای میانه نشان داد که اراده جدی برای کنترل این پدیده در منطقه داشته است و برای انجام این مهم قطعا به همکاری مشترک همه کشورهای جهان و نهاد‌های ذیربط در سازمان ملل دارد.
برگزاری اجلاس بین‌المللی مقابله با توفان‌های گرد و غبار در تهران
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: با هدف جلب مشارکت، همکاری و هماهنگی‌های بین‌المللی بر اساس قطعنامه‌ای به شماره A ۷۷۵۷۱ مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال ۲۰۲۲ جمهوری اسلامی ایران با حمایت سازمان ملل متحد اجلاس بین‌المللی مقابله با توفان‌های گرد و غبار را در تاریخ ۹ و ۱۰سپتامبر در تهران برگزار می‌کند.
وی افزود: دعوت‌نامه مشترک به امضای رئیس سازمان محیط زیست ایران و ۲ معاون دبیرکل سازمان ملل متحد برای وزرای محیط زیست نزدیک ۵۵ کشور که به طور مستقیم درگیر پدیده گرد و غبار هستند و همچنین سازمان‌های بین‌المللی مرتبط با پدیده گرد و غبار ارسال شده است. هدف از برگزاری این اجلاس تبادل نظر، مشورت و همفکری برای هم‌افزایی تلاش‌های بین‌المللی و منطقه‌ای و همچنین گفتگو درباره راه‌های تقویت مشارکت و همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی برای مقابله با پدیده توفان‌های گرد و غبار است.
سلاجقه گفت: اجلاس بین‌المللی مقابله با توفان‌های ماسه و گرد و غبار که در هفته آینده (شنبه و یکشنبه) در تهران برگزار خواهد شد، نقطه عطفی در تصمیم‌های جدی برای عملیاتی و اجرایی کردن ن برنامه‌های زیرمنطقه‌ای برای کنترل پدیده گرد و غبار در غرب آسیا و آسیای میانه خواهد بود که به ابتکار جمهوری اسلامی ایران تهیه شده است.
وی اظهار داشت: امیدوارم با تصویب این ۲ برنامه عمل زیرمنطقه‌ای در اجلاس پیش رو زمینه اجرایی شدن اقدامات مشترک با انجام پروژه‌های مهار پدیده گرد و غبار در منطقه و کل جهان فراهم شود در این راستا از سفرای مقیم جمهوری اسلامی ایران، درخواست داریم تا با اطلاع‌رسانی سریع و تبیین اهمیت موضوع نشست نسبت به تشویق و مشارکت دولت‌های متبوع خود برای حضور هر چه بهتر در اجلاس مهم مقابله با توفان‌های ماسه و گرد و غبار اقدام کنند، انتظار داریم که هیات‌های عالی رتبه و ریاست وزاری محیط زیست از کشورهای آسیب‌دیده و حامی در این کنفرانس شرکت کنند بنابراین از سوی سازمان حفاظت محیط زیست و دولت جمهوری اسلامی ایران مجددا دعوت صمیمانه خود را برای حضور فعال در این نشست ابراز می‌دارم.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست تصریح کرد: در روز سوم (۱۱ سپتامبر) اجلاس، ۱۰ کشور کنفرانس منطقه‌ای محیط زیست مکران در منطقه چابهار به‌صورت یک روزه برگزار خواهد شد و کشورهای دعوت شده همچون هند، چین، پاکستان، عمان، امارت متحده عربی، قطر، کویت، عربستان صعودی، عراق و بحرین است که در این زمینه نیز دعوت‌نامه مشترک با دبیر شورای مکران خدمت وزرای این ۱۰ کشور ارسال شده است و امیدواریم پس از کنفرانس ۲ روزه بین‌المللی مقابله با گرد و غبار در تهران این ۱۰ کشور که اعلام آمادگی کرده‌اند در نشست محیط زیستی مکران نیز شرکت کنند.