محققان با استخراج قطعات DNA از یک آجر رسی باستانی نشان دادند که چگونه میتوان از این بلوکهای ساختمانی به جا مانده از زمانهای گذشته برای فهرستبندی گیاهان موجود در محیط آن زمان استفاده کرد.
این آجر در حدود ۲۹۰۰ سال پیش در شمال عراق کنونی ساخته شده است و در فرآیند ساخت آن از مخلوط گل سواحل رودخانه دجله با موادی مانند کاه یا فضولات حیوانات استفاده شده است. تیمی از دانشگاه آکسفورد در بریتانیا و موزه ملی دانمارک و دانشگاه کپنهاگ در دانمارک نشان دادهاند که ذرات کوچک گیاهان در میان فضولات حیوانی و کاه می توانند برای هزاران سال در داخل آجر محفوظ باشند.
پس از استخراج نمونه ای از آجر، محققان از یک روش تحلیلی استفاده کردند، این روش همان روشی بود که قبلاً روی اشکال دیگر مواد مانند استخوان استفاده می شد و به آنها توانایی تعیین توالی یا رمزگشایی DNA در ماده گیاهی و شناسایی ۳۴ گروه از گیاهان با طبقه بندی مجزا را داد.
سوفی لوند راسموسن زیست شناس از دانشگاه آکسفورد می گوید:«ما کاملاً از این کشف هیجان زده شدیم، DNA باستانی که به طور مؤثری در آلودگی درون توده ای از خاک رس محافظت می شود، می تواند با موفقیت از یک آجر ۲۹۰۰ ساله استخراج شود.»
بیشتربخوانید
آجر مورد تجزیه و تحلیل در این مطالعه در کاخ پادشاه دوم آشور واقع در شهری باستانی یافت شد و قدمت آن به زمانی بین ۸۷۹ تا ۸۶۹ قبل از میلاد باز میگردد، سالهایی که کاخ در حال ساخت بود.
خانوادههای گیاهی که DNA فراوانی در آجر داشتند شامل Brassicaceae«شب بویان» و Ericaceae«خلنگیان» بود، همچنین مواد ژنتیکی از Betulaceae«توسکایان»، Lauraceae«برگبوئیان»، Selineae که خانواده حاوی گیاهانی همچون هویج و جعفری است و Triticeae«چاودم» که خانواده گیاهانی مانند گندم است، نیز وجود داشت.
ترولز آربل، آشورشناس از دانشگاه کپنهاگ، میگوید:«آجر همانند یک کپسول زمانی حاوی اطلاعات تنوع زیستی مربوط به یک مکان و محیط اطراف آن عمل میکند».
این تیم بر روی DNA گیاه تمرکز کردند زیرا DNA به خوبی حفظ شده بود، اما از همان تکنیک ها می توان برای جستجوی DNA حیوانات نیز استفاده کرد. آجرهای سفالی در مجموعهای از مکانهای باستانشناسی در سراسر جهان یافت میشوند و این پتانسیل را دارند که انواع اطلاعات جدید در مورد اکوسیستمها و محیطهایی که در آن ساخته شدهاند را آشکار کنند.
در این مورد، این واقعیت که آجر سفالی به جای پختن به طور طبیعی خشک شده بود، به حفظ محتویات آلی آن کمک کرد، همانطور که نمونه برداری از وسط آجر، جایی که مواد به خوبی محافظت شده بود. در نهایت این یافته نشان داد که چگونه جهان ما طی هزاران سال تغییر کرد.
راسموسن می گوید: «این پروژه تحقیقاتی نمونه کاملی از اهمیت همکاری میان رشته ای در علم است، زیرا تخصص های متنوعی که در این مطالعه گنجانده شده است، رویکردی کلی نگر برای بررسی این ماده و نتایج حاصل از آن ارائه می دهد.»
منبع: خبرآنلاین