حدود ۵۰ سال پیش مسجد الاقصی از سوی یک مسیحی افراطی به آتش کشیده شد و همزمان با سالگرد آتش زدن مسجد الاقصی توسط رژیم صهیونیستی، هر سال سی‌ام مرداد به عنوان روز جهانی مسجد گرامی داشته می‌شود.
امسال هم مراسم بزرگداشت روز جهانی مسجد ظهر امروز دوشنبه ۳۰ مرداد با حضور محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمد جواد علی اکبری رئیس شورای سیاستگذاری ائمه جمعه کشور و محمد ابراهیم رئیس امور مساجد برگزار شد.
محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در این مراسم ضمن محکوم کردن اهانت صهیونیست‌ها به مسجدالاقصی و با تبریک روز جهانی مساجد گفت: انقلاب اسلامی ایران به لطف خداوند متعال در فضایی دینی رشد و ادامه پیدا کرد و این امر کاملا در زیست بوم دینی با محوریت و کانون مساجد اتفاق افتاد.
مساجد سنگر ماست
اسماعیلی به ویژگی‌های نهضت امام راحل و محوریت مساجد در آن اشاره کرد و گفت: این موضوع تاثیر مستقیمی در پیروزی انقلاب اسلامی ایران داشت و به همین دلیل انقلاب اسلامی در جایگاه بی نظیر جهانی واقع شده است چراکه در مساجد و مکان‌های دینی شکل گرفت کمااینکه آغاز قیام امام و نهضت ایشان که اوج آن در ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ بود با حضور در مساجد و حسینیه‌ها آغاز شد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی مساجد را هسته‌های اصلی انقلاب اسلامی توصیف کرد و تصریح کرد: مساجد قبل از پیروزی انقلاب اسلامی به محل انتشار روحیه انقلابی و تربیت جوانان تبدیل شده بود؛ به طور مثال در همین تهران مسجد جلیلی توسط مرحوم آیت الله مهدوی کنی محور مبارزه بود یا شهید مطهری سخنرانی‌های مهم خود را در مسجد قبا و الجواد قرار دادند.
وی یادآور شد: رهبر فرزانه انقلاب در مسجد امام حسن مجتبی (ع) در مشهد پایه‌های انقلاب اسلامی و تربیت نیرو‌های مخلص را بنا نهادند و عمده شهدای ما تربیت یافته همین مساجد هستند از این رو امام راحل می‌فرمود که مساجد سنگر است و باید مساجد را حفظ کنید.
انقلاب اسلامی فاطمی الحدوث و حسینی البقاء است
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در سخنانش مساجد را مهمترین هسته مقاومت فرهنگی جامعه اسلامی و ایرانی دانست و ادامه داد: اگر ما بعد از ۴۵ سال در تحلیل انقلاب اسلامی و چرایی پیروزی و مانایی آن صحبت می‌کنیم، پاسخ آن محوریت مسجد و پیش رفتن بر اساس تقویم اسلامی و شیعی بوده است؛ به طور مثال آغاز انقلاب اسلامی در مهر ۱۳۴۱ در ایام فاطمیه بود و از این رو انقلاب اسلامی فاطمی الحدوث و حسینی البقاء است. عاشورای سال ۴۲ منجر به حادثه ۱۵ خرداد شد و همین عاشورا‌ها و تاسوعا و اربعین‌ها انقلاب اسلامی را به پیروزی رسانده است.
رئیس شورای فرهنگ عمومی کشور در ادامه گفت: رژیم طاغوت در آن زمان با تبعید شخصیت‌های انقلاب به شهر‌های کوچک و دورافتاده خودش موجب نشر معارف دینی و انقلابی در مساجد همین شهر‌ها شد و این افراد برجسته انقلابی تمام کشور را برای حرکت بزرگ انقلاب اسلامی بسیج کردند البته بعد از پیروزی انقلاب نیزهمین منوال بوده است.
وی با بیان اینکه اربعین به یک حماسه سالانه برای لشگرکشی یاران امام حسین و مقاومت بزرگ منطقه در برابر دشمنان تبدیل شده است، افزود: این حماسه به خار چشم دشمنان انقلاب اسلامی و نهضت دینی ما تبدیل شد. از این رو نباید یادمان برود اربعین در سال‌هایی اوج گرفت که هنوز بخش‌های عمده‌ای از عراق در تصرف گروه‌های تکفیری بود، اما شهید حاج قاسم سلیمانی برای نهضت امام و پیاده سازی آرمان‌های انقلاب و دستورات رهبری سربازی کرد.
اسماعیلی با تاکید بر اینکه انقلاب اسلامی با مساجد و حسینیه‌ها به جلو حرکت می‌کند و ان‌شاءالله مقر دولت مهدوی نیز مسجد کوفه خواهد بود، گفت: مسجد محور همه فعالیت‌های بزرگ و موثر جامعه ما محسوب می‌شود. امروز هم که به برکت حضور مردم و دولت انقلابی و مردمی و با مسئولیت شخصی دانشمند و تربیت یافته مکتب امام صادق (ع) آیت الله رئیسی تشکیل شده است، تمام فرهنگ دولت بر اساس و محوریت مسجد است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی شعار اصلی برنامه‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را محوریت مساجد دانست و تاکید کرد: در برنامه هفتم فرهنگی با شعار بازگشت به مساجد امیدواریم بتوانیم با همکاری سایر نهاد‌های مربوطه گام‌های مهمی در محور قرار دادن مساجد در برنامه‌های فرهنگی برداریم.
وی ادامه داد: ما در دو سال گذشته به نهاد‌های متصل به مسجد و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی زمان دادیم که بتوانیم مساجد را محل و هسته اصلی فعالیت‌های فرهنگی قرار دهیم و از این رو امروز معتقدیم همه آسیب‌های اجتماعی را به جای روش‌هایی که به انشقاق در جامعه منجر می‌شود، با محبت و عاطفه و محوریت روحانیت و مساجد می‌توان حل کرد.
اسماعیلی با تاکید بر اینکه دشمن علیه این نهاد‌های مردمی اقدامات بسیاری کرده است، ولی هنوز هم مساجد و روحانیت محور مراجعه مردم است، گفت: در عاشورای امسال دیدیم که بسیاری از مردم بر خلاف تبلیغات دشمنان لباس عزای امام حسین را کنار نگذاشته و آمار‌ها نیز همین را نشان می‌دهد، طبق نظرسنجی‌ها نزدیک به ۸۴ درصد جوانان لباس سیاه پوشیدند و نزدیک به ۶۵ درصد مردم ایرانی نذورات خود را در ایام محرم انجام دادند. از طرفی هم نزدیک به ۷۰ درصد مشتاق بودند که بتوانند در راهپیمایی اربعین شرکت کنند بنابراین این‌ها واقعیت جامعه ایرانی است.
رئیس شورای فرهنگ عمومی کشور ادامه داد: دشمنان می‌خواهند القا کنند که جوانان ایرانی دچار دین گریزی هستند و در مقابل هم شبکه‌های تروریسم رسانه‌ای سعی در تبلیغات منفی و پائین آوردن روحیه ایمانی مردم دارند درحالی که ما معتقدیم برنامه‌های نظام اسلامی در تربیت نیرو‌های انقلابی به نتیجه رسیده است و بخشی از جلوه آن در اشتیاق به مراسم دینی است.
به گفته وی باید با محوریت مسجد آسیب‌های اجتماعی را حل کرد و قصور عده‌ای را به کل جامعه تعمیم نداد؛ اگر در هر محله، مسجد محور فعالیت‌ها باشد، آسیب‌های آن محله از جمله مسئله پوشش و دیگر آسیب‌های اجتماعی مثل طلاق حل خواهد شد و بسیاری از ازدواج‌های سنتی در همین مساجد و هیئات شکل می‌گیرد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به آمار‌های بالای رشد و توسعه ساختمان مساجد و زیرساخت‌های مربوط به آن اشاره کرد و افزود: در شرایط کنونی یکی از موضوعات، فعال کردن مساجد است. آمار‌ها هم نشان می‌دهند که برخی از مساجد فعال نیستند و امیدواریم با فعال شدن این مساجد بسیاری از مشکلات اجتماعی نیز حل شود.
وی تصریح کرد: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در دولت مردمی در برنامه هفتم به دنبال همین مسئله است و سعی می‌کند با شکل گیری کارگروه مشترک با سازمان‌های مختلف موجب تسریع فعالیت مساجد شود. اگر امروز مساجد دچار مشکل هستند، دولت باید سعی کند با حمایت از این مساجد با محوریت ائمه جماعات برای فعال کردن آن قدم بردارد. وزارت فرهنگ و کانون‌های فرهنگی هنری مساجد تحت نظارت وزارت فرهنگ نیز سعی خواهد کرد با نظارت ائمه جماعت در این مسیر قدم بردارد چراکه مسئول اصلی این کانون‌ها ائمه جماعات هستند.
رئیس امور مساجد: طرح «مسجد برقرار» را اجرا می‌کنیم
حجت‌الاسلام محمدابراهیم رئیس امور مساجد نیز در این مراسم روز جهانی مسجد را روز بازاندیشی درباره این نهاد خواند و گفت: مسجد محل تربیت مجاهدان و مبارزان با استقامت است. مسجد تربیت و رویش جوانان و شهدایی مثل محسن حججی و مصطفی صدرزاده است. مسجد شهیدپرور و تمدن‌ساز و جامعه پرداز است و می‌تواند نقش اساسی خودش را در جامعه اسلامی نشان دهد.
وی مسجد را کانون ذکر و نماز و اتصال به حضرت حق دانست و ادامه داد: مسجد محل تجمع ایمان‌هایی است که می‌تواند بنیان ظلم و ظلمت را از بین ببرد. روز جهانی مسجد روزی است که اندیشمندان و ائمه جماعات و مسئولان و متولیان امر باید توجه ویژه‌ای به نقش مسجد و اثرگذاری آن در جامعه اسلامی کنند و درواقع روزی است که باید به این مسئله توجه دوباره شود که مسجد پایگاه کار‌های نیک است و می‌تواند پایگاه تمدن سازی و جامعه پردازی باشد.
رئیس امور مساجد افزود: مسجد پایگاه آموزش قرآن کریم و سنت نبوی و علوی و پایگاه ترویج پاکدامنی و عفت زنان است. مسجد پایگاه حضور خانوادگی در عرصه‌های اجتماعی و بالاخره اینکه مسجد سنگر است.
وی گفت: اگر مسجد بخواهد نقش‌های اساسی خودش را ایفا کند باید برقرار باشد و برای همه مخاطبانش برنامه داشته باشد. مسجد برقرار مسجدی است که قبل از اذان صبح تا پاسی از شب ارائه خدمات بدهد کما اینکه رهبر انقلاب می‌فرمایند که برای جذب جوانان عوامل و جاذبه‌هایی وجود دارد که یکی از آن‌ها مسجد و هیئت است.
وی از اجرای طرح «مسجد برقرار» در مرکز رسیدگی به امور مساجد کشور خبر داد و افزود: در این طرح ابعاد مختلف و سطوح مختلف مسجد برقرار و مولفه‌ها و شاخص‌های آن بررسی شده و الزامات، چالش‌ها و راهکار‌های آن ذکر شده است و همچنین در این طرح وظایف ائمه جماعات و هیئت امناء و خادمان و مسئولان دولتی نیز پیش بینی شده است.
رئیس شورای سیاستگذاری ائمه جمعه: باید به مسجد دوباره ایمان بیاوریم
در بخش دیگری از این مراسم محمدجواد حاج علی اکبری رئیس شورای سیاستگذاری ائمه جمعه کشور نیز به روز جهانی مسجد به عنوان شعاری برای بازاندیشی درباره مسجد اشاره کرد و گفت: در ارتباط با مسجد با یک حقیقت بزرگ روبرو هستیم که درک دوباره و شناخت و ایمان مجدد به مسجد را نیاز دارد. ما باید به مسجد دوباره ایمان بیاوریم. دو حقیقت بزرگ و معجزه پیامبر یعنی قرآن و عترت یک حقیقت و معجزه سومی هم دارد که همان مسجد است.
علی اکبری با بیان اینکه مسجد محل تلاقی قرآن و عترت است و این همان نکته اساسی است که باید به آن فکر کرد، افزود: حاصل چنین مسجدی تولید هویتی است که همان هویت فرد مومن و جامعه مومنین و تمدن ایمانی است و این مسجد مرکز تربیت مومن مجاهد و تراز اسلامی است.
وی حاصل تربیت حقیقی مسجد را همان تربیت توحیدی و اسلامی دانست و تصریح کرد: بعد دیگر مسجد تراز مکانی است که جامعه پردازی و برجسته سازی هویت توحیدی است. عبادت جمعی در مسجد موجب ایجاد هویت الهی و اجتماعی می‌شود. طبق فرموده مقام معظم رهبری همین مسجد با این مشخصات تبدیل به مکانی می‌شود که مرکز انجام همه کار‌های نیک و خوب است که تعاونی مومنانه ایجاد کرده و کار فکری و اجتماعی و انواع کار‌های خوب با محوریت مسجد انجام می‌شود و در بعد بعدی موجب هویت گسترده‌تر در جامعه اسلامی طراحی می‌کند که همان امت واحده و وحدت مسلمین است.
رئیس شورای سیاستگذاری ائمه جماعات کشور به آیاتی از سوره مبارکه حج و فتح اشاره کرد و یادآور شد: تعبیر رهبر انقلاب از مسجد با عنوان هویتی به نام مسجد است که دارای نماد‌های برجسته و متمایز واحد مومن است. این همان مسجدی است که خار چشم دشمنان است، چون آن‌ها می‌خواهند مسلمانان مسجدی داشته باشند که سکولار باشد، ولی جامعه کفر و استکبار از مسجدی هراس دارند که انسان ساز جامعه پرداز تمدن ساز باشد. در تاریخ معاصر ما معجزه چنین مسجدی را به وضوح دیدیم که چگونه مساجد به عنوان نقش محوری موجب پیروزی انقلاب شدند.
وی ادامه داد: مسجدالاقصی نماد برجسته‌ای از نماد مقاومت اسلامی دربرابر صهیونیست‌ها تبدیل به نماد مقاومت امت اسلامی در برابر کفر و استکبار شده است و به خاطر همین بار‌ها این مسجد را به آتش کشیدند. این تلاش آشکار دشمنان برای ترویج مسجد هراسی و قرآن هراسی است، ولی خطر بزرگتر تلاش‌های پنهانی برای تبدیل مسجد از این نهاد هویت ساز به یک معبد کم خاصیت است که همان مساجد سکولار هستند.
علی اکبری درباره چالش‌های موجود در تبدیل مسجد به یک مکان فعال گفت: در این زمینه نقش اصلی باید بر محوریت امام جماعت مسجد گذاشته شود و مسئله دوم نقش سیاست‌هایی است که در نظام اسلامی در رابطه با مسجد تدوین می‌شود. مسئله سوم نیز نقش کسانی است که هسته وفادار مسجد هستند که خادمین آن محسوب می‌شوند.