خبرنگار شخصی است که با استفاده از منبع‌های خبری موثق، گزارش‌های تصویری، مکتوب و صوتی تهیه می‌کند و در اختیار مردم قرار می‌دهد. لازمه شغل خبرنگاری داشتن سرعت، دقت و صحت به عنوان سه اصل مهم کار خبری است.
امروز ۱۷ مرداد است، روزی که در تقویم رسمی ما، با عنوان روز خبرنگار نام گذاری شده؛ ۲۵ سال پیش در چنین روزی، محمود صارمی، خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی و مسئول دفتر این خبرگزاری در مزارشریف افغانستان، همراه با تعدادی از اعضای کنسولگری ایران در این شهر، به دست عوامل گروه طالبان به شهادت رسید. پس از این، هرسال ۱۷ مردادماه توسط شورای فرهنگ عمومی کشور به عنوان روز خبرنگار نامگذاری شد.شهید صارمی، اولین و آخرین شهید خبرنگار نبوده و نیست. در تاریخ حرفه مقدس خبرنگاری و سرگذشت پرفراز و نشیب آن در ایران، بسیار بوده‌اند کسانی که برای رساندن اخبار واقعی به مردم، جانشان را کف دستشان گذاشتند و بی‌پروا، به دل خطر‌ها زدند و گاه، جان بر سر رسالت مقدس شان گذاشتند.
نمونه‌ها آن‌قدر زیادند که نمی‌توان در این مجال اندک، همه آن‌ها را معرفی کرد؛ بزرگانی مانند شهید عزیزا... امیریان (شهادت: ۱۴ اسفند ۱۳۶۵، کربلای ۵) و شهید محسن خزایی (شهادت: ۲۲ آبان ۱۳۹۵، منطقه حلب، سوریه.) شهید صارمی و همکارانش، آزادگانی بودند که آخرین خبر را با خون خودشان نوشتند تا به شغل خبرنگاری، حرمت و قداست مضاعفی ببخشند؛ هرچند وجود چنین ستارگان پرفروغی در سپهر رسانه‌های ایرانی مایه افتخار و مباهات هر خبرنگاری است، اما بار مسئولیت آن‌هایی را که ماندند، بیشتر می‌کند. در ادامه و به بهانه سالروز شهادت شهید صارمی، درباره او و زندگی پرثمرش، چند خطی را قلمی و برای روح پرفتوح وی و همه شهدای خبرنگار، علو درجات را آرزو می‌کنیم.
آن بروجردی نجیب
شهید محمود صارمی، در خرداد سال ۱۳۴۷، در شهرستان بروجرد و در خانواده‌ای مذهبی دیده به جهان گشود. وی تحصیلات ابتدایی و راهنمایی را در مدرسه شهید باهنر بروجرد سپری کرد و دوران متوسطه را در دبیرستان حضرت رسول (ص)، در رشته علوم انسانی، با موفقیت پشت سر گذاشت. شهید صارمی همراه با تحصیل، به دلیل علاقه شدید به ورزش کاراته، در این رشته ورزشی نیز فعالیت خود را آغاز کرد و در فاصله کوتاهی، با گذراندن دوره‌های مختلف، موفق به دریافت کمربند مشکی و کارت مربیگری شد. او در سال ۱۳۶۷، در کنکور سراسری رشته علوم انسانی شرکت کرد و در دانشگاه تهران پذیرفته شد. وی دوران تحصیلات دانشگاهی خود را در سخت‌ترین شرایط زندگی و با کارکردن برای امرار معاش و تامین هزینه‌های تحصیل، به پایان رساند. شهید صارمی، در دوران تحصیلات دانشگاهی، از طریق بسیج دانشجویی دانشگاه تهران به جبهه‌های کردستان، حلبچه و جنوب خرمشهر اعزام شد و ۱۴ ماه در این جبهه‌ها، در کنار دیگر رزمندگان اسلام، به دفاع از نظام جمهوری اسلامی و تمامیت ارضی کشور پرداخت.
بیشتربخوانید
- بدون خبرنگار لحظه‌ها ماندگار نمی‌شود
در کسوت خبرنگاری
شهید محمود صارمی در سال ۱۳۷۱ پس از گرفتن مدرک کارشناسی، به استخدام سازمان خبرگزاری جمهوری اسلامی درآمد و به عنوان کارشناس متون خبری، فعالیت خود را آغاز کرد. او با پشتکار فراوان، حین اشتغال در خبرگزاری، تحصیلاتش را در مقطع کارشناسی ارشد ادامه داد و در سال ۱۳۷۴، موفق شد مدرک کارشناسی ارشد خود را از دانشگاه شهید بهشتی در رشته جغرافیای انسانی با گرایش روستایی دریافت کند. وی در ۲۶ دی سال ۱۳۷۵، به عنوان مسئول نمایندگی خبرگزاری جمهوری اسلامی، راهی افغانستان شد و در حالی‌که این کشور درگیر جنگ‌های داخلی بود، این مسئولیت خطیر را پذیرفت. شهید محمود صارمی به خوبی می‌دانست در این سرزمین آشوب زده، خطر به اسارت درآمدن و حتی شهادت وجود دارد؛ اما حسب وظیفه، رسالت و تکلیف، این راه را انتخاب کرد. او با تنها سلاحش که ایمان و قلمش بود، در آن وضعیت بحرانی کشور مصیبت زده افغانستان، توانست مظلومیت مردم ستمدیده، زجر کشیده و بی‌دفاع، به ویژه شرایط ناگوار مردم مزار شریف و جنایت گروهک متحجر طالبان را به طور صریح و کامل، به گوش جهانیان برساند.
روایت مظلومیت مردم مزار شریف
شهید صارمی، در کوتاه‌ترین زمان ممکن و ۳ روز قبل از سقوط شهر مزارشریف، خبر قتل عام زنان، مردان و کودکان بی‌گناه را به ایران و سراسر جهان مخابره کرد. اما بعد از آن شنبه سیاه (۱۷ مرداد سال ۱۳۷۷)، دیگر کسی نبود تا خبر شهادت او و ۹ دیپلمات غریب و بی‌گناه را که در زیرزمین کنسولگری ایران، با بی‌رحمی تمام توسط نیرو‌های طالبان به رگبار بسته شده بودند، به سراسر دنیا مخابره کند.
توصیه های رهبر انقلاب به خبرنگاران
توصیه به تنظیم خبرآسان
نوشتن، یک عمل هنرى است. هرچه می‌توانید، ظرافت‌ها و زیبایی‌هاى ادبى و نگارشى را در نوشته خبر به کار ببرید. یک متن زیبا و درعین‌حال آسان درست کنید. متن معضل و معوج و پیچ‌وخمدار و مخصوص خواص فایده‌اى ندارد.
زیبایى و گستردگى خبر
خبر بایستى در نهایت زیبایى و گستردگى باشد؛ یعنى همه بفهمند. پیرزن بیسوادى هم که در خانه نشسته، وقتى رادیو یا تلویزیون خود را باز کرد، بفهمد شما به او چه می‌گویید؛ این کارِ هنرى است و تمرین لازم دارد. اصلاً عدّه‌ای بنشینند این کار را تمرین کنند. عدّه‌اى باشند که وقتى خبرى تنظیم میشود، آن را ممیّزى کنند. همه‌ی خبرها اینطور نیست که آناً به دستتان برسد. البتّه من بخش سردبیرى خبر را که آقایان دور میز می‌نشینند و خبر را تنظیم میکنند، دیده‌ام. تنظیم خبر نباید با عجله انجام شود؛ باید فرصتى باشد و کسانى بنشینند این را_ بخصوص در تفسیرها_ دقّت کنند.
اهمیت کار خبرنگار
ملّت‌ها کار شما را تعقیب میکنند، ملّت‌ها به دنبال خبر اجتماعات شما، خبر نماز جمعهى شما، خبر انتخابات شما و خبر مسائل داخلى شما هستند.
منابع: خراسان، گذار نیوز، تسنیم