در خوزستان به ویژه در شهر دزفول به دلیل وجود آب‌های سطحی و جاری بودن رودخانه دز، این فناوری بومی‌سازی و آب رودخانه جایگزین آب‌های زیرزمینی شد.
در دزفول مردمانش با حفر تونل‌هایی به نام «قمش» در چند کیلومتر بالاتر از شهر و از کناره رود دز آب را به اندازه معین به سمت شهر هدایت می‌کردند و پس از مصارف شهری این آب مسیر خود را در خارج از شهر برای سیراب کردن زمین‌های کشاورزی ادامه می‌داد. مردم دزفول این راه دسترسی به کانال حفر شده را «سَربِطاق» می‌گفتند.
این قنات‌ها از منحصر به فردترین شبکه زیر زمینی آب در جهان محسوب شده که بخش عمده‌ای از آب مورد نیاز بخش کشاورزی، آب آشامیدنی و مصرف روزانه مردم دزفول را تامین کرده و در هشت سال جنگ نیز به عنوان پناهگاه و امدادرسانی به مصدومان مورد استفاده قرار می‌گرفت.
سربطاق نیز مجرایی به شکل سرداب بود که به صورت مستقیم و با شیب ۴۵ درجه تا محل جریان آب به وسیله پلکانی که گاه دارای ۱۰۰ پله بود پیش می‌رفت. به علت گرمای طاقت‌فرسای تابستان، قمش و سربطاق‌ها نقش بسیار مهمی در ادامه زندگی و حیات شهر دزفول ایفا کرده‌اند.