در برنامه گفتگوی ویژه خبری امشب راهکارهای افزایش شفافیت و ایجاد ثبات در بازار سرمایه با حضور چند تن از کارشناسان بورسی بحث و بررسی شد.
راهکار افزایش ثبات بازار سرمایه چیست؟
عباسی کارشناس بازار سرمایه: دلیل اینکه وقتی بورس ریزش می کند سهامداران دارایی خود را با قیمت پایین تر می فروشند، ریسک های سیتماتیکی است که شرکت ها با آن مواجه هستند. هرچه این ریسک ها کاهش یابد، هم تولید کننده می تواند برنامه ریزی بهتری کند هم سهامداران با قیمت بهتر دارایی خود را بفروشند.
چه باید کرد تا این ریسک ها کاهش یابد؟
عباسی: مولفه هایی که از طرف دولت برای بخش خصوصی تامین می شود باید شرایط تامین آن در بلندمدت مشخص باشد مثلا در مورد برق، تولیدکننده باید بداند آیا دولت در تابستان برق به او می دهد و به چه قیمتی است؟
درخواست فعالان این است که دولت در ۱۰ تا ۲۰ سال آینده تکلیف صنایع را مشخص کنند. عوامل تولید مثل برق، گاز، نهاده ها و خوراک پتروشیمی ها ثبات ندارد.
چقدر نوسانات بازار سرمایه طبیعی بود؟
عباسی: یکی از سیاست های انقباضی دولت، مدیریت بدهی بانک ها به بانک مرکزی بود که باعث شد تلاطم بازارها کاهش یابد. همانطور که در بازار مسکن و خودرو شاهد کاهش قیمت بودیم در بورس هم شاهد ریزش و اصلاح بودیم اما دلیل اینکه اصلاح بورس شدید تر شد بخشنامه افزایش نرخ خوراک پتروشیمی ها بود.
تصمیماتی که در نهادهای بالا اتفاق بیفتد باید به موقع به اطلاع عموم برسد. در مورد نرخ خوراک چون فروش پتروشیمی ها دلاری است نرخ خوراک هم باید دلاری باشد تا شرکت ها بتوانند راحت تر برنامه ریزی کنند. پیش بینی پذیر بودن تصمیمات دولت درخواست اصلی فعالان حوزه بورس است. ارز هم باید تک نرخی شود و ثبات داشته باشد.
برای افزایش ثبات و شفافیت بازار سرمایه چه باید کرد؟
شاهین چراغی کارشناس بازار سرمایه: معضل بازار های مالی مختص به کشور ما نیست. دارندگان اطلاعات نهانی دو دسته هستند نخست خود دولت دوم ذینفعان و سهامداران عمده. این اطلاعات باید آنی مورد افشا قرار بگیرد و به صورت لحظه ای به تمام مردم اطلاع رسانی شود.
توصیه بنده این است که هم دولت هم اعضای هیات مدیره شرکت ها و سهامداران عمده تمام اطلاعات و تصمیم گیری ها را به موقع به بازار افشا کنند در غیر این صورت موجب معضلاتی در بازار می شود.
شایعه ها در فضای مجازی چه ضربه ای به بازار سرمایه می زند؟
چراغی: اطلاعات نادرست که در فضای مجازی منتشر می شود همانطور که در بازار ارز تاثیر گذار بود بر بازار سرمایه هم اثر می گذارد. بورس کالا واقعا در بازار مثمر ثمر بود و شایعه تعطیلی آن روی بازار اثر گذاشت .بعضی از این شایعات عامدانه است تا یک سری افراد را از این بازار فراری دهد.
پیشنهاد من این است که هر دولتی باید آموزشی برای اعضای هیات دولت و نمایندگان مجلس داشته باشد چراکه تمام صحبت های آنها بر بازار تاثیر دارد.
نظر شما در خصوص راهکار افزایش شفافیت در بازار سرمایه چیست؟
علیرضا کدیور کارشناس بازار سرمایه:: دستورالعمل هایی در بازار سرمایه داریم که دارندگان اطلاعات نهانی را معرفی می کند. این افراد باید در نزد سازمان بورس شناسایی شوند و اگر از این اطلاعات به نفع خود و یا زیان دیگران استفاده کنند جرائمی برای آنها در نظر گرفته شود.
سامانه های نظارتی در سازمان بورس داریم که روند معاملات اشخاص حقیقی و حقوقی را رصد می کند و اگر مبتنی بر اطلاعات نهانی باشد باید با آن برخورد شود.
این امر به درستی اجرا می شود؟
کدیور: تا حدی اجرا می شود البته نتیجه گیری آن بستگی به این دارد که سازمان بورس این سامانه های نظارتی را تقویت کند و دیتا بیس افرادی که به اطلاعات نهانی دسترسی دارند، تکمیل شود.
واکنش رئیس جمهور و وزیر اقتصاد در حمایت از صنایع بورس چه تاثیری دارد؟
کدیور: اینکه مسئولان دولتی راجع به موضوعی اعلام نظر کنند خوب است اما باید این حرف ها با عمل هم تطابق داشته باشد. نکته دوم این است سازمان بورس حامی حقوق همه سهامداران است و باید با هر فردی که تخلفی داشته باشد برخورد کند.
باید شفافیت را از سمت نهادهای قانون گذارو تصمیم ساز داشته باشیم و قابلیت پیش بینی پذیری در تصمیمات وجود داشته باشد.
داشتن اطلاعات نهانی چه تاثیری در بازار سرمایه تاثیر دارد و برای مدیریت آن چه باید کرد؟
صمد عزیز نژاد کارشناس اقتصادی: در خصوص شفافیت، قانون دسترسی آزاد به اطلاعات را داریم. سازمان بورس باید مبدا و منشا اصلی ایجاد رقابت و مقابله با انحصار باشد. تضاد منافعی وجود دارد که باعث می شود اطلاعات نهانی به برخی افراد حقوقی و حقیقی برسد باید با استفاده کنندگان و بهره برداران از این اطلاعات نهانی برخورد شود و سازمان بورس باید اقتدار لازم را در این خصوص داشته باشد.