نمایشگاه "همچنان جاری" مروری بر بازتاب جریان عاشورا در هنرهای تجسمی معاصر، شامل ۸۰ اثر از ۳۵ هنرمند، منتخبی از آثار گنجینه حوزه هنری و موزه هنرهای معاصر است که عصر روز چهارشنبه در موزه هنرهای معاصر گشایش یافت.
به گزارش روابط عمومی حوزه هنری، برای نخستین بار آثار عاشورایی بزرگان نقاشی ایران از مجموعه گنجینه حوزه هنری و موزه هنرهای معاصر تهران طی مراسمی در نمایشگاهی با عنوان «همچنان جاری» همزمان با فرا رسیدن ماه محرم در موزه هنرهای معاصر تهران با حضور محمد خراسانیزاده مدیرکل هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سرپرست موزه هنرهای معاصر تهران، عبدالحمید قدیریان هنرمند پیشکسوت رشتههای نقاش و سینما، حسین نوری هنرمند جانباز و پیشکسوت در رشتههای نقاشی، سینما و تئاتر و جمعی از مسئولان و هنرمندان به نمایش گذاشته شد.
در نمایشگاه «همچنان جاری» آثاری از هنرمندان برجستهای همچون، مرتضی اسدی، حسین خسروجردی، مصطفی گودرزی، غلامعلی طاهری، ناصر پلنگی، کاظم چلیپا، عبدالحمید قدیریان، حبیب الله صادقی و حسن اسماعیل زاده، محمد حسین حلیمی، محمد تجویدی، مرتضی ممیز، فرامرز پیلارام، رضا بانگیز، پرویز کلانتری، عباس بلوکی فر، علی اکبر لرنی، محمدعلی ترقی جاه، صادق تبریزی، رضا حمیدی، احمد خلیلی، محمدفراهانی، حسین همدانی به نمایش گذاشته شد.
در متن معرفینامه این نمایشگاه که در ورودی موزه هنرهای معاصر نصب شده، آمده است: «هنر نقش و رنگ نیز سهم خود را برای بیان نبرد خون و شمشیر ادا کرد و همچنان با شمایلی نو، از این حماسه سخن میگوید تا هنرهای تجسمی در این روزگار، قالبی گویا و رسا برای بیان حماسه عظیم عاشورا باشند. جریان این شیدایی، در گذر زمان، از نقاشیهای قهوهخانهای و پردههای نقالی گرفته، تا رد پایش در آثار مکتب سقاخانه و روایتهای هنرمندانۀ انقلاب اسلامی و دفاع مقدس، مشهود است.
*حماسه عاشورا همچنان جاری است
مدیرکل هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در مراسم افتتاحیه این نمایشگاه گفت: حماسه عاشورا همچنان جاری است، حماسهای نیست که فقط در دل تاریخ مانده و گمشده شده باشد، این سوگ، یک شور، شیدایی و احیای همه خوبیهاست، هنوز خون حسین (ع) در رگهای تاریخ جریان دارد.
خراسانی زاده افزود: نمایشگاه «همچنان جاری» گوشهای از اتفاق تاریخی در جریان هنرهای معاصر ایران اسلامی است؛ هنر مردم و عامهپسند خیالینگاری و نقاشی قهوهخانهای، نقاشیهایی که در پردههایی از این شهر به آن شهر میرفتند و داستان این حماسه را برای مردم بازگو میکردند و امروز جایگاه و ارزش موزهای پیدا کردهاند.
وی در ادامه با بیان اینکه در گذر زمان هنرمندانی بعد از انقلاب اسلامی موضوع آثار خود را از جریان عاشورا اخذ کردند، گفت: این دسته از هنرمندان ایستادگی مردم را با ایستادگی سیدالشهدا (ع) پیوند دادند چرا که کربلا حرم حق است و هیچ کس را جز یاران امام حسین (ع) راهی به سوی حقیقت نیست و کربلا همچنان جاری است.
خراسانی زاده در پایان با بیان اینکه این موزه بیشک از مهمترین موزههای هنری ایران و غرب آسیا و حتی از مهمترین موزههای هنری دنیا محسوب میشود، گفت: اکنون پرچم سیدالشهدا در یک جریان هنری فاخر برافراشته شده است، جریانی که توسط عبادرضا اسلامی کولایی رئیس پیشین موزه هنرهای معاصر تهران مطرح و پیگیری و در یک بازه زمانی دو هفتهای اجرایی شد. نمایشگاه «همچنان جاری» که در بخش اول آن تلاش شده آثاری از مکتب سقاخانه در عصر قاجار تا سالهای نزدیکتر، ارایه شود، محصول گنجینههایی از موزه هنرهای معاصر تهران، حوزه هنری و بخشی از موزه تعزیه استان مرکزی است.
* «همچنان جاری» دارای آثاری از مکاتب سقاخانهای قاجار است
شعیب حسینی مقدم، دبیر هیئتهای اندیشهورزی اداره کل هنرهای تجسمی، نیز در این مراسم گفت: نمایشگاه نقاشی همچنان جاری رویدادی است با رویکردی پژوهشگرانه که این گنجینه را به دور از هر گونه پیش داوری، به تماشا و تدقیق درآورده است، تا بستری برای بازخوانی و بازاندیشی فراهم شود.
حسینی در ادامه با بیان اینکه این نمایشگاه فرصتی را برای بازنگری آثار قهوه خانهای با رویکردها و کاربردهای خاص خود است، گفت: نقاشیهای نو سنت گرایان و مکتب سقاخانه که در عین علاقهمندی به بنیانهای هنر مدرن کوشیده اند تا با هنرهای عامیانه و آیینی ما قبل خود، پیوند ایجاد کنند و تاثیر جریان سیال عاشورا بر موضوعات انقلاب و دفاع مقدس، را بیان کنند در آثار این نمایشگاه به نمایش گذاشته شده است.
وی افزود: در بخش اول نمایشگاه تلاش شده، آثاری از مکاتب سقاخانه در عصر قاجار تا سالهای نزدیک تر، ارائه شود و در بخش دوم نگاهی گذرا به تاثیر نمادهای شیعی و عاشورایی با ایجاد روشهایی نو در بیان، در نقاشیهای مدرن ایران داشته ایم، بخش آخر نیز جریان عاشورا در برخی نقاشیهای شاخص و موثر در ایام بعد از انقلاب و دفاع مقدس به نمایش گذاشته شده است.
حسینی در پایان گفت: امید است هنرمندان، پژوهشگران، و هنردوستان بهره برداری کافی و وافی را از گنجینهی بزرگ که از موزه هنرهای معاصر تهران و حوزه هنری انقلاب اسلامی استخراج و در معرض نمایش قرار گرفته است داشته باشند.
*نام حسین جذاب دلهاست
عبدالحمید قدیریان هم که برخی آثار نمایشگاه همچنان جاری از آثار اوست، با حضور در مراسم افتتاحیه نمایشگاه و به نمایندگی از مرکز هنرهای تجسمی حوزه هنری گفت: موضوع عاشورا و حسین ابن علی (ع) از مفاهیم عجیبی است که همه هنرمندان در تمامی سطوح با آن ارتباط برقرار میکنند.
قدیریان افزود: کمتر موضوعی مانند عاشورا و محرم است که هنرمندان در تنهایی خود به وقت خلق اثر اینچنین لذت ببرند؛ حتی آنانی که به مفاهیم دینی گرایش بسیار ندارند.
این هنرمند ادامه داد: نام حسین (ع) قابلیت جذب دلها را دارد و انرژی عجیبی است که ثابت کرده پرانرژی و قدرتمند است و همه هنرمندان از آن بهره برده اند. چنین جذابیتی از قابلیتهای خاص نام امام حسین (ع) این است.
قدیریان با بیان اینکه بیش از ۴٠ سال است که در این زمینه، کار تحقیقاتی میکند، گفت: شور در مرحلهای باید به شعور تبدیل شود تا قدرت افزایش پیدا کند. من هم مدتی است در تحقیقاتم به دنبال دلیل قدرت عاشورا هستم.
او ادامه داد: اگر وارد مقولهای از عاشورا شویم که آن را از شور به شعور معرفتی و قرآنی برسانیم فکر میکنم راه ما را باز میکند. تشکر میکنم که کسانی که مبنای برپایی این نمایشگاه را گذاشتند و کاش به این سمت برویم که از آن بهره ببریم. برای بهره بردن باید معرفت پیدا کرد و عاشورا مفهومی است که کنکاش در آن، همه سود است. پای تابلوها به دنبال حسین بگردید. معتقدم سیر کردن در مفاهیم الهی و کار به دنبال حسین (ع) گشتن و فهم این داستان کار هنرمندان است. نمایشگاه حسین (ع) نمایشگاه ذکر است. این نمایشگاه، نمایشگاه ذکر و محضریت الهی است.
گفتنی است، مرکزهنرهای تجسمی حوزه هنری و موزه هنرهای معاصر تهران در نمایشگاهی مشترک آثار عاشورایی کمتر دیده شده از مجموعه گنجینههای خود را از ۲۹ تیر تا ۲۲ شهریورماه، همه روزه به جز دوشنبهها در معرض دید علاقمندان قرار داده اند.