گلخانه‌ها به عنوان یکی از بستر‌ها و ظرفیت‌های تولید محصولات کشاورزی برای تامین امنیت غذایی مردم فصل جدیدی را در دنیای کشاورزی پیشرفته و امروزی برای خود گشوده اند و در سال‌های اخیر دولت و سرمایه گذاران بخش کشاورزی با درک اهمیت این موضوع، اهتمام ویژه‌ای به توسعه کشت گلخانه‌ای دارند.
افزایش تولید در واحد سطح و کیفیت محصول تولیدی با حداقل استفاده از سموم، بهره وری در مصرف آب، بازاریابی مناسب و تنظیم برنامه کشت مطابق با نیاز و حفظ بازار با تولید مداوم، تداوم کار و تولید محصول در تمام فصول سال با توجه به امکان کنترل عوامل محیطی و تنظیم شرایط مورد نیاز گیاه و ایجاد اشتغال پایدار و فرصت‌های شغلی مناسب برای جوانان و دانش آموختگان کشاورزی و استفاده از اوقات فراغت کشاورزان در فصل‌های پاییز و زمستان از مزیت‌های توسعه کشت گلخانه‌ای در کشور محسوب می‌شود.
بیشتر بخوانید
عوامل بسیاری وجود دارد که نشان می‌دهد کشت گلخانه‌ای نسبت به سایر روش‌ها در بخش کشاورزی ارجح است، زیرا در این نوع کشت با مصرف تنها یک دهم آب نسبت به روش کشاورزی سنتی، بازدهی تولید بالا بوده و در بستر کشت نسبت به روش سنتی ۱۰ برابر محصول بیشتری تولید می‌کند.
در کشت گلخانه‌ای به علت فضای کنترل شده و قابل تغییر، امکان کنترل عوامل نامساعد جوی، بیماری‌ها و آفات فصلی نسبت به فضای آزاد آسان‌تر بوده بنابراین از بین رفتن محصولات و سرمایه، کشاورزان و سرمایه گذاران را تهدید نمی‌کند، زیرا فضای کنترل شده موجب می‌شود نیاز به استفاده از سم کاهش یابد و محیط زیست نیز از تاثیرات مخرب سموم شیمیایی مورد استفاده در روش کشاورزی روباز و سنتی در امان بماند.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی چهارمحال و بختیاری گفت: این سازمان اقدامات گسترده‌ای در خصوص احداث مجتمع‌های گلخانه‌ای آغاز نموده است به طوری در مدت یکسال اخیر انقلاب بزرگی در احداث گلخانه‌ها در استان صورت گرفته است به گونه‌ای که تا پایان سال ۱۴۰۰ سطح زیر کشت گلخانه‌های استان به کمتر از ۳۰ هکتار می‌رسید.
آقای برزگر افزود: با حمایت‌های دولت سیزدهم این میزان به چند برابر افزایش پیدا کرده است و در حال حاضر ۵۶ هکتار گلخانه در قالب ۱۸۰ واحد در استان فعال و در دست بهره‌برداری و ۴۰ هکتار نیز در قالب ۷۰ واحد در دست احداث است.
وی ادامه داد: شرکت شهرک‌های کشاورزی ۸۰۰ هکتار از اراضی مستعد احداث گلخانه را در سطح استان جهت احداث مجتمع‌های گلخانه‌ای طراحی و در مرحله اخذ استعلامات ومجوزات لازم هست که در مقایسه با سال‌های گذشته انقلاب بزرگی در خصوص احداث گلخانه‌ها واشتغال زایی در این خصوص در حال انجام است.
برزگر اضافه کرد: در همین راستا احداث سالانه ۱۰۰ هکتار گلخانه در استان پیش‌بینی شده است و در حال حاضر همین تعداد گلخانه در نوبت دریافت تسهیلات قرار دارد و امید می‌رود امسال با ابلاغ تسهیلات جهش خوبی را در توسعه گلخانه‌های استان شاهد باشیم.
قابل ذکر است: در سال ۱۴۰۱ بر اساس سامانه رصد اشتغال کشور، تعهد اشتغال سازمان جهاد کشاورزی در سطح استان دو هزار و ۳۷۰ نفر بود که مطابق اطلاعات ثبت شده در سامانه مذکور، میزان اشتغال ایجاد شده در بخش کشاورزی استان در سال ۱۴۰۱ برابر با دو هزار و ۴۵۶ نفر بود که حدود ۱۰۳ درصد میزان تعهد اولیه بوده است.
هوشنگ طاهری میرقائد مدیرشعب بانک کشاورزی چهارمحال و بختیاری گفت: پارسال دو هزار و ۷۱۸ میلیارد ریال تسهیلات برای احداث ۸۷ طرح گلخانه به مساحت بیش از ۳۳ هکتار در استان پرداخت شد که در این راستا رتبه نخست کشوری را کسب کردیم.
وی افزود: بانک کشاورزی استان با تعداد ۳۵ شعبه در سال ۱۴۰۱ در بخش‌های مختلف ۳۰ هزار و ۶۷۵ فقره تسهیلات به مبلغ ۳۷ هزار و ۵۳۸ میلیارد ریال پرداخت کرد که نسبت به مدت مشابه سال قبل آن ۱۸۸ درصد رشد داشته است که این موضوع باعث ایجاد و تثبیت بیش از ۱۰ هزار شغل شده است.
طاهری ادامه داد: این تسهیلات در زیربخش‌های گلخانه، آب و خاک، باغداری، دامداری، زراعت، شیلات، مرغداری، مکانیزاسیون کشاورزی، قرض‌الحسنه اشتغالزایی، ازدواج و فرزندآوری، مردمی‌سازی و توزیع عادلانه یارانه‌ها، سفر رئیس‌جمهور و سایر موارد بوده است.
وی اضافه کرد: همچنین اعتبار بند الف تبصره ۱۸ در سال ۱۴۰۱ برنامه ابلاغی استان سه هزار و ۸۲۶ میلیارد ریال بود که علاوه‌بر پرداخت سهمیه ابلاغی، مبلغ ۸۱۲ میلیارد ریال اعتبار مازاد بر سهمیه از مرکز اخذ و پرداخت شده است و با کل تسهیلات پرداختی مبلغ چهار هزار و ۶۳۸ میلیارد ریال و ۱۲۱ درصد جذب، چهارمحال و بختیاری در ردیف استان‌های برتر کشور قرار گرفت.
طاهری، یکی از مهمترین اهداف بانک در امسال را تحقق شعار سال که به فرمایش مقام معظم رهبری مزین به سال مهار تورم، رشد تولید است را عنوان کرد و گفت: در همین راستا توسعه و ارتقای خدمات برای حمایت دوچندان از بخش کشاورزی، اشتغال، جذب منابع و افزایش سهم از بازار به جد در دستور کار قرار گرفته است.
کرمی فرماندار بروجن به خشکسالی‌های سال‌های اخیر در چهارمحال و بختیاری اشاره و تاکید کرد: هم‌اکنون ۵۰ درصد زمین‌های کشاورزی شهرستان بروجن خارج از چرخه تولید قرار دارد و به همین دلیل احداث سه مجتمع در شهرستان در دستور کار قرار گرفته است.
وی با اشاره به وجود ۴۰ هزار هکتار زمین کشاورزی در شهرستان بروجن افزود: از این سطح ۲۲ هزار هکتار کشت می‌شود و ۱۸ هزار هکتار از چرخه تولید خارج شده است.
فرماندار بروجن به اختصاص سالانه ۲۲ هزار هکتار از زمین‌های کشاورزی شهرستان بروجن شامل هفت هزار هکتار زمین دیم و ۱۵ هزار هکتار زمین آبی به کشت انواع محصولات اشاره و تصریح کرد: تغییر الگوی کشت و توسعه گلخانه‌ها در شرایط کنونی لازمه اصلی بخش کشاورزی به‌ویژه در این شهرستان به‌شمار می‌رود.
وی توسعه فضا‌های کشت گلخانه‌ای را باعث صرفه‌جویی و مدیریت مصرف منابع آب، افزایش اشتغال، کاهش نرخ بیکاری، رونق اقتصادی، استفاده مطلوب از زمین، بهبود وضعیت معیشت خانوار‌ها و رشد تولیدات کشاورزی دانست و یادآور شد: به‌همین منظور احداث مجتمع‌های گلخانه‌ای در شهر‌های بروجن، گندمان، بلداجی و نقنه این شهرستان در دستور کار قرار دارد.
کرمی اظهار داشت: در این راستا مجتمع گلخانه‌ای گندمان با ۳۵ سرمایه‌گذار آماده کلنگ‌زنی، مجتمع گلخانه‌ای نقنه با ۲۰ هکتار وسعت در حال زیرسازی و مجتمع گلخانه‌ای بلداجی در مرحله برگزاری فراخوان و سپس اهلیت‌سنجی متقاضیان واجد شرایط سرمایه‌گذاری است.
وی با اشاره به بارش‌های مطلوب سال‌زراعی جاری گفت: این بارش‌ها جبران کمبود‌های ناشی از خشکسالی‌های ۱۲ سال گذشته را نکرده و در این سال‌ها ذخیره آبی فراوانی از دست رفته است و به‌همین علت هم‌اکنون دشت‌های بروجن، فرادنبه و سفیددشت ممنوعه‌بحرانی و دشت‌های گندمان و بلداجی ممنوعه شده‌اند.
مدیر باغبانی سازمان جهادکشاورزی چهارمحال و بختیاری روز شنبه در آیین افتتاح نخستین گلخانه شیشه‌ای این استان گفت: در حال حاضر ۵۶ هکتار گلخانه در قالب ۱۸۰ واحد در استان فعال و در دست بهره‌برداری و ۴۰ هکتار نیز در قالب ۷۰ واحد در دست احداث است.
ابراهیم شیرانی اظهار داشت: توسعه کشت‌های گاخانه‌ای نه تنها از سیاست‌های مورد تاکید وزارت جهاد کشاورزی است بلکه یکی از برنامه‌های مهم استان و تاکید استاندار پیگیری این مهم است.
وی ادامه داد: در همین راستا احداث سالانه ۱۰۰ هکتار گلخانه در استان پیش‌بینی شده است و در حال حاضر همین تعداد گلخانه در نوبت دریافت تسهیلات قرار دارد.
مدیر باغبانی سازمان جهادکشاورزی چهارمحال و بختیاری تصریح کرد: امید می‌رود امسال با ابلاغ تسهیلات جهش خوبی را در توسعه گلخانه‌های استان شاهد باشیم.
شیرانی در ادامه با اشاره به بهره‌برداری از نخستین واحد گلخانه شیشه‌ای استان، افزود: این واحد به مساحت ۲ هزار و ۳۰۰ مترمربع احداث شده است که از مزایای آن استحکام در برابر برف و باران و عبور نور برای محصولات نیازمند به نور آفتاب می‌توان اشاره کرد.
وی خاطرنشان کرد: این در حالی است که به سبب استحکام بالا، هزینه تمام شده این واحد‌ها بیش از دیگر واحد‌های گلخانه‌ای است.
مدیر باغبانی سازمان جهادکشاورزی چهارمحال و بختیاری تامین گاز را از مهمترین موانع احداث واحد‌های گلخانه در استان عنوان کرد و گفت: علاوه‌بر آن هنوز هیچ واحدی برای بسته‌بندی محصولات گلخانه‌ای استان احداث نشده است و همین موضوع بر ارزش افزوده این محصولات تاثیر منفی دارد.
رئیس جهادکشاورزی چهارمحال و بختیاری گفت: باید مراحل تولید تا بسته‌بندی محصولات گلخانه‌ای استان به صورت زنجیره‌ای و بر اساس استاندارد‌های صادراتی صورت بگیرد.
حسین برزگر اظهار داشت: انقلابی که در توسعه گلخانه‌ها در چهارمحال و بختیاری آغاز شده است تنها با رویکرد صادرات‌محور و دانش‌بنیان بودن به موفقیت خواهد رسید.
وی افزود: اکنون تولید محصولات گلخانه‌ای در ایران رونق پیدا کرده است و تقاضای مطلوبی از بازار کشور روسیه و نیز کشور‌های منطقه دارد.
برزگر اضافه کرد: باید از تولید تا سورتینگ و بسته‌بندی محصولات گلخانه‌ای استان به صورت زنجیره‌ای و بر اساس استاندارد‌های صادراتی صورت بگیرد در غیر این صورت در سال‌های آینده با تولیدات عظیم گلخانه‌ای بدون بازار روبرو خواهیم شد.
وی گفت: در زمان مطالعه، طراحی و بهره‌برداری از مجتمع‌های تولیدی در بخش کشاورزی مساله بازاریابی و صادرات تولیدات این بخش مورد توجه ویژه قرار گیرد.
برزگر تصریح کرد: ایجاد تنوع در مجتمع‌های بخش کشاورزی، ایجاد صنایع تبدیلی و تکمیلی، فراوری محصولات و بسته‌بندی، نقش مؤثری در موفقیت این مجتمع‌ها در سال‌های آینده خواهد داشت.
وی اظهار داشت: بخش باغبانی سازمان جهاد کشاورزی و نظام مهندسی کشاورزی و منابع‌طبیعی باید به صورت گسترده در راستای ارائه مشاوره به علاقمندان فعالیت در این حوزه اقدام کنند.
برزگر بیان کرد: اکنون توسعه کشت‌های گلخانه‌ای به عنوان کشت برتر کشور به ویژه در استان‌های کوهستانی مانند چهارمحال و بختیاری مطرح شده است.
وی ادامه داد: جذب سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی برای سرمایه‌گذاری در حوزه محصولات گلخانه‌ای، پرورش قارچ، دامپروری و سایر تولیدات این بخش، جزو سیاست‌ها و برنامه‌های اولویت‌دار سازمان جهاد کشاورزی است.
سیروس بیک‌بکان معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی چهارمحال و بختیاری گفت: گلخانه‌داران استان در اسرع وقت نسبت به دریافت QR Code اقدام کنند.
معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی چهارمحال و بختیاری بر رفع موانع صدور کد شناسه و گواهی سلامت برای صادرات محصولات گلخانه‌ای، تاکید و عنوان کرد: صادرات هرگونه محصول صرفا از واحد‌های گلخانه‌ای دارای کد شناسه گواهی سلامت است و صادرات محصولات فاقد شناسه و گواهی سلامت به هیچ عنوان امکان‌پذیر نیست.
وی ادامه داد: مسئولان باغبانی شهرستان نسبت به اطلاع‌رسانی به گلخانه‌داران و رفع مشکلات و موانعی که صدور کد شناسه و گواهی سلامت محصولات را به تاخیر می‌اندازد در اسرع وقت اقدام کنند.
بیک‌بکان افزود: طبق دستورالعمل و شیوه‌نامه‌های ابلاغی، صادرات هرگونه محصول صرفا از واحد‌های گلخانه‌ای دارای کد شناسه (QR Code) و گواهی سلامت پذیرفته می‌شود از این رو گلخانه‌داران نسبت به اخذ این موارد اقدام کنند.