روز عرفه و وقوف در عرفات به پایان می‌رسد و شب عید قربان در راه است؛ میهمانان خدا برای حرکت به سوی مشعرالحرام آماده می‌شوند اذان مغرب روز عرفه، آهنگ کوچ است. واجب است حاجی، شب دهم را از طلوع صبح تا طلوع آفتاب در مشعرالحرام وقوف کند و در این سرزمین بماند و باید با نیت خالص، حاجی در شب عید قربان در آستانه خانه مولا رحل اقامت می‌افکند همچون گدایان اجازه ورود دوباره به مکه و مسجدالحرام را از خدا می‌طلبد.
بعد از دمیدن آفتاب در صبح دهم ذی الحجه حاجیان برای به جا آوردن بقیه اعمال حج از مشعرالحرام خارج می‌شوند.
آن‌ها صبح عید قربان با تکبیر و تهلیل در سرزمین منا وارد می‌شوند، نخستین وظیفه آن‌ها در این سرزمین رمی جمره عقبه است؛ بعد از رمی جمره عقبه وظیفه حاجیان در منا قربانی است. در حدیثی آمده که خداوند قربانی را دوست دارد و این عمل مطلوب اوست چراکه غرض از قربانی کردن سر بریدن از حیوانیت انسان است و کشتن نفس و هوای او.
بعد از ادای قربانی، نوبت به حلق یا تقصیر می‌رسد، تراشیدن سر ریختن آخرین نشانه‌های هواپرستی و خودخواهی است. حاجیان در شب‌های یازدهم و دوازدهم ذی الحجه در سرزمین منا نیت بیتوته می‌کنند. یعنی از اذان مغرب تا نیمه شب شرعی در این سرزمین می‌مانند.
بیشتربخوانید
در روز‌های یازدهم و دوازدهم هر سه شیطان به ترتیب از کوچک به بزرگ، یعنی اولی وسطی و عقبی رمی می‌شوند. بدان که تو در ظاهر به سوی جمره سنگ می‌اندازی، اما در حقیقت سنگ بر چهره شیطان می‌زنی و پشت او را می‌شکنی.
منبع: مهر