در گفتگوی ویژه خبری اثرات اعتبارزدایی از اسناد عادی در زندگی مردم با حضور پژمانفر رئیس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس و سادات مشاور وزیر راه و شهرسازی مورد بررسی قرار گرفت.
اسناد عادی و قولنامه ای چه مشکلاتی برای مردم ایجاد کرده است؟
پژمانفر: در کمیسیون اصل ۹۰ شکایات فراوانی در خصوص اسناد عادی به ما می رسد که در خصوص چندین مسئله است. نخست زمین خواری به طوری که به واسطه اسناد عادی یک زمین را به چند نفر می فروشند.
موضوع دوم فروش مال غیر و فروش ملک به چند نفر است به طور مثال در سال ۹۷ در شهر قم ۱۳۰ واحد به هزار و ۴۰۰ نفر فروخته شد.
پرونده های قضایی زیادی در خصوص این مشکلات تشکیل می شود بیش از ۳۰ درصد پرونده های قضایی در موضوع اسناد عادی شکل می گیرد.
اسناد عادی محرومیت هایی هم دارند مثلا این اسناد برای گرفتن تسهیلات بانکی یا ضامن شدن قابل قبول نیستند. در این شرایط مردم دارایی هایی دارند که نمی توانند از آن استفاده کنند.
اقدام اعتبارزدایی از اسناد عادی را مجلس انجام داده واین مسیر قانونی را طی می کنیم.
این مشکلات چطور با اعتبارزدایی از اسناد عادی حل می شود؟
پژمانفر: سند عادی توافق بین دو نفر روی یک کاغذ است که متاسفانه به رسمیت شناخته نمی شود. ما بنا داریم تا هر تفاهم ملکی که بین دو نفر انجام می شود حکم حکومتی روی آن باشد و رسمیت داشته باشد.
طبق آماری که داریم حدود ۶۰ درصد اراضی کشاورزی دارای سند عادی هستند و سند رسمی ندارند. همچنین ۳۶ تا ۴۰ درصد خانه های روستایی سند رسمی ندارند. متاسفانه۸۰ درصد خانه ها در حاشیه شهرها هم سند عادی دارند که در نتیجه آن چالش هایی در کشور ایجاد می شود.
۸.۵ میلیون سند عادی داریم و ۲.۵ میلیون هم سند عادی که مترتب با سند رسمی هستند. در مجموع ۱۱ میلیون سند داریم که رسمی نیستند. اینکه اسناد عادی به سند رسمی تبدیل شوند زمان بر است و ما باید در فرایند آرامی این کار را تسهیل کنیم تا همه اسناد موجود در کشور رسمی شوند.
باید مسیر را هموار کنیم تا افراد انگیزه تبدیل اسناد عادی به اسناد رسمی را داشته باشند.
این قانون در مجلس نهایی می شود اما باید اصلاحاتی داشته باشد. مجمع تشخیص مصلحت هم باید کمک کند تا این قانون اجرا شود و کوچ مناسب از اسناد عادی به اسناد رسمی داشته باشیم.
آمار دقیقی در مورد اسناد عادی دارید و اینکه اعتبارزدایی از این اسناد چه تاثیری در بازار مسکن می گذارد؟
سادات مشاور وزیر راه و شهرسازی: آمارهای تخمینی در مورد اسناد عادی وجود دارد و متاسفانه آمار دقیقی نداریم.
از اتفاقات خوب اجرای این طرح این است که آمار دقیقی از مالکان کشور در حوزه زمین و مسکن به دست می آید و می توانیم بر مینای آن در خصوص عرضه و تقاضا اطلاعات دقیقی داشته باشیم تا برنامه ریزی ها هم دقیق تر انجام شود.
مزیت دیگر اعتبارزدایی از اسناد عادی این است که زمین هایی که مربوط به دستگاه های دولتی هستند هم مشخص می شود و رسمی شدن اسناد این اراضی به تامین زمین برای نهضت ملی مسکن کمک می کند.
در خصوص پیش فروش چه مشکلاتی وجود دارد؟ و اعتبارزدایی از اسناد چه کمکی می کند؟
سادات: قانونی در سال های اخیر در این خصوص تصویب شد اما اثر گذاری بالایی نداشته و هنوز افراد در خرید و فروش و حتی اجاره املاک پیش فروش ابهام دارند.
طرحی که در شورای نگهبان در خصوص اعتبارزدایی از اسناد عادی مطرح شده ۱۷ ماده ای است و شامل آنی سازی معاملات از طریق اسناد رسمی می شود. حاکمیت مکلف است زیرساخت هایی که اسناد رسمی را به طور آنی ارائه دهد فراهم کند.
این امر به جذب سرمایه بخش خصوصی همچنین سرمایه گذاری خارجی کمک می کند واعتماد افراد برای ورود به بازار مسکن بیشتر می شود.