سایر زبان ها

صفحه نخست

سیاسی

بین‌الملل

ورزشی

اجتماعی

اقتصادی

فرهنگی هنری

علمی پزشکی

فیلم و صوت

عکس

استان ها

شهروند خبرنگار

وب‌گردی

سایر بخش‌ها

یک موجود عجیب از دوران هخامنشی + عکس

در محوطه تاریخی تخت جمشید، روی سر ستون‌ها، موجودی افسانه‌ای با سر یک پرنده، گوش‌هایی شبیه اسب و تنی به شکل شیر دیده می‌شود که «گریفین» یا «شیردال» نام دارد؛ مرغ اسطوره‌ای دنیای باستان که واضح‌ترین نقش آن، همان «هما» نشان هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران است.

گریفین یا شیردال (دال به معنای عقاب است: فرهنگ معین) از مرغان اسطوره‌ای دنیای باستان است. این موجود عجیب که نمونه‌هایی از آن در افسانه‌ها و هنر بین‌النهرین، مصر، یونان، هند و ایران مشاهده شده از نیمۀ جلو به شکل عقاب و از نیمۀ پشت، شبیه شیر است و یکی از کامل‌ترین نماد‌های قدرت و پادشاهی به شمار می‌آید که نخستین‌بار هنرمندان عیلامی آن را ابداع کردند.

این پرنده در بعضی از ادوار تاریخی ایران، «هما» نامیده شده است. در متون ادبی فارسی مرغی به نام هما آورده شده که جایگاه رفیعی در ادبیات و باور‌های ایرانیان داشته است، چنان‌که آن را موجب سعادت می‌دانستند و می‌پنداشتند که سایه‌اش بر سر هر کسی افتد او را خوشبخت می‌کند. شیردال یا گریفین یا هما می‌تواند همان عنقا یا سیمرغ اساطیری و افسانه‌ای سنتی نیز باشد که در شاهنامه فردوسی به آن اشاره شده است.

نمونه‌های گریفین یا شیردالِ دوران هخامنشی به تاریخ ۵۰۰ قبل از میلاد برمی‌گردد. از لحاظ فرم هنری، این موجودات، خاصِ دوران هخامنشی شده‌اند و بیشترین نمونه‌ها و به یادماندنی‌ترین گریفین‌ها را در بین تمام دوران نمایش داده‌اند. گریفین‌های هخامنشی از اندازه‌های بزرگ برای سرستون تا ابعاد کوچک برای زیورآلات ساخته شده‌اند.

در خاکبرداری‌های سال‌های ۱۳۳۱ تا ۱۳۳۳ خورشیدی، دو سرستون عقابِ دو سر در دو قسمت از ساختمان شمالی خیابان سپاهیان در تخت جمشید یافت شد که احتمالا برای برپایی در یکی از کاخ‌های دورتر از آن مکان بوده است، ولی فرصت بردنش را نیافته بودند. تراش و پرداخت این دو اثر، بسیار ظریف و هنرمندانه است. برای نگهداری آن‌ها از آسیب، هر دو را برپایه‌های سیمانی استوار کرده‌اند.

نتایج مقاله پژوهشی "مطالعه تطبیقی نقش‌مایه گریفین در ایران و یونان" نیز نشان می‌دهد کل و مضمون گریفین‌های یونانی تحت تأثیر فرم و مضمون گریفین‌های ایرانی است. از دوره اشکانی بازنمایی گریفین با دهان باز در ایران متداول شده و این شکل در یونان به اصلی‌ترین شکل گریفین تبدیل شده است.

لحظه کشف گریفین در کاوش‌های تخت جمشید به سال ۱۳۱۰

منبع: ايسنا

تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
نظرات کاربران
انتشار یافته: ۷
در انتظار بررسی: ۰
ناشناس
۲۳:۳۵ ۰۴ تير ۱۴۰۲
نگران نباشید چند سال دیگه زیر باران و آفتاب از بین می‌روند خیالتان راحت
ناشناس
۲۲:۱۰ ۱۸ آذر ۱۴۰۲
واق واق
یاشار
۱۴:۰۰ ۰۴ تير ۱۴۰۲
سوال جالب اینه،آیا شخص یا اشخاصی بدون دیدن این موجودات توان تصویر سازی ذهنی در آن زمان را داشتند و با این دقت دست به خلق این اثر زدند،یا نه این موجودات زیبا در آن زمان وجود حقیقی داشتند و شبیه سازی نگاره ای صورت گرفته؟ جالب ترین بخش ماجرا اینکه در اکثر نقاط کره زمین موجودات مشابه ای با کمترین خطا،نگاره سازی شدند،اما هیچ آثار واقعی از آنها در دست نیست،ای کاش روزی از تمام فعالان عرصه هنر ولو کاغذی(نقاشی،طراحی یا...)خواسته بشه زیباترین مخلوق خداوند را که تاکنون دیده‌اند،به تصویر بکشند،شاید که راز ی آشکار می‌گشت،
حمید
۱۳:۰۲ ۰۴ تير ۱۴۰۲
اعراب وحشی اون زمان قطعه قطعه آثار تمدن رو دوست داشتن
ناشناس
۱۱:۵۹ ۰۴ تير ۱۴۰۲
کسیمیدونه الان کجاست؟
ناشناس
۲۳:۲۱ ۰۴ تير ۱۴۰۲
لوور یا متروپلیتن
ناشناس
۲۲:۱۴ ۱۸ آذر ۱۴۰۲
الان کجاست کسی میدونه؟؟؟؟؟؟؟؟