علی رغم آنکه مصوبه الگوی کشت به سال ۸۸ بازمی‌گردد، اما طی این سال ها نبود اعتبارات و الزامات موجب شد تا این مصوبه روی کاغذ بماند که خوشبختانه در سال زراعی جاری با هدف محدودیت کشت محصولات آب بر و توسعه کشت تولید غلات در دستور کار قرار گرفته است.
امسال پس از گذشت سال ها، الگوی کشت در خصوص محصولات زراعی اجرا شد که امید می رود با ایجاد زیرساخت و حمایت های لازم این امر‌محقق شود چراکه در افزایش بهره وری، کاهش هدررفت منابع پایه و خودکفایی محصولات استراتژیک تاثیر بسزایی دارد.
در این ارتباط علیرضا نکویی مدیرکل اقتصادی سازمان تات گفت: علی رغم آنکه منابع مالی هنوز در اختیار وزارت جهاد کشاورزی قرار نگرفته است، اما برآورد می شود که ۸۰ درصد الگوی کشت مورد نظر در سال زراعی جاری اجرا شود.
نکویی صرفه جویی سالانه ۳ میلیارد متر مکعب آب و جلوگیری از خروج ۲.۲ میلیارد دلار ارز را از اهداف الگوی کشت اعلام کرد.
مدیرکل اقتصادی سازمان تات گفت: یکی از اهداف تامین امنیت غذایی رسیدن از ۱۲۳ میلیون تن محصولات کشاورزی در پایه به ۱۴۱ میلیون تن است.
با توجه به آنکه با اجرای الگوی کشت انقلاب بهره وری و پایداری تولید محقق می شود، حال انتظار می رود که آموزش و حمایت های مالی لازم برای تحقق این مصوبه بکارگرفته شود.
اجرای مصوبه الگوی کشت مستلزم الزامات تشویقی و تنبیهی
آقای ارسلان قاسمی رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق تعاون گفت: با توجه به شرایط اقلیمی و منابع پایه، الگوی کشت یک ضرورت است که باید به این سمت پیش رویم.
به گفته او، با توجه به آنکه الزامات تشویقی و تنبیهی اجرای مصوبه الگوی کشت فراهم نیست، لذا این مصوبه بیش از ۱۰ درصد اجرا نخواهد شد.
قاسمی ادامه داد: مصوبه الگوی کشت زمانی اجرا می شود که الزامات تشویقی و تنبیهی مشخص و روشن باشد که با این وجود مصوبه الگوی کشت شعاری بیش نیست.
رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق تعاون با بیان اینکه مصوبه الگوی کشت بدون ابزار و سیاست تشویقی و تنبیهی محقق نمی شود، گفت: استمرار روند فعلی در تولید محصولات کشاورزی معضلات متعددی ایجاد می کند که با این وجود سیاست های تشویقی و تنبیهی شرط اجرای الگوی کشت است.
با روی کار آمدن دولت سیزدهم محدودیت کشت محصولات آب بر و توسعه کشت تولید غلات به منظور تامین امنیت غذایی در دستور کار قرار گرفت که تحقق این موضوع نیازمند اجرای الگوی کشت است.
مشکلات تنظیم بازار با اجرای مصوبه الگوی کشت رفع می شود
آقای رضا نورانی رئیس اتحادیه محصولات کشاورزی درباره تاثیر اجرای الگوی کشت بر امر تنظیم بازار محصولات کشاورزی گفت: بنابر اعلام مسئول تدوین الگوی کشت مبنی بر تحقق ۸۰ درصدی الگوی کشت باید منتظر ماند و دید که این مصوبه در خصوص کدامیک از محصولات استراتژیک یا میوه و تره بار همچون سیب زمینی، پیاز و هندوانه محقق می شود.
به گفته او، با توجه به تامین بخشی از محصولات استراتژیک مورد نیاز از طریق واردات، تحقق اجرای ۸۰ درصدی مصوبه الگوی کشت تا حدی واردات را کاهش می دهد.
نورانی ادامه داد: تازمانیکه برنامه تحقق الگوی کشت شفاف نشود، امکان برنامه ریزی در راستای توسعه صادرات و تنظیم بازار محصولات کشاورزی وجود ندارد؛ بنابراین با وجود تنوع کالایی در بخش کشاورزی، مسئولان باید اعلام کنند که الگوی کشت در کدامیک از محصولات اجرایی شده است تا بتوان برای آن برنامه ریزی کرد.
رئیس اتحادیه محصولات کشاورزی گفت: با اجرای صحیح مصوبه الگوی کشت پیش بینی می شود که مشکلات تنظیم بازار رخ ندهد. هرچند در شرایط کنونی هم اگر به بازار محصولات کشاورزی در بخش میوه و تره بار و صیفی نگاه کنیم، سیر نزولی قیمت را شاهد هستیم به طوریکه برخی اقلام کمتر از سال قبل عرضه می شود.
اجرای مصوبه الگوی کشت بدون حمایت شدنی نیست
آقای جلال محمود زاده نایب رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس گفت: با توجه به سیاست کنونی مسئولان وزارت جهاد، مصوبه الگوی کشت تا پایان سال زراعی نه تنها ۸۰ درصد بلکه ۱۰ درصد هم محقق نمی شود.
به گفته او، براساس اقلیم، نوع خاک و تجربه اجرایی کشاورزان برای مناطق امکان تعریف الگوی کشت وجود ندارد، از این رو برای ایجاد انگیزه در کشاورزان باید نهاده و تسهیلات ارزان قیمت و ماشین آلات با نرخ مناسب قراردهند.
محمودزاده ادامه داد: با وجود آنکه اکثر کشاورزان ما خرده پا هستند و اراضی کشاورزی روز به روز ناشی از قانون ارث کوچک تر می شود، بنابراین بدون حمایت و فراهم شدن زیرساخت ها نمی توان کشاورز را مجبور به تولید محصول و تحمل ریسک تولید کرد.
نایب رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس گفت: با اجرای الگوی کشت و تولید محصولات استراتژیک و تامین نیاز بازار، افت و خیز قیمت ها به پایان می رسد، درحالیکه اکنون به سبب نبود زیرساخت های لازم، امکان اجرای مصوبه وجود ندارد.
هدف اصلی الگوی کشت خودکفایی محصولات کشاورزی است
آقای عطااله هاشمی عضو شورای هماهنگی تشکل های بخش کشاورزی گفت: موفقیت یا عدم موفقیت الگوی کشت به فراهم کردن الزامات و زیرساخت ها بستگی دارد.
به گفته او، تا زمانیکه الزامات اجرای مصوبه الگوی کشت فراهم نشود، تغییری در بهره وری و کاهش مصرف منابع آبی کشور نداریم.
هاشمی ادامه داد: فلسفه وجودی تهیه طرح الگوی کشت افزایش بهره وری در راستای رسیدن به خوداتکایی، کاهش ضایعات و جلوگیری از هدررفت منابع آب و خاک است.
عضو شورای هماهنگی تشکل های بخش کشاورزی گفت: با فراهم شدن الزامات و زیرساخت های مصوبه الگوی کشت می توان به بحث تنظیم بازار محصولات کشاورزی امیدوار بود.
طرح الگوی کشت با چشم انداز ۵ ساله از سال زراعی ۱۴۰۱ آغاز شد که در این پروژه هدف ارتقای بهره وری و کاهش مصرف نهاده های کشاورزی و منابع پایه است تا با وجود شرایط اقلیمی و خشکسالی بیش از پیش نه تنها فشار بر منابع آبی کشور وارد نشود، بلکه صرفه جویی منابع آبی محقق شود.