وکالت بلاعزل، عقد وکالتی است که به موجب آن، موکل، اختیاراتی را به وکیل واگذار کرده و حق عزل یا برکناری او را نیز از خود، ساقط نموده است و انواع وکالت بلاعزل نوع عام و خاص هستند و سوء استفاده از اختیارات و دشواری برهم زدن عقد وکالت و برکناری و عزل وکیل، از خطرات اعطای این نوع از وکالت میباشد.
حق انتخاب وکیل و اعطای وکالت به دیگری، از جمله حقوقی میباشد که همه افراد جامعه، از آن برخوردار هستند و وکالت، در واقع نمایندگی است که اشخاص، با اهداف مختلف، از جمله سهولت در انجام کار، افزایش سرعت دادرس به فرد دیگری میدهند و وکیل میتواند به نیابت از موکل، در حدود موضوع وکالت، فعالیت نماید.
وکالت بلاعزل، عقد وکالتی است که در آن، موکل، علاوه بر تفویض اختیار به وکیل، حق برکناری و عزل وی را نیز از خود، ساقط کرده است. یعنی، دیگر نمیتواند عقد وکالت را برهم زند، مگر اینکه موضوعی که جهت انجام آن، اعطای وکالت شده، انجام شود یا از بین برود یا موکل، در دادگاه، اثبات کند که برخلاف عبارت موجود در وکالت نامه، وکالت یا عدم عزل وکیل را ضمن عقد خارج لازم، شرط نکرده و بنابراین، توافق میان وی و وکیل، جایز و قابل برهم زدن میباشد.
انواع وکالت بلاعزل
وکالت بلاعزل عام: وکالت بلاعزل عام، یکی از انواع وکالت بلا عزل است که در آن، موکل، در انجام کلیه امور، به وکیل، اعطای وکالت نموده است. به موجب این وکالت، وکیل، در کلیه امور زندگی موکل، حق عمل و پیگیری دارد و تا زمانی که موکل، زنده است، عقد وکالت، به قوت خود، باقی خواهد ماند و وکیل، عزل نمیگردد.
وکالت بلاعزل خاص: از دیگر انواع وکالت بلا عزل، وکالت بلاعزل خاص است. وکالت بلا عزل خاص، یعنی اینکه موکل، صرفا در امور مشخصی، به وکیل، اعطای وکالت میکند و وکیل، فقط در امور تعیین شده، اختیار دارد. وکالت بلاعزل در خرید و فروش یک باب منزل مسکونی با ذکر آدرس و مشخصات دقیق ملک، نمونهای از وکالت بلاعزل خاص میباشد.
خطرات وکالت بلاعزل
در خطر افتادن منافع موکل: ممکن است وکیل، اقدام به سوء استفاده از حدود اختیارات خود، به جهت بلاعزل بودن وکالت نماید.
آسان نبودن عزل وکیل: در وکالت بلاعزل، برهم خوردن عقد وکالت و عزل وکیل، صرفا با انجام شدن یا از بین رفتن مورد وکالت، امکان پذیر بوده؛ یا اینکه، موکل، در دادگاه، اثبات کند که برخلاف عبارت موجود در وکالت نامه، وکالت یا عدم عزل وکیل را ضمن عقد خارج لازم، شرط نکرده و بنابراین، توافق میان وی و وکیل، جایز و قابل برهم زدن میباشد. این مشکلات، کار را برای موکل، در صورت پشیمانی، بسیار دشوار خواهد کرد.