اسکیزوفرنی درلغت به معنی اسکیزو یعنی آشفتگی و فرن یعنی روان تعریف می‌شود و از جمله بیماری‌های عصبی‌روانی است. مبتلایان به این بیماری غالبا نیاز به خدمات مستمر روان پزشکی دارند. به تازگی «طیبه دهباشی‌زاده»، مدیرعامل انجمن حمایت از بیماران اسکیزوفرنی گفته است: به‌طور کلی یک درصد از افراد در سراسر دنیا مبتلا به بیماری اسکیزوفرنی هستند. این آمار جهانی است... پیش‌بینی می‌شود حداقل ۸۰۰ هزار بیمار اسکیزوفرن در ایران داشته باشیم، ولی آماری نداریم که از این تعداد حتی ۱۰۰ هزار نفر شناسایی شده باشند چرا که خیلی از این بیماران از بیماری خود خبر ندارند، چون هم شناسایی نشده اند و هم ممکن است علایمی را که دارند، به چیز‌های دیگر ربط بدهند (منبع خبر: همشهری‌آنلاین). در ادامه با این اختلال آشنا خواهید شد.
نکاتی درباره شیوع اختلال اسکیزوفرنی
یک اختلال مغزی مزمن است که از هر صدنفر یک نفر به آن مبتلا می‌شود. شیوع این اختلال در مرد و زن یکسان است. شروع بیماری معمولا در اواخر نوجوانی تا اوایل دهه سوم زندگی اتفاق می‌افتد. گاهی اوقات شروع قبل از ۱۳ سالگی (اسکیزوفرنی زودرس) و گاهی بین ۴۰ تا ۶۰ سالگی (اسکیزوفرنی دیررس) رخ می‌دهد. این بیماری به ندرت به‌طور ناگهانی و بیشتر اوقات به‌صورت آهسته و تدریجی شروع می‌شود. در صورتی‌که به تدریج شروع شود یک مرحله مقدماتی دارد که بیمار دچار حالاتی می‌شود که در صورت شناخت آن و مداخله زودهنگام در این مرحله باعث کاهش اختلالات مرتبط با رشد اجتماعی و آموزشی می‌شود بنابراین بهتر است هرچه زودتر بیماری تشخیص داده شود و فرد مبتلا تحت درمان قرار بگیرد.
علایم اختلال اسکیزوفرنی
توهم، هذیان، آشفتگی و علایم منفی، جزو رایج‌ترین نشانه‌های ابتلا به این اختلال است که در ادامه و به‌طور مختصر، راجع به هرکدام توضیحاتی داده می‌شود.
توهم| توهم در این بیماری بیشتر به صورت شنیدن صدا یا دیدن تصاویر یا سایه‌هایی هستند که وجود خارجی ندارند و دیگران نمی‌توانند آن‌ها را ببینند یا بشنوند.
هذیان| اعتقاد و باور غیرواقعی راجع به اتفاقاتی که رخ می‌دهد از علایم ابتلا به این اختلال است. مثلا افکار بقیه را می‌شنود یا بقیه افکارش را می‌شنوند.
علایم آشفته| این علایم شامل فکر و رفتار غیرعادی است. صحبت کردن نامفهوم و بی‌معنی، لباس پوشیدن نامتناسب، خیره‌شدن و حرکات کند، گریه و خنده بی‌مورد.
علایم منفی| این علایم شامل از دست‌دادن علاقه به زندگی، کاهش انرژی، کم صحبت‌کردن، کم شدن فعالیت‌های اجتماعی، رسیدگی نکردن به بهداشت شخصی و بروز نیافتن احساسات است.
علل بروز اسکیزوفرنی
اسکیزوفرنی یک بیماری پیچیده است و هیچ علت منفردی برای این بیماری وجود ندارد و بروز آن در نتیجه یک گروه از عوامل پیچیده ژنتیکی، روانی و محیطی است. در قدم اول، عوامل ژنتیکی و عوامل محیطی را شامل می‌شود. کسانی که دارای بستگان نزدیک مبتلا به این اختلال یا اختلالات خلقی هستند، بیشتر در معرض ابتلا به این اختلال هستند. عوامل محیطی مثل عفونت‌ها، سن بالای پدر هنگام تولد فرزند، تولد در اواخر زمستان و اوایل بهار، تغذیه نامناسب مادر در دوران بارداری، به‌دنیا آمدن یا بزرگ شدن در شهر و مصرف موادمخدر، استرس، احساس ناامنی، فشار‌های موجود در جامعه، مشکلات اقتصادی و مسائل ناگوار زندگی، فرد را مستعد دچار شدن به این اختلال می‌کند.
دارودرمانی به همراه روان درمانی
اسکیزوفرنی یک بیماری مادام العمر است که می‌تواند به‌طور موثری درمان شود. دارو درمانی روش اصلی درمان است و فقط توسط روان پزشک انجام می‌شود. در مواردی که بیمار افکار خودکشی دارد یا رفتار‌های نامتناسب و آشفته (از جمله ناتوانی در برآورده کردن نیاز‌های اساسی مثل غذا، لباس و مکان زندگی) در کار باشد، بستری کردن بیمار به نوعی تضمین امنیت بیمار و موثر است.
بستری شدن موجب کاهش استرس بیمار می‌شود و او را در سازمان دهی فعالیت‌های روزانه‌اش کمک می‌کند. اگرچه دارو‌های ضدروان پریشی تکیه‌گاه اصلی درمان اسکیزوفرنی است و فقط دارودرمانی است که نشانه‌ها را از بین می‌برد، ولی روان درمانی به بهبود بالینی کمک فراوانی می‌کند و ترکیب این دو درمان با هم سودمندتر از فقط یک نوع درمان است؛ بنابراین در صورتی‌که هریک از حالات و علایم گفته شده در خود یا اطرافیان‌تان دیده می‌شود، بهتر است هرچه سریع‌تر با پزشک متخصص اعصاب‌و‌روان در این باره مشورت کنید تا با درمان دارویی مناسب برای هر فرد و همچنین آموزش مهارت‌های اجتماعی، بازتوانی شغلی و آموزش خانواده باعث کاهش نشانه‌های آزاردهنده برای بیمار و اطرافیان شوید. همچنین بیمار یاد می‌گیرد چگونه از خودش مراقبت کند و یک زندگی عادی را بتواند مدیریت کند.
منبع: روزنامه خراسان