امروزه اهمیت صنعت گردشگری در ایجاد اثرات مثبت اقتصادی در دنیا آشکار شده است و چه در کشور‌های توسعه یافته و چهدرکشور‌های در حال توسعه آن را از عوامل رشد اقتصادی می‌دانند. گسترش صنعت گردشگری به عنوان یک منبع مالی، سبب توسعه اقتصادی می‌شود.
طی چند دهه گذشته روند رو به رشد گردشگری در دنیا با سرعت قابل توجهی رشد داشته است چرا که مقوله سفر به عنوان یک مفهوم عادی در زندگی انسانها تغییر الگو داده است. در گذشته سفر برای مردم نیازمند برنامه ریزی‌های مداوم و بعضا دست و پا گیر بود. اما امروزه به لطف تکنولوژی و تغییر سبک زندگی این مقوله با راحتی وصف ناپذیری صورت می‌گیرد. مردم برای کار‌های تجاری، تعطیلات، تفریح، ماجراجویی یا حتی درمان‌های پزشکی سفر می‌کنند. همین مسائل باعث شده است که شاهراه پول و ثروت از مسیر گردشگری بگذرد و کشور‌هایی موفق به کسب درآمد‌های قابل توجهی از این صنعت رو به رشد شوند.
علی‌اصغر شالبافیان، معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی و گردشگری درباره وضعیت گردشگری کشور گفت: در سیاست‌های کلی برنامه ششم توسعه یک هدف گذاری مبنی بر پنج برابر شدن ایران‌گردان خارجی شده است. تا سال ۹۸ قبل از بیماری کرونا ما بالغ بر هشت میلیون نفر گردشگر خارجی داشتیم بیماری کرونا عملاً حوزه گردشگری را بیش از سایر حوزه‌ها متاثر کرد.
معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی و گردشگری با بیان اینکه زمانی که دولت سیزدهم کار خود را شروع کرد ۱۸ ماه بود که اساساً ویزای گردشگری صادر نمی‌شد اظهار کرد: بسیاری از مشاغل حوزه گردشگری دچار رکود متاثر از بیماری کرونا شده بودند خوشبختانه با اقداماتی که در حوزه واکسیناسیون عمومی صورت گرفت مقرر شد با پیگیری وزیر میراث فرهنگی از ابتدای آبان ۱۴۰۰ ویزای گردشگری از سر گرفته شود، این مصوبه از اواخر شهریور ابلاغ و تدارکات ستادی آماده شدن مرزها، تمهیدات بهداشتی دستگاه‌ها صورت گرفت. خوشخبتانه این اتفاق توانست در پنج ماه ۱۴۰۰ حوزه گردشگری کشور را احیا کند، به گونه‌ای که تا پایان ۱۴۰۰ به یک میلیون و ۷۰۰ هزار نفر رسیدیم.
شالبافیان ادامه داد: پس از واکسیناسیون عمومی در بخش گردشگری داخلی هم رونق داشتیم خصوصاً از آبان ماه ۱۴۰۰ به بعد همانطور که پیش بینی می‌شد سال ۱۴۰۰ به جهت اینکه بسیاری از مردم عزیز دو سالی بود سفر نرفته بودند یک افزایش و استقبال بسیار زیادی از سفر شد، ، اما روند گردشگری ورودی به کشور در سال ۱۴۰۱ هم باقوت ادامه پیدا کرد به گونه‌ای که در ۶ ماهه نخست اول سال رشد فزاینده‌ای را داشتیم و با پیگیری‌هایی که دولت از جهت سیاسی انجام داد، الحاق به برخی از پیمان‌های منطقه‌ای، تسهیل روادید با برخی از کشور‌ها از جمله عراق، موجب افزایش تعداد گردشگران ورودی شد.
وی با اشاره به آمار گردشگران در کشور تصریح کرد: در ماه‌های پایانی سال ۱۴۰۱ رشد گردشگری شروع شد و تا پایان سال ۱۴۰۱ ما چهار میلیون و ۲۳۰ هزار گردشگر را داشتیم، خوشبختانه با توافقی که در حوزه سیاسی انجام شد به عنوان مثال در حوزه تفاهم دو کشور در بین ایران و چین تفاهم نامه گردشگری را داشتیم که بعد از دو هفته ایران به عنوان مقاصد مورد تایید چین معرفی شد و می‌توانیم بگوییم نسبت به سال قبل رشد حداقلی در این مدت سپری شده است. از سال ۱۴۰۲ رشد پنج برابری برای ورود گردشگران چینی به ایران را داریم، برای بعضی از بازار‌های دیگر مانند هندوستان برای اولین بار است که در سال گذشته جزء ۱۰ بازار ورودی ایران قرار گرفتند که این‌ها نوع نگاهی که برای بازار‌های جدید و عدم اتکا به برخی از بازار‌ها بود که نتایج آن در سال‌های قبل و ۱۴۰۲ نشان داده می‌شود.
شالبافیان در پاسخ به نحوه رشد پنج برابری گردشگران چینی گفت: در سال قبل حدود هشت هزار نفر ورودی داشتیم که در واقع عددی نبوده، ولی سرعت استقبال در یک ماه اخیر به گونه‌ای بود که نسبت به بازار خروجی چین که حدود ۱۵۰ میلیون نفر است عدد خوبی به دست آمد البته باید استعداد کشور در حوزه حمل و نقل هوایی به جهت وجود پرواز‌های مستمر برای پاسخگویی به علاقمندان این بازار، حوزه اقامتی و حوزه‌های زیر ساختی که لازم است برای کلیه بازار‌ها از جمله این بازار باید فراهم شود.
وی در پاسخ به نقش وزارت میراث برای تسهیل صدور مجوز‌های کسب و کار که از جمله درباره بوم گردی و امکانات اقامتی، مانند هتل و مشارکت‌های مردمی برای تبدیل خانه‌هایشان به بوم گردی و مجوزها، در درگاه ملی مجوز‌های کسب و کار، گفت: یکی از دو کلان راهبردی که از ابتدا پیگیری می‌کردیم و نگاه وزیر گردشگری هم بود یکی بحث تسهیل حضور فعالیت‌های بخش خصوصی و تعیین مشوق‌ها برای تقویت حضور بخش خصوصی، چون عملا کار حوزه گردشگری را بخش خصوصی انجام می‌دهد و دوم جلب همکاری و استفاده از ظرفیت‌های دستگاهی در سطح ملی و استانی است. در مورد اول در خصوص صدور مجوزها کار ارزشمندی توسط دولت صورت گرفت و وزارت میراث فرهنگی در حوزه ماموریتی خود از جمله حوزه گردشگری تمامی فعالیت‌ها را انجام داد، ما ۱۲۳ مصداق گردشگری داریم که یکی از آن‌ها بوم گردی و خانه مسافر می‌شود، یکی از سنگین‌ترین فعالیت‌ها در حوزه درگاه مجوزها شاید مرتبط با حوزه ما باشد خوشبختانه ۱۲۳ مورد ما الان متصل به درگاه ملی مجوزها داریم و بر اساس رتبه بندی هم که اعلام شد جایگاه مناسبی را داریم البته خود ما هم مستقلاً شرایط اخذ مجوز را تسهیل کردیم.
معاون گردشگری کشور درباره صدور مجوز کاغذی گفت: تمامی مجوز‌های تاسیسات گردشگری صدور آن از طریق درگاه ملی مجوزها ممکن است، اما ممکن است موردی به خاطر قطع در اختلال سامانه همکاران ما در استان‌ها موردی بوده باشد که به ندرت صادر شده باشد، این را با دوستان وزارت اقتصاد هماهنگ کردیم به گونه‌ای که رویه دائمی نشود و حتماً برگردد، چون اصل محوری در تسهیل صدور مجوزها معطل نگه نداشتن سرمایه گذار است به همین جهت تمام فعالیت‌های ما مبتنی بر درگاه ملی مجوزهاست مگر به ندرت موردی پیدا شود که آن هم موردی با دوستان وزارت اقتصاد هماهنگ خواهد شد.
شالبافیان درباره پروژه‌های گردشگری ادامه داد: ۶۰۰ پروژه گردشگری با حجم سرمایه گذاری ۲۱ هزار میلیارد تومان که ۲۴ هزار تخت اقامتی به ظرفیت کشور افزوده در سال ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ افتتاح کردیم، وقتی می‌گوییم ۶۰۰ پروژه افتتاح شده یعنی ۶۰۰ پروژه بهره برداری گرفته یعنی مکلف است برای اخذ پروانه اقدام کند، برخی از این‌ها حتما در زمانی بوده که تماما از طریق درگاه ملی صدور مجوزها اقدام نشده، اما برخی از جمله آن‌هایی که در ۶ ماه اخیر افتتاح شده حتماً بخش اعظم آن از این طریق صورت گرفته است.
وی افزود: ۹۴۲ مجوز ایجاد تاسیسات اقامتی صادر شده است، مستحضر هستید ما یک مجوز اصولی می‌دهیم وقتی که فرد می‌رود موافقت بقیه دستگاه‌های دخیل را هم می‌گیرد یک مجوز نهایی تحت عنوان موافقت ایجاد می‌گیرد، این‌ها پروژه‌هایی هستند که کار اجرایی آن‌ها با قطعیت انجام می‌شود، پروژه‌هایی که موافقت اصولی گرفتند حجم سرمایه گذاری آن‌ها ۶۰ هزار میلیارد تومان بوده، اما پروژه‌هایی که موفق شدند موافقت ایجاد بگیرند ۳۰ هزار میلیارد تومان بوده که تعداد ۹۴۲ پروژه بوده است.
معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی درباره میزان جذب سرمایه‌گذار خارجی می‌گوید: میزان جذب سرمایه گذاری خارجی در سال ۱۴۰۰ دو پروژه با مبلغ ۱۸ میلیون دلار بوده است خوشبختانه بر اساس آماری که سازمان سرمایه گذاری خارجی کمک‌های فنی و اقتصادی اعلام کردند در ۱۲ پروژه ۱۴۱ میلیون دلار در سال ۱۴۰۱ جذب سرمایه گذار خارجی شد به همین جهت ما در نمایشگاه اخیر که مخاطبین عام زیادی از خارج از کشور داشتیم تعدادی فرصت سرمایه گذاری بی نام آماده کردیم در حال مذاکره با سرمایه گذاران خارجی هستیم.
شالبافیان در پایان درباره دستاورد‌های نمایشگاه اکسپو گفت: این اولین دوره‌ای بود که حوزه گردشگری کشور جای خودش را در نمایشگاه اکسپو باز کرده بود ما دو هدف را دنبال می‌کردیم یکی اینکه بتوانیم ظرفیت‌های گردشگری کشور را به بازدید کنندگان خارجی بشناسیم و دوم فرصت‌های سرمایه گذاری که تهیه شده بود و هزار و ۲۰۰ فرصت سرمایه گذاری آماده شده که برخی از این‌ها تعدادی از آن‌ها بی نام هستند برنامه داریم تا نیمه دوم سال که همایش فرصت‌های سرمایه گذاری در حوزه گردشگری را داریم تعداد فرصت‌هایی که مجوز بی نام دارند را افزایش دهیم، اما نمایشگاه این فرصت را فراهم کرد که هزار و ۲۰۰ فرصت سرمایه گذاری که در استان‌های مختلف احصا شده این‌ها بتوانند هم به کسب و کار‌ها، فعالین اقتصادی داخلی ارائه شوند و هم به بازدید کنندگان فعالین اقتصادی که از خارج از کشور میهمان ایران عزیز بودند.