در آزمون دکتری سال ۱۴۰۲ بیش از ۱۶۹ هزار داوطلب با هم به رقابت پرداختند که از این تعداد بیش از ۱۲۰ هزار داوطلب مجاز به انتخاب رشته شدند و تعداد ۹۱ هزار و ۷۰۱ داوطلب در سایت سازمان سنجش انتخاب رشته کردند.
داوطلبانی که بر اساس کارنامه نتایج اولیه آزمون ورودی مقطع دکتری «Ph.D» نیمه‌متمرکز سال ۱۴۰۲ مجاز به انتخاب رشته شدند و کدرشته محل‌های انتخابی خود را ثبت کردند، می‌توانند کارنامه نتیجه انتخاب رشته خود را در درگاه اطلاع‌رسانی سازمان سنجش مشاهده کنند.
همچنین داوطلبانی که بر اساس مندرجات کارنامه مذکور در کدرشته محل‌های انتخابی خود نمره علمی لازم را کسب کردند، می‌توانند به دانشگاه‌ها و مؤسسه‌های آموزش عالی مورد نظر برای انجام مصاحبه مراجعه کنند.
داوطلبان معرفی شده به مصاحبه برای شرکت در مراحل ارزیابی تخصصی توسط دانشگاه‌ها و مؤسسه‌های آموزش عالی باید با مراجعه به لینک مربوطه در قسمت مشاهده کارنامه مندرج در درگاه اطلاع‌رسانی سازمان سنجش، از ۶ خردادماه تا ۲۱ تیرماه ۱۴۰۲ فرم بررسی صلاحیت عمومی را تکمیل و کد پیگیری دریافت کنند.
آزمون مقطع دکتری تخصصی «Ph.D» دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی سال ۱۴۰۲ به صورت دو مرحله‌ای نیمه متمرکز برگزار می‌شود که ۵۰ درصد نمره در اختیار دانشگاه‌هاست.
مصاحبه و بررسی سوابق علمی و پژوهشی (مرحله دوم آزمون) دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی تحت پوشش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به صورت حضوری انجام خواهد شد.
مرحله دوم آزمون (مصاحبه و بررسی سوابق علمی و پژوهشی) در مؤسسه برای هر داوطلب صرفا یک بار انجام می‌شود و عدم مراجعه داوطلبان در مرحله دوم آزمون، به منزله انصراف آنان تلقی شده و برگزاری مجدد مرحله دوم (مصاحبه و بررسی سوابق علمی و پژوهشی) برای آن دسته از داوطلبان که در این مرحله شرکت نکرده‌اند، امکانپذیر نخواهدبود.
نمره مصاحبه ارزیابی سوابق آموزشی، پژوهشی و فناوری و مصاحبه علمی و سنجش عملی بر اساس شیوه نامه ابلاغی که از سوی سازمان سنجش آموزش کشور به دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی ارسال می‌شود، صورت خواهد گرفت و دانشگاه‌ها برای تمامی افراد معرفی شده که در مصاحبه شرکت کرده‌اند، نمره‌ای مطابق با شیوه‌نامه مذکور، تعیین و برای گزینش نهایی به این سازمان ارسال می‌کنند.
تعیین حدنصاب دکتری از سوی دانشگاه‌ها
بر اساس مصوبه شورای ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور شورای عالی انقلاب فرهنگی، دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی می‌توانند برای نمره مرحله دوم آزمون که شامل مجموع نمرات سوابق آموزشی، پژوهشی، فناوری و مصاحبه و همچنین طرح‌واره (در رشته محل‌های پژوهش محور) است، حدنصاب نمره برای هر کد رشته‌محل تعیین کنند و سازمان سنجش آموزش کشور مکلف است در پذیرش نهایی حدنصاب مذکور را اعمال کند.
دانشگاه‌ها مجاز به برگزاری آزمون کتبی و شفاهی از داوطلبان معرفی شده برای مرحله دوم بوده و نمره آن در مقدار نمره مصاحبه علمی و سنجش عملی لحاظ می‌شود.
شیوه جدید پذیرش دکتری
طبق مندرجات دفترچه راهنمای انتخاب رشته آزمون دکتری، شیوه "پذیرش استاد محور" به شیوه‌های پذیرش دانشجوی دکتری سال ۱۴۰۲ دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی اضافه شد.
این شیوه پذیرش، به دو شیوه "آموزش-پژوهشی" و "پژوهش محور" پذیرش دانشجوی دکتری سال ۱۴۰۲ دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی اضافه شد و پذیرفته‌شدگان اولیه آزمون دکتری سال ۱۴۰۲ دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی از امسال می‌توانند به یکی از شیوه‌های زیر در دوره دکتری پذیرفته شوند:
شیوه آموزشی ـ پژوهشی: شیوه آموزشی ـ پژوهشی، روشی است که محتوای برنامه آن مشتمل بر واحد‌های درسی و پایان‌نامه است. این شیوه تا سال ۱۳۸۹ تنها شیوه آموزشی در ایران بوده و پذیرش دانشجو در همه دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی کشور فقط به این روش صورت می‌گرفت.
شیوه پژوهش‌محور: مقطع دکتری تخصصی است که با محوریت پژوهش و مشتمل بر دریافت واحد‌های آموزشی محدود و ارائه رساله برگزار می‌شود.
برگزاری مقطع دکتری پژوهش‌محور مشروط به داشتن طرح پژوهشی تقاضامحور طرح پژوهشی دارای کارفرمای مشخص که برابر قرارداد، اجرای آن به مؤسسه، واگذار و اعتبارات کامل آن به همراه هزینه‌های نظارت بر آن توسط کارفرما، تأمین و نتیجه کار نیز تحویل گرفته می‌شود (با کارفرمای مشخص) شخصیت حقوقی اعم از دولتی و غیردولتی است که طی یک قرارداد، انجام طرح پژوهشی را به دانشگاه/مؤسسه واگذار کرده و تأمین همه هزینه‌های انجام و نظارت بر اجرای موضوع قرارداد را تقبل می‌کند.
شیوه استادمحور: اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی دولتی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با مرتبه استاد و دانشیار که حداقل دارای یکی از عناوین استاد نمونه کشوری، سرآمد آموزشی کشوری، دانشمندان یک درصد و دو درصد جهانی یا یک درصد اعلام شده توسط مؤسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام (ISC)، برگزیده جشنواره‌های ملی و بین‌المللی از قبیل فارابی، خوارزمی، رازی و نظایر آن هستند، می‌توانند حداکثر به میزان ۲۰ درصد ظرفیت پذیرش اعلام‌شده به صورت مازاد بر ظرفیت، نسبت به پذیرش دانشجو به شیوه استادمحور اقدام کنند.
داوطلبان در صورت کسب حدنصاب تعیین شده و معرفی برای انجام مرحله دوم آزمون، در هنگام انجام مصاحبه تخصصی در صورت اعلام پذیرش به شیوه استادمحور توسط دانشگاه می‌توانند نسبت به انتخاب استاد راهنما اقدام کنند. پذیرش به شیوه استادمحور پس از طی مراحل و فرایند‌های مربوطه و بر اساس اولویت انتخابی داوطلبان، توسط سازمان سنجش آموزش کشور انجام خواهد شد.