برنج در بسیاری از خانه‌های ایرانی یک رژیم غذایی اصلی است، در واقع می‌توان گفت که بسیاری از ایرانی‌ها هر روز آن را می‌خورند. اما چیزی که اکثر ما نمی‌دانیم این است که اگرچه برنج منبع خوبی از انرژی به شکل کربوهیدرات برای ما است، خوردن بیش از حد آن می‌تواند عوارض جانبی داشته باشد.
۱. مسمویت با آرسنیک
برنج نسبت به سایر محصولات غذایی آرسنیک بیشتری جمع می‌کند. در واقع، این تنها بزرگترین منبع غذایی آرسنیک غیر آلی است که شکل سمی‌تری دارد. در حالی که آرسنیک غذایی به طور کلی در مقادیر کم وجود دارد و هیچ علامت فوری مسمومیت ایجاد نمی‌کند، مصرف طولانی مدت آرسنیک غیر آلی ممکن است باعث مشکلات عصبی مختلف در کودکان و نوجوانان شود، مانند: اختلال در تمرکز، یادگیری و حافظه، کاهش هوش و روابط اجتماعی.
۲. دیابت
برنج حاوی کربوهیدرات‌هایی است که در واقع برابر با داشتن قند است؛ بنابراین مصرف مکرر برنج در مقادیر زیاد می‌تواند باعث ایجاد بیماری دیس شود. تیمی از محققان دریافتند که خوردن برنج سفید به صورت روزانه می‌تواند خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ و همچنین چاقی را افزایش دهد.
۳. جایی برای رژیم غذایی متعادل باقی نمی‌گذارد
مصرف بیش از حد برنج یا هر ماده غذایی دیگر ممکن است باعث شود که شما از سایر مواد مغذی مورد نیاز بسیار کم استفاده کنید. با گذشت زمان بدن دچار کمبود‌هایی مانند ویتامین A، روی، آهن می‌شود.
۴. برنج از جذب چندین ویتامین و مواد معدنی جلوگیری می‌کند
برنج زمانی که به صورت زیاد مصرف شود، جذب مواد مغذی حیاتی مانند روی را کاهش می‌دهد. وابستگی به برنج به عنوان یک منبع غذایی غالب نیز منجر به کمبود ویتامین A می‌شود.
۵. بر متابولیسم گلوکز در بدن تأثیر می‌گذارد
در نتیجه کالری کم و محتوای کربوهیدرات بالا، خوردن بیش از حد برنج ممکن است بر متابولیسم گلوکز و تولید انسولین در بدن شما تأثیر منفی بگذارد. این می‌تواند منجر به افزایش وزن، مقاومت به انسولین و حتی دیابت شود.
۶. ایجاد نفخ شکم
برنج به راحتی معده شما را پر می‌کند و ممکن است احساس نفخ کنید. بلافاصله بعد از خوردن برنج به رختخواب رفتن برای سلامتی خوب نیست. اگرچه، خوبی برنج این است که به راحتی هضم می‌شود. همچنین پس از خوردن برنج اغلب احساس گرسنگی می‌کنید و این منجر به پرخوری می‌شود.
۷. افزایش وزن
برنج پخته حاوی کالری بالایی است و به همین دلیل مصرف برنج می‌تواند وزن شما را افزایش دهد. برای اینکه وزن خود را کنترل کنید، برنج را در مقادیر متوسط مصرف کنید.
۸. ایجاد بی حالی
اگر در ناهار خود برنج زیادی میل می‌کنید، ممکن است بلافاصله بعد از غذا احساس خواب آلودگی کنید. این به این دلیل است که برنج کالری بالایی دارد و پس از شروع فرآیند متابولیسم بدن شما را خسته می‌کند. مصرف برنج خام با چندین نگرانی سلامتی همراه بوده است.
مسمومیت غذایی
مصرف برنج خام یا نیم پز می‌تواند خطر مسمومیت غذایی را افزایش دهد. این به این دلیل است که برنج می‌تواند حاوی باکتری‌های مضر مانند باسیلوس سرئوس (B. cereus) باشد. B.cereus نوعی باکتری است که معمولا در خاک یافت می‌شود و می‌تواند برنج خام را آلوده کند. این باکتری می‌تواند هاگ تشکیل دهد، که می‌تواند به عنوان یک سپر عمل کند و به B. Cereus اجازه می‌دهد تا از پخت و پز زنده بماند.
با این حال، این باکتری به طور کلی در مورد برنج تازه پخته شده نگران کننده نیست، زیرا دمای بالا می‌تواند رشد آن را به حداقل برساند. در حالی که با برنج خام، نپخته و نامناسب نگهداری شده، دمای سردتر ممکن است باعث رشد آن شود.
مسمومیت غذایی مرتبط با B. Cereus ممکن است علائمی مانند تهوع، استفراغ، گرفتگی معده، یا اسهال را در عرض ۱۵ تا ۳۰ دقیقه پس از مصرف ایجاد کند.
برنج خام دارای چندین ترکیب است که ممکن است باعث مشکلات گوارشی شود. برای شروع، حاوی لکتین است، نوعی پروتئین که به عنوان یک حشره کش طبیعی عمل می‌کند. لکتین‌ها گاهی اوقات به عنوان مواد ضد مغذی شناخته می‌شوند، زیرا ممکن است توانایی بدن شما برای جذب مواد مغذی را کاهش دهند. انسان قادر به هضم لکتین‌ها نیست، بنابراین آن‌ها بدون تغییر از دستگاه گوارش شما عبور می‌کنند و ممکن است به دیواره روده آسیب برسانند. این ممکن است منجر به علائمی مانند اسهال و استفراغ شود. به طور معمول، زمانی که برنج پخته می‌شود، اکثر این لکتین‌ها با حرارت از بین می‌روند.
سایر نگرانی‌های سلامتی
در برخی موارد، میل به خوردن برنج خام می‌تواند نشانه‌ای از یک اختلال در خوردن باشد که به عنوان پیکا شناخته می‌شود (میل به خوردن غذا‌ها یا مواد غیر مغذی) اگرچه پیکا غیر معمول است، اما احتمال بروز آن در کودکان و زنان باردار بیشتر است. در بیشتر موارد موقتی است، اما ممکن است نیاز به مشاوره روانشناسی داشته باشد.
مصرف مقادیر زیاد برنج خام ناشی از پیکا با عوارض جانبی مانند خستگی، درد شکم، ریزش مو، آسیب دندان و کم خونی ناشی از فقر آهن همراه است. اگر مشکوک هستید که شما یا کسی که می‌شناسید ممکن است پیکا داشته باشد، مهم است که به دنبال مشاوره پزشکی باشید، زیرا این وضعیت ممکن است باعث عوارض جدی برای سلامتی شود.